Gazze’deki Açlığı İnkâr Eden İsrail Propagandasına Google Desteği
Haziran 2025'te imzalanan 45 milyon dolarlık bir anlaşmanın belgelerri açığa çıktı: Google, Netanyahu hükûmetinin Gazze'deki açlık ve kıtlık olduğunu reddeden propaganda stratejisinde kilit bir role sahip.
İsrail’in Gazze’ye saldırılarının ve ablukanın yol açtığı insani felaket karşısında uluslararası toplum “kıtlık” uyarıları yaparken, teknoloji devi Google ile İsrail hükûmeti arasında propaganda amaçlı milyonlarca dolarlık bir anlaşmaya imzalandığı iddiası gündeme geldi. Drop Site News’un ortaya çıkardığı belgeler, Google’ın İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun ofisiyle 45 milyon dolarlık bir sözleşme yaparak, hükûmetin Gazze’de açlık ve kıtlık iddialarını reddeden kampanyalarının “kilit unsuru” hâline geldiğini gösteriyor.
45 Milyon Dolarlık “Hasbara” Kampanyası
Haziran sonunda imzalanan ve altı ay geçerli olan sözleşmeye göre İsrail hükûmeti, Google’ın YouTube’u ve Display & Video 360 platformunu, Gazze’deki insani felaketi küçümseyen içerikleri dünyaya yaymak için kullandı. Hükûmet belgelerinde bu kampanyalar, İsrail’in propaganda faaliyetlerini tanımlamak için kullandığı “Hasbara” kavramıyla anılıyor. İbranice “açıklama” manasına gelen bu kelime, aynı zamanda çeşitli uzmanlar tarafından “İsrail yanlısı propaganda” kavramsallaştırması yapmak için de kullanılan bir terim.
Sözleşme, İsrail’in 2 Mart 2025’te Gazze’ye tüm gıda, ilaç ve yakıt girişini engellediği gün parlamento oturumlarında gündeme geldi. Oturuma katılmış olan milletvekilleri, aldıkların kararın insani sonuçlarını değil, uluslararası kamuoyundaki tepkilerin nasıl yönetileceğini tartışıyordu. İsrail ordusunun (IDF) sözcüsü Avichai Edrei, gelen bir soru üzerine şu yanıtı verdi: “Bir dijital kampanya başlatabiliriz; açlık olmadığını, verileri gösterebiliriz.” Bu görüşmeden sonraki birkaç hafta içinde Netanyahu’nun ofisi Google’la anlaşma yaptı. Kapsamlı reklam alımlarıyla, hükûmetin açlık inkârını yansıtan videolar ve mesajlar sosyal medya kullanıcılarının ekranlarına taşındı.
Haziran 2025 sonunda imzalanan ve altı ayı kapsayan sözleşmeye göre Google, Netanyahu’nun halkla ilişkiler stratejisinde “kilit bir yapı” olarak tanımlanıyor. Reklamlar Google’ın YouTube platformu ve Display & Video 360 aracılığıyla yürütülüyor. Örneğin, İsrail Dışişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan “Gazze’de yemek var, diğer tüm iddialar yalan” mesajını veren bir video, Google üzerinden sponsorlu paylaşımlarla yayıldı ve 6 milyondan fazla izlenme aldı. Yine aynı kampanya kapsamında, Birleşmiş Milletler’in Filistinli mültecilere yardım ulaştıran kuruluşu UNRWA’yı hedef alan içerikler ve Hamas’a yönelik uluslararası davalar açılması çağrılarını destekleyen reklamlar da dolaşıma sokuldu.
Aİsrail Propagandasının Odak Noktaları
En çok bilinen örneklerden biri, İsrail Dışişleri Bakanlığı’nın “Gazze’de yemek var, diğer tüm iddialar yalan” mesajıyla yayımladığı video oldu. Bu içerik, Google üzerinden sponsorlu dağıtımla 6 milyondan fazla izlendi. Drop Site News tarafından incelenen sözleşme ve kampanya raporlarına göre:
- İsrail hükûmeti Google reklamlarını, yalnızca açlığı inkâr için değil, aynı zamanda UNRWA’yı itibarsızlaştırmak için de kullandı.
- Bir başka kampanya, Hamas’a karşı uluslararası dava açılması çağrılarını yaydı, ancak bu talebin dayanak noktası İsrail’deki Dinah Project adlı uluslararası alanda güvenilirliği tartışmalı bir sivil toplum raporuydu.
- Reklam içeriklerinden bazıları, Filistin destekçisi insan hakları örgütlerini “terör bağlantılı” göstermek üzere tasarlandı. Örneğin, savaş suçları işlemiş İsrailli askerleri dava eden Hind Rajab Vakfı adlı kuruluşu hedef alan videolar, “derin ideolojik bağlar” söylemiyle dolaşıma sokuldu.
- Ayrıca “Gazze İnsani Yardım Vakfı” adı verilen, gıda yardımı almaya gelen sivillerin ölümüne yol açmakla suçlanan ve İsrail ve ABD’nin desteklediği yapıyı öne çıkaran tanıtımlar da kampanyaya dâhildi.
Google’ın İran Konusunda da Destek Verdiği İddia Edildi
Drop Site’nin ulaştığı belgeler, sözleşmenin yalnızca Gazze ile sınırlı olmadığını, aynı zamanda İsrail’in İran’a düzenlediği “Yükselen Aslan Operasyonu” kapsamındaki hava saldırılarının uluslararası kamuoyunda meşrulaştırılması için de kullanıldığını gösteriyor. Kampanya talep formunda açıkça “operasyon sonrasındaki kampanyalar” ibaresi yer alıyor.
ABD merkezli İnsan Hakları Aktivistleri Derneğine göre bu saldırılarda en az 436 İranlı sivil öldü. Drop Site Newa, Google’ın sağladığı reklam altyapısı, yalnızca Gazze’deki kıtlığı inkâr için değil, aynı zamanda İran’daki sivil ölümleri meşrulaştırmak için de devreye sokulduğunu belirtiyor.
Google “Soykırım Ekonomisi”ni Parçası Olmakla Suçlanmıştı
Google’ın bu sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese’nin Haziran 2025’te sunduğu “İşgal Ekonomisinden Soykırım Ekonomisine” başlıklı raporla da doğrudan ilişkili. Albanese raporunda, İsrail’in yalnızca askeri yöntemlerle değil, ekonomik ve teknolojik mekanizmalar yoluyla da Filistin toplumunu yok etmeye yöneldiğini belirtiyor.
Rapora göre, Microsoft, Google, Amazon ve Palantir gibi teknoloji şirketleri İsrail ordusuna bulut altyapısı ve yapay zekâ destekli gözetim sistemleri sağlıyor; bu iş birlikleri askeri operasyonların dijitalleşmesini mümkün kılıyor. Aynı zamanda Google’ın reklam platformları üzerinden yürüttüğü propaganda kampanyaları, bu zincirin “algı yönetimi” ayağını oluşturuyor. Albanese, bu şirketlerin artık yalnızca destekçi değil, “insanlığa karşı suçların faili” hâline geldiğini ve devletlerin “soykırım ekonomisiyle tüm ilişkilerini kesmesi” gerektiğini vurguluyor.
Drop Site News’un haberleştirdiği anlaşma üzerine Google’dan veya İsrail hükûmetinden resmî bir açıklama yapılmış değil. Şirket, geçmişte İsrail hükûmetiyle birlikte yürüttüğü Project Nimbus adlı bulut altyapısı anlaşması nedeniyle de eleştirilmişti. Nisan 2024’te Google çalışanları, işverenlerini bu proje nedeniyle protesto etmiş ve eyleme katılan bazı çalışanlar bu nedenle işten çıkarılmıştı. Google kurucu ortağı Sergey Brin ise, BM Özel Raportörü Albanese’nin eleştirilerine yanıt olarak, BM’yi “açıkça antisemitik” olmakla suçlamıştı.
Gazze’de Son Durum
7 Ekim 2023’ten bu yana 63 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti, 160 bini aşkın kişi yaralandı; açlık ve kıtlık, özellikle çocuklar için yıkıcı hâlle geldi. Abluka ve bombardıman nedeniyle Gazze’de kıtlık ilan edilmiş durumda. Birleşmiş Milletler bünyesindeki Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC), 15 Ağustos 2025 itibarıyla Gazze’de açlığın “felaket seviyesi”ne yükseldiğini teyit etti. Bugüne kadar açlıktan ölenlerin sayısının 348 olduğu bilinirken, bunların 127’sini çocuklar oluşturuyor.
Gazze’ye insani yardım girişleri de sistematik olarak engelleniyor. Son beş günde girmesi gereken 3 bin yardım tırından yalnızca 534’ü kente ulaşabildiği açıklandı: Diğer bir deyişle gerekli yardımın sadece yüzde 15’i giriş yaptı. İsrail-ABD güdümlü GHF’nin yardım noktalarında ise 27 Mayıs’tan bu yana düzenlenen saldırılarda 2 bin 180 kişi öldü, 16 bin 46 kişi yaralandı. (P)
