BM Göç Anlaşması Belçika Hükümetini Uçuruma Sürüklüyor

2015 yılında yaşanılan göç krizi dolayısıyla Birleşmiş Milletler Genel Kurul’u bünyesinde göçün daha düzenli gerçekleşmesi için “Güvenli, Sistemli ve Düzenli Göç İçin Küresel Pakt” adlı bir anlaşma hazırlandı. Haftaya Marakeş’te sembolik olarak onaylanacak ve 17 Ocak’ta Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda oylanacak olan anlaşmaya, Belçika’daki sağ görüşlü Yeni Flaman İttifakı Partisi (N-VA) karşı çıktı. Koalisyon ortağı olan N-VA’nın anlaşmaya onay vermemesinden dolayı Başbakan Charles Michel zor durumda.

Ne Olmuştu?

2 yıldır hazırlık aşamasında olan anlaşma ile ilgili Başbakan Charles Michel eylül ayında BM Genel Kurul toplantısında ülke olarak Göç Anlaşması‘nı destekleyeceklerini açıklamıştı. Kasım ayında N-VA partisinden olan Göç ve İltica Bakanı Theo Francken, Başbakan’ın açıklamasına rağmen anlaşmanın sorunlu olduğunu ve buna karşı çıktığını söylemişti. Bu açıklama üzerine koalisyon ortağı N-VA bir basın bildirisinde, “Bu metin göç vizyonumuza ve hükümet olarak yürüttüğümüz politikaya aykırı.” açıklamasını yaparak resmi itirazını beyan edip kriz ateşini yakmıştı.

Basit bir itiraz olarak başlayan mevzu hükümet krizine döndü. N-VA, anlaşmayı onaylayan bir hükümeti desteklemediğini açıklayarak hükümeti yokuşa sürmekteydi. Günlerdir fikir birliğine ulaşmak için kriz toplantıları yapılan ülkede Başbakan Charles Michel’in N-VA’ya boyun eğip eğmeyeceği merak konusu idi.

Son Çare Meclis Oylaması

Başbakanlık dönemi boyunca N-VA’nın buyruğu altında kalmakla itham edilen Başbakan Michel bu sefer sağ partiyi karşısına aldı ve sunduğu tekliflerin N-VA tarafından ret edilmesi üzerine son kararı verdi. Michel konuyu Meclis’te oylamaya sunacağını, oylamanın sonucuna göre pazartesi Marakeş’e gidip Meclis’in kararına uygun hareket edeceğini açıkladı.

Koalisyon partneri olarak “hayır” oyu kullanması beklenen N-VA’dan dolayı Meclis’te çoğunluğu elde edemeyen Başbakana destek muhalefetten gelecek ve N-VA’nın “hayır” oyları ekarte edilecek.

Başbakan Michel konu ile ilgili yaptığı bir açıklamada, “Ben Marakeş’e gitmek ve Meclis’in görüşünü açıklamak niyetindeyim. Söz, sözdür. Belçika’nın sözü değerli ve güvenilirdir. Başbakan olarak uluslararası seviyede güvenilirliğimizi korumak zorundayım.” dedi. İki yıldır N-VA’nın elinde olan Göç ve İltica Bakanlığı ile iletişim halinde gerçekleştirilen hazırlıklar esnasında N-VA’nın tepki göstermemesine ve son anda karşı çıkmasına tepkili olan Michel, hükümetten çekilerek hükümeti düşürdükleri taktirde bundan N-VA’nın sorumlu olacağını da belirtti.

N-VA’nın Afiş Kampanyası

Belçika’da devletin her katmanında yoğun bir şekilde tartışmalar ve görüşmeler devam ederken salı günü N-VA, BM Göç Anlaşması’na neden karşı olduklarına dair bir afiş kampanyası başlattı. Aşırı sağın kampanyalarına benzetilen ve çarşaflı kadınlar ve göçmenlerin resimlerinin kullanıldığı afişlere tepki yağdı. Göç Anlaşması’nı değil de göçmenleri hedef almakla suçlanan kampanya birkaç saat sonra yayından kaldırıldı. Başbakan kampanyayı “kabul edilemez, rezillik ve değersiz” olarak nitelendirdi.

Hükümetin düşüp düşmeyeceği merakla beklenirken N-VA saflarına salı akşamından beri sessizlik hakimdi. Çarşamba günü öğle saatlerinde N-VA’nın Meclis Grup Başkanı Peter De Roover hukuki manada bağlayıcılığı olmayan bir anlaşma için hükümeti düşürmenin iyi bir neden olmadığını ve N-VA olarak diğer dosyalar üzerinde çalışmaya devam edeceklerini söyledi. De Roover hükümeti düşürmeyeceklerinin bu anlaşmayı desteklemedikleri gerçeğini değiştirmediğini ve Başbakanın Marakeş’e gittiği taktirde arkasında hükümetin tamamı olmadan gitmiş olacağını açıkladı.

N-VA’nın itirazına rağmen hükümetin diğer ortakları çalışmaya devam ediyor. Walon Bölgesinin Liberal Partisi (MR), Flaman Bölgesinin Hristiyan Demokratlar Partisi (CD&V) ve Liberal Partisi (Open VLD) Göç Anlaşması’na ulusal bir açıklama ekleyerek dengeyi sağlamayı hedefledikleri bir metin hazırlığındalar. 

BM Göç Anlaşması’na Diğer Ülkelerden Tepkiler

BM bünyesinde hazırlanan Göç Anlaşması, göçle ilgili insan ve özellikle çocuk haklarının altının çizildiği, hem çıkış hem varış ülkelerine birtakım önerilerde bulunulan ve böylelikle göçün uluslararası arenada daha düzgün organize edilmesini hedefleyen bir pakt. BM Genel Kurul bünyesinde oylanacak olan anlaşmanın devletler için hukuki bir bağlayıcılığı yok.

Göç Anlaşması sadece Belçika’da değil birçok başka ülkede de sağ kanadın baskısı altında tartışılıyor. Avusturya, İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri anlaşmayı reddederken Danimarka ve Hollanda anlaşmaya ulusal bir açıklama ekleyecekler. İsviçre ise Marakeş’teki toplantıya katılmayıp son kararını 17 Aralık’ta BM Genel Kurulu’nda açıklayacak. (nsa)