Avrupa Parlamentosu Seçimlerinde Aşırı Sağ Rüzgarı

6-9 Haziran’da 27 AB üyesinde düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin sonuçları, Brüksel’deki AP Genel Kurul salonuna kurulan dev ekrandan duyurulmaya başlandı. Şimdiye kadar Almanya, Hollanda, Avusturya, Yunanistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Bulgaristan, Hırvatistan, Malta, Fransa, İspanya, Danimarka, Polonya, Portekiz, Romanya ve İsveç’ten sonuçlar alındı.

Buna göre, Almanya’da Hristiyan demokratları bir araya getiren EPP 30, Yeşiller/Avrupa Özgür İttifakı 16, Sosyalistler ve Demokratlar (S&D) 14, Liberal partileri birleştiren Avrupa’yı Yenile (RE) 8, Sol 4 ve AP’de henüz bir gruba dahil olmayan partiler ise 19 milletvekili kazandı.

Almanya’da AP seçimlerinde ilk sırayı 29 milletvekilliği kazanan Hristiyan demokrat CDU/CSU ittifakı, ikinci sırayı 14 milletvekili ile aşırı sağcı Almanya İçin Alternatif (AfD) aldı. Hükümet koalisyonunun büyük ortağı Sosyal Demokratlar (SPD) ise 14 milletvekili kazanarak üçüncü sıraya geriledi. Koalisyonun diğer ortakları Yeşiller 12 ve Hür Demokrat Parti (FDP) 5 milletvekilliği kazanabildi.

Hollanda’da RE ile aşırı sağcı Kimlik ve Demokrasi (ID) yedişer, EPP 6, Yeşiller ile S&D dörder, Sol 1, diğerleri 1 milletvekilliği aldı.

Avusturya’da Aşırı Sağ İlk Sıraya Yerleşti

Avusturya’da da aşırı sağcı Avusturya Özgürlük Partisi (FPÖ) 6 milletvekilliği kazanarak ilk sıraya yerleşirken onu beşer milletvekilliği ile EPP ve S&D izledi, Yeşiller ve RE ise ikişer sandalye sahibi oldu.

Yunanistan’dan EPP 8, Sol 4, S&D 3, Avrupa Muhafazakarları ve Reformistleri (ECR) ile bağımsızlar ikişer milletvekilliği kazandı.

GKRY’de toplam 6 sandalyeden EPP ile bağımsızlar ikişer, Sol ile S&D birer tanesini elde etti.

Bulgaristan’da EPP 6, RE 5, S&D 2, diğerleri 4 milletvekili çıkarırken, Hırvatistan’da EPP 6, S&D 4, Yeşiller 1 ve diğerleri 1 sandalye kazandı.

Malta’dan EPP ve S&D üçer milletvekilliği aldı.

Danimarka’da seçim, RE’ye 4, Yeşiller ve S&D’ye üçer, Sol, ID ve diğerlerine ise birer sandalye kazandırdı.

İspanya’da EPP 22, S&D 20, ECR 7, Yeşiller 4, Sol ve diğerleri üçer, henüz bir gruba dahil olmayan partilerden 1 milletvekili AP’ye gönderildi.

Fransa’da da Aşırı Sağ İlk Sırada

Fransa’da aşırı sağcı ID 30, Re 14, S&D 13, Sol 8, EPP 6, Yeşiller 5 milletvekili çıkardı. Fransa’da AP seçimlerinde partilerin dağılımına bakıldığında aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisinin yüzde 31,5 oyla açık farkla ilk sıraya yerleştiği görülüyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un partisi Rönesans ise RN’nin yarısından az oy toplayarak yüzde 15,2’lik oranla ikinci sırayı aldı ve üçüncü parti olan Sosyalistleri küçük farkla geride bırakabildi.  Muhalefetteki Sosyalist Parti (PS) yüzde 14 ile üçüncü sıraya yerleşirken yine muhalefetteki aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partisi yüzde 8,7 oy oranıyla 4’üncü sırayı, merkez sağcı Cumhuriyetçiler (LR) ise 7,2 oranla 5’nci sırayı aldı.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, AP seçimlerinde ülkesinde aşırı sağın açık farkla ilk sırada çıkması üzerine parlamentoyu feshederek erken genel seçim kararı aldı.  Partisinin açık farkla yenilgiye uğramasının ardından açıklamalarda bulunan Macron, sonuçların “Avrupa’yı savunan partiler için iyi olmadığını” kabul etti ve 30 Haziran – 7 Temmuz tarihlerinde erken seçime gidileceğini duyurdu. Macron, “Oylamayla, parlamenter geleceğimizin seçimini yeniden size vermeye karar verdim. O yüzden bu akşam Ulusal Meclisi feshediyorum.” açıklamasında bulundu.

Polonya’da EPP 20, ECR 10, RE 3, S&D 2, diğerleri 9 sandalye kazandı.

Portekiz’den EPP ve S&D yedişer, RE, Sol ve ID 2, Yeşiller 1 milletvekili gönderirken, İsveç’te EPP ile S&D beşer, Yeşiller, RE ve ECR üçer ve Sol ise 2 milletvekili çıkardı.

Romanya S&D 13, EPP 12, RE 2, ECR 1, diğerleri 5 sandalye elde etti.

AP’nin Görünümüne Dair İlk Projeksiyon Paylaşıldı

AP tarafından yeni parlamentosunun görünümüne dair paylaşılan ilk projeksiyona göre, Hristiyan demokratların çatı partisi EPP 186 sandalye ile AP’de en büyük siyasi grup olmaya devam ediyor. Onu yine, 133 milletvekil ile S&D ve 82 ile RE izliyor.

Aşırı sağcı partilerden ECR 70 ve ID 60 sandalye ile ilk 5’te yer alırken Yeşiller 53, Sol 36 sandalye kazanmış görünüyor. Çoğunlukla aşırı sağ eğilimli partilerden 100 milletvekilinin bağımsız üye olarak parlamentoya girdiği görülüyor. Bu milletvekillerinin AP’de yeni bir siyasi grup kurması da muhtemel.

Her Ülke Nüfusu Oranında Milletvekili Çıkaracak

Bu seçimde ilk kez AP seçimlerinde 705 yerine 720 milletvekili seçiliyor. Nüfuslarına göre en çok milletvekilini çıkaran ilk 5 ülke sırasıyla 96 ile Almanya, 81 ile Fransa, 76 ile İtalya, 61 ile İspanya, 53 ile Polonya’dan oluşuyor.

Romanya 33, Hollanda 31, Belçika 22, Portekiz, Yunanistan, Macaristan, İsveç ve Çekya 21’er, Avusturya 20, Bulgaristan 17, Slovakya, Danimarka ve Finlandiya 15’er, İrlanda 14, Hırvatistan 12, Litvanya 11, Letonya ve Slovenya dokuzar, Estonya 7, Malta, Lüksemburg ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi altışar milletvekili çıkaracak.

Resmi sonuçların 10 Haziran’da açıklanmasıyla AP’ye girebilen ulusal partiler, siyasi gruplarını oluşturma sürecine başlayacak. İlk genel kurul 16 Temmuz’da toplanacak, böylece yeni yasama dönemi başlamış olacak.

Berlin-Paris Ekseni Zayıflıyor

AP seçim sonuçlarını yorumlayan çeşitli uzmanlar aşırı sağın yükselişinden endişeli olduğu gibi Fransa ve Almanya’da başat iktidar partilerinin düşüşünün beklentilerin de ötesine geçmesinden dolayı Avrupa’daki siyasi konumunu sorguluyor. Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Almanya Başbakanı Scholz’un yakın gelecekte bilhassa iç politikadaki pozisyonlarını korumak zorunda olduğuna işaret eden uzmanlar Avrupa’daki faaliyetlerinin ikinci planda kalacağını tahmininde bulunuyor.

Dolayısıyla Yeşil Anlaşma, göç ya da Ukrayna’ya askeri destek gibi Avrupa’nın en önemli gündem maddelerinde köklü ilerlemeler veya değişiklikler beklememek gerektiği ifade ediliyor. (P/AA)