EURO 2024’ün Ev Sahibi Almanya, Futbolda Irkçılık Suçlamaları ile Gündemde
2024 Avrupa Futbol Şampiyonası, 14 Haziran-14 Temmuz tarihlerinde Almanya'da düzenlenecek. Organizasyon öncesi Almanya Milli Takımı'na ilişkin ülkenin devlet kanalı tarafından yapılan bir ankette ortaya çıkan ırkçılık gerçeği ise ülkede soğuk duş etkisi yarattı.
Batı Alman Radyo ve Televizyon Kurumu’nda (WDR) yayımlanan Sport Inside programı tarafından Almanya Milli Futbol Takımı ile ilgili yapılan anketten çıkan sonuçlar tepkilere neden oldu. Ankete katılan her beş kişiden birinin Alman Milli Takımı’nda daha fazla “beyaz oyuncu” görmek istediğini belirtmesi ve katılımcıların yüzde 17’sinin de milli takım kaptanı İlkay Gündoğan’ın Türkiye kökenli olmasının “üzücü olduğunu” ifade etmesi, başta teknik direktör Julian Nagelsmann ve milli takım oyuncuları olmak üzere ülke genelinde tepkiyle karşılandı.
Nürnberg’te yarın Ukrayna ile oynayacakları hazırlık maçı öncesinde düzenlenen basın toplantısında konuşan Nagelsmann, “Kamu televizyonunda böyle bir soru sorulmasının bile başlı başına delilik olduğunu düşünüyorum. Şok oldum. Ülkedeki herkes için bir Avrupa Şampiyonası oynuyoruz. Umarım bir daha asla böyle saçma anketler okumak zorunda kalmam.” değerlendirmesinde bulundu. Julian Nagelsmann, bunu ırkçı bir tutum olarak bulduğunu sözlerine ekledi.
Alman Milli Takımı oyuncusu Joshua Kimmich de ankete tepki göstererek bu tür şeylerin tamamen ırkçılık olduğunu belirtti. Kimmich, futbolun farklı milliyet ve dinleri bir araya getirdiğini vurgulayarak, “Bu, takım içinde konu bile olmadı. Futbolun içinde büyüyen herkes bunun tamamen saçmalık olduğunu bilir.” ifadelerini kullandı. Anketteki soruları eleştiren Kimmich, futbolcuların kökenine ilişkin soruyu yanlış bulduğunu, böyle soruların gereksiz ve saçma olduğunu dile getirdi.
Avrupa Futbol Şampiyonası’yla ilgili 5 Haziran’da yayımlanacak bir belgesel için yapılan ankette ise katılımcıların yüzde 21’i Alman Milli Takımı’nda “Geçmişte olduğu gibi daha fazla beyaz oyuncu oynasaydı daha iyi olurdu.” şeklinde görüş beyan etti. Ankete katılanları yüzde 65’i ise bu ifadeye katılmadığını bildirdi.
“Almanya’nın Tamamının Gurur Duymadığı Bir Takım”
Milli takımdaki yabancı kökenlilerin maruz kaldığı ırkçılık belgesele konu oldu. Almanya’da A Milli Futbol Takımı’na ilişkin hazırlanan bir belgeselde ülkede ırkçılığın her alanda olduğu gibi sporda da bulunduğu vurgulandı. Alman kamu yayıncısı WDR tarafından hazırlanan “Birlik ve Adalet ve Çeşitlilik – Irkçılık ve Aidiyet Arasında Milli Takım” başlıklı belgeselde, Almanya A Milli Futbol Takımı’nın başarısı için ter döken ve bundan gurur duyan yabancı kökenli futbolcuların toplumun bir kesimi tarafından dışlandıkları, ayrıca ırkçı söylemlere maruz bırakıldıkları ortaya kondu.
Philip Awounou’nun, sunduğu belgeselde “Almanya için gururla oynayan bir takım ama aynı zamanda Almanya’nın tamamının gurur duymadığı bir takım” ifadesi de ülkenin aşırı sağ konusunda durduğu noktayı özetlemesi bakımından dikkati çekti. Belgeselde, milli takımda forma giyen Fildişi kökenli Jonathan Tah ve Gana kökenli eski milli futbolcu Gerald Asamoah’ın yanı sıra akademisyen, gazeteci ve siyasetçilerin görüşlerine de yer verildi.
“Gerçek Bir Alman Benim İçin Açık Tenlidir”
Belgeselde, yaşlı bir Alman’ın, “Takımlar artık Alman değil. Bu bir fıkra gibi. Gerçek bir Alman benim için açık tenlidir” ifadesine yer verildi. Başka bir Alman da ülke vatandaşı olmakla hakiki Alman olunamayacağı ifadesini kullandı.
Belgeselde Gerald Asamoah’ın Hannover formasıyla 1997 yılında Cottbus’ta oynadığı karşılaşmada, taraftarların muz attığı ve “zenci evine dön” hakaretini yaptığı anlara ilişkin görüntüler de yer aldı. Asamoah bu görüntüleri tekrar izlediğinde o günü hatırlamak istemediğini belirterek, “Sadece nefretti. O gün yaşadıklarım inanılmayacak şeylerdi. Bana muz fırlattılar.” dedi.
EURO 2024’teki karşılaşmalar sırasında tribünlerden ırkçı söylemler duyulma ihtimali de endişe yaratıyor. Yaklaşık bir ay sürecek olan organizasyon sürecinde Almanya’da farkı şehirlerde yapılacak karşılaşmalarda taraftarların olası ırkçı tavırları da turnuvaya zarar verebilir.
Anketi Yaptıran WDR’ye Eleştiri Yağmuru
Öte yandan WDR’nin Almanya A Milli Futbol Takımı ile ilgili yaptığı ankete tepkiler sürüyor. Sosyal medyada bir kullanıcı tepkisini, “DFB takımında daha fazla beyaz oyuncu mu. WDR bir kez daha skandala neden oluyor” yorumuyla gösterdi. Diğer bir kullanıcı da, “Anket, aşırı sağcı ve radikal milliyetçi tutumları ortaya çıkarabilecek şekilde tasarlanmış. Skandal” paylaşımında bulundu. Başka bir kullanıcının da, “WDR’nin milli takımla ilgili bu anketi yapması ve milli oyuncularımızın ten rengiyle ilgili bir sonuç yayımlaması bence bir skandal. Bunun için mi para harcıyorsunuz? Yazıklar olsun size.” yorumunu yaptığı görüldü.
Kamuoyu araştırma enstitüsü Forsa’nın kurucusu ve genel müdürü olan Manfred Güllner, Frankfurter Allgemeine gazetesine yaptığı açıklamada, WDR’nin skandal yaratmak için her şeyi kırptığı izlenimine kapıldığını belirterek, “Eğer bu tür sorular soruyorsanız, görüşülen kişilere değerlendirmeleri için kapsamlı ifadeler de sunulması gerekir.” dedi.
WDR: “Sonuç Dehşete Düşürse de Almanya’nın Gerçeği”
Ankete yönelik eleştirileri yanıtlayan WDR Spor Müdürü Karl Valks yaptığı açıklamada, “Muhabirimiz Philipp Awounou, ‘Birlik, Adalet ve Çeşitlilik’ belgeselinin çekimleri sırasında yaptığı röportajlarda futbol sahalarında çok az sayıda ‘gerçek’, açık tenli Alman olduğu iddiasıyla karşılaştı. Bunu anekdot olarak aktarmak yerine sağlam verilere dayandırmak istedik.” dedi.
Valks, bu nedenle Infratest Dimap’a anketi yaptırdıklarını belirterek, “Sonuçların bu şekilde olması bizi dehşete düşürse de, bu sonuçlar aynı zamanda Almanya’nın bugünkü sosyal durumunun da bir ifadesidir. Spor, toplumumuzda önemli bir rol oynuyor ve milli takım entegrasyon için güçlü bir rol model.” ifadelerini kullandı.
WDR kurumundan anketle ilgili yapılan açıklamada, belgeselde futbolda çeşitlilik, kimlik ve ırkçılık konularının etkileyici bir şekilde ele alındığı belirtilerek, “Film, uzun ve yoğun bir araştırmanın, farklı bakış açılarının analizinin ve nihayetinde toplumumuzun gelişimindeki izlerin tarihsel bir arayışının sonucudur.” denildi. Belgeselin temel olarak Almanya’nın çeşitlilik içeren bir topluma doğru giden sürecin ortasında olduğunu da gösterdiği, futbolun da entegrasyonda önemli bir rol oynadığı kaydedildi.
2024 Avrupa Futbol Şampiyonası’na 14 Haziran-14 Temmuz tarihlerinde ev sahipliği yapacak ülkede, ay başında gerçekleştirilen anket Alman taraftarlar arasında artan ırkçılığı yeniden gündeme taşıdı. Almanya’da özellikle Türk asıllı sporculara ve siyahilere yönelik nefret içerikli söylemler son yıllarda defalarca gündeme taşınmasına rağmen artarak devam ediyor. (AA, P)
