Belçika’nın Sudan’a Geri Gönderdiği Göçmenlere İşkence İddiası
Kimlikleri belirlenip Sudan’a geri gönderilen göçmenlere işkence edildi. Sivil toplum kuruluşları, zorla geri göndermelere ciddi itirazlarda bulunmuştu.
Batı Avrupa’ya yaşanan yoğun sığınmacı göçü Belçika’yı da etkiliyor. Varış noktası olarak Birleşik Krallığı hedefleyen göçmenler için Belçika önemli bir geçiş noktası. Geçiş esnasında Belçika’da yasadışı olarak bulunan göçmenler iltica başvurusunda bulunmayı reddediyor. Birleşik Krallığa geçmeyi hedefleyen göçmen gruplar çoğunlukla Sudanlılardan oluşuyor.
Belçika’da yasa dışı olarak bulunan Sudanlıları sınır dışı etmek için Belçika İltica ve Göç Bakanı Theo Francken tartışmalı bir çalışmaya imza atmıştı. Francken eylül ayında Sudanlı sığınmacıların kimliklerini belirlemek için Sudan devleti ile birlikte çalışarak bir “Kimlik Belirleme Misyonu” başlatmıştı.
Olası Mültecilerin İzinde: “Kimlik Belirleme Misyonu”
“Kimlik Belirleme Misyonu” dâhilinde Sudan devleti Belçika’ya sorumlu memurlar göndererek Belçika’daki Sudanlı sığınmacıların kimliklerini belirledi. Bu çalışma hem farklı toplumsal kesim hem de Uluslararası Af Örgütü gibi sivil toplum kuruluşlarından büyük eleştiri toplamıştı.
Eleştirilerden biri Belçika gibi insan haklarını öncelik hâline getirmiş bir demokrasinin, ciddi insan hakları ihlalinin yapıldığı Sudan devleti ile böyle bir çalışma yapmasına yönelikti. Ayrıca bu prosedür dâhilinde bahsi geçen sığınmacıların kimlikleri belirlendikten sonra kendilerinin ve ailelerinin tehlikeye atılma ihtimali de vardı. Üstelik Sudan devletinin “memur” adı altında gönderdiği araştırmacıların ajan olduklarına dair endişeler de mevcuttu.
Belçikalı Memurların Gözetiminde Tehdit
Bunun yanı sıra iddialara göre Sudan devleti tarafından gönderilen “memurlar” Sudanlı sığınmacıları sorgu esnasında tehdit etmişler, fakat sorgulara Belçika devleti adına katılan memurlar Arapça veya Sudan lehçesi bilmemelerinden ötürü bu tehditlerden haberdar olamamışlardı. Mültecilerle ilgilenen çeşitli kurumlar bu sığınmacıların zorunlu olarak Sudan’a geri gönderildiklerinde işkenceye uğrayacaklarını ve ailelerinin tehlikeye gireceklerini duyurmuşlardı.
Eleştirilere rağmen ekim ayından itibaren Belçika devleti kimlik belirleme misyonu tarafından kimliği belirlenen yasadışı Sudanlıları zorunlu olarak Sudan’a geri gönderdi. Zorunlu olarak geri gönderilen Sudanlılar ile ilgili 20 Aralık’ta aylarca dile getirilen endişeleri onaylayan bir haber geldi. Mülteciler Sudan’a vardıklarında işkenceye uğramışlar ve iletişimde oldukları insan hakları örgütlerine hayatlarının tehlike altında olduğu için Sudan’da saklanarak yaşadıklarını belirtmişlerdi.
Zorla Geri Göndermeler Yeni Yıla Kadar İptal
Zamanında işkence ihtimalinin var olmasına rağmen yine de misyondan vazgeçmeyen ve Sudanlı sığınmacıları Sudan’a geri göndermiş olan Belçika İltica ve Göç Bakanı Theo Francken yoğun eleştiriye tabii tutuldu. Francken işkence haberlerinin doğru olup olmadığını öğrenmek için bir araştırma gerçekleştireceğini bildirdi. Araştırmalar sonuç verene kadar, yani ocak ayı sonuna dek Sudan’a zorunlu geri göndermeler iptal edildi. (nsa)
