Belçika’da Yerel Seçimler Birçok İlke Sahne Oldu

Belçika’da Yerel Seçimler sona erdi. Sağ, sol ve merkez adayların kıyasıya mücadele ettiği seçimler sonucunda Belçika’da renkli bir harita oluştu. Ülkenin Flaman ve Walon bölgelerinde birbirinden farklı sonuçlar elde edildi. Kimlik, iltica, ulaştırma ve hava kalitesi seçimlerin ana maddeleriydi. Seçimler ayrıca birçok ilke de sahne oldu. 

Flaman Bölgesinde Seçim Sonuçları

Belçika’nın Flaman bölgesinde belediyeler arasında büyük farklılıklar mevcut. Sağ parti Yeni Flaman İttifakı (N-VA), Hristiyan Demokratlar (CD&V), Sosyalistler (SPA) ve Liberaller (Open VLD) yerel seçimlerde sergilenen mücadelenin en büyük aktörleriydiler. Öte yandan Yeşiller (Groen!) ve aşırı sağcı-ırkçı parti Flaman Çıkarı (Vlaams Belang) da seçimlerde beklenmedik derecede büyük başarılara imza attı.

Birçok belediyede hiç beklenmedik şekilde yüksek sonuçlar elde eden Yeşiller ve Flaman Çıkarı partileri dengeleri kısmen de olsa sarstılar. Yeşiller Partisi birçok belediyede koalisyon ortağı olabilecek konuma geldi. Irkçı Flaman Çıkarı yüksek oy oranları elde etse de Flaman bölgesinde bütün partiler kendileriyle koalisyon kurmayı redediyor. Fakat bu Flaman Çıkarı’nın muhalefet olarak önemli sonuçlar elde ettiği gerçeğini değiştirmiyor. Üstelik birçok belediyede oy oranlarını arttıran Flaman Çıkarı bir ilke de imza attı; Flaman Çıkarı’na bağlı olan ve Ninove belediyesinde aktif olan yerel parti “Forza Ninove” yüzde 40’lik bir oran elde ederek birinci oldu. Henüz kesinleşmemiş olmakla birlikte belki Belçika, tarihinde ilk defa aşırı sağ ve ırkçı bir belediye başkanıyla tanışacak. Seçmenlerin Forza Ninove’a oy vermelerindeki en büyük etkenlerden birisi ise Ninove’da inşa edilmesi hedeflenen bir cami. Forza Ninove’nin bu camiye karşı çıkması birçok seçmenden destek almasını sağladı.

Sonuçları merakla beklenen şehirlerden birisi de Anvers idi. Elde edilen sonuçlara göre Anvers belediyesinde sağ parti Yeni Flaman İttifakı’nın başkanı Bart De Wever belediye başkanlığına bir altı yıl daha devam edebilecek. Ülke bazında halkın partisi olmayı hedefleyen Yeni Flaman İttifakı partisi diğer belediyelerde istediği kadar büyük başarı elde edemese de belirli merkezi şehirlerde belediye başkanı veya koalisyon partneri olmayı başardı. Liberaller yerel yönetimlerde başarılarını ikiye katlama hedeflerine çok yaklaştılar ve birçok önemli noktada belediye başkanlığı koltuğuna oturdular. Sol kesimde ise Yeşillerin göstermiş olduğu üstün başarının bedelini ciddi bir düşüş ile Sosyalistler ödüyor. 

Heyecanla beklenen bir diğer belediye ise Gent idi. Gent belediyesi sosyalistlerin geleneksel kalesi olsa da bu seçimlerde liberaller üstün bir başarıya imza atarak sosyalistleri şaşkınlığa uğrattı. Belediye başkanının hangi partiden olacağı henüz belirsiz.

Genk belediyesinin sonuçları da merakla beklenenler arasındaydı. Geleneksel olarak Hristiyan Demokratların şehri olarak bilinen Genk bir ay önce Belçika İslam Federasyonu (BİF) tarafından açılması hedeflenen bir İslami okul projesiyle gündeme gelmişti. Seçimlere yakın tarihte alevlenen tartışma Genk şehrinde Yeni Flaman İttifakı partisini ileriye taşıdı. Genk’te Zuhal Demir yönetiminde olan Yeni Flaman İttifakı Partisi seçimlerden ikinci büyük parti olarak çıktı. Belediye başkanı olan ve yeniden seçilen Hristiyan Demokrat Wim Dries’in nasıl bir koalisyon kuracağı merakla bekleniyor.

Yabancı Kökenli Belediye Başkanları

Bir tarafta aşırı sağcı ve ırkçı parti Flaman Çıkarı büyük bir başarı elde ederken öte yandan Flaman bölgesinin en önemli şehirlerinden olan ve uluslararası bir unvana sahip olan Katolik Leuven Üniversitesi’nin ev sahipliğini yapan Leuven şehri kapılarını yabancı kökenli bir belediye başkanına açtı. Leuven’in yeni belediye başkanı Sosyalist Parti’den Mohamed Ridouanı oldu. Başka bir ilk ise Brüksel bölgesinde bulunan Ganshoren belediyesinde gerçekleşti ve Belçika tarihinde ilk defa siyahi bir belediye başkanı seçildi. Milli futbolcu Vincent Kompany’nin babası Pierre Kompany, Ganshoren Belediyesi’nde Hristiyan Demokratlar partisinden seçilerek belediye başkanı oldu. Bunun yanı sıra Koekelberg Belediyesi de yoluna Sosyalist Parti’den Fas asıllı Ahmed Laaouej ile devam edecek. Ayrıca Ixelles ve Evere şehirlerinde henüz kesinleşmemiş olsa da biri Yunan diğeri Fas asıllı olmak üzere iki adayın belediye başkanı olma ihtimalleri yüksek. Belçika’da ilk defa bu kadar yabancı asıllı belediye başkanı seçiliyor.

En Az 27 Türk Kökenli Aday Seçilmeyi Başardı

Belçika’daki yerel seçimlerde yarışan 100’den fazla Türk kökenli adaydan en az 27’si de belediye meclislerine girmeye hak kazandı.

Brüksel’in ikinci büyük belediyesi Schaerbeek’de Sadık Köksal 2 bin 177 oy ile belediye başkanından sonraki en yüksek oyu alırken, Köksal’ın yanı sıra Mehmet Bilge, Emel Doğancan Kotaoğlu, Emel Köse, Yusuf Yıldız, Hasan Koyuncu, Emin Özkara, İbrahim Dönmez, Döne Sönmez ve Mehmet Bilge de farklı partilerin listelerinden seçilen adaylar arasında yer aldı. Geçen 6 yıl boyunca Brüksel’in en küçük belediyesi Saint-Joss’un belediye başkanlığını yürüten Emir Kır da tekrar belediye başkanlığına seçilerek önemli bir başarıya imza attı. Buna göre, Saint-Joss’ta biri başkan olmak üzere 8 Türk kökenli belediye meclisine seçildi. Brüksel Merkez Belediyesinde Sosyalist Parti listesinden aday olan Şevket Temiz de seçilen Türk kökenli adaylardan. Brüksel’in Evere Belediyesi Meclis üyelikleri için aday olan Ali İnce ve Belma Tek de seçilenler arasında bulunuyor.

Flaman Hristiyan Demokratlar (CD&V) partisi listesinden Gent kentinde seçime katılan Veli Yüksel, belediye meclisine girmeye hak kazandı. Anvers kentinde seçimlere Yeşiller Partisi listesinden katılan Meryem Almacı, 8 bin 414 oy toplayarak önemli bir başarıya imza attı ve belediye meclisine seçilen adaylar arasına girdi. Aynı kentten Güler Turan da parti listesinde kendine yer bularak seçildi. Başkente bağlı Anderlecht belediyesinde de Abdurrahman Kaya, Mustafa Ulusoy ve Mustafa Yaman belediye meclisine girmeye hak kazandı.

Başkent Brüksel’de Seçim Sonuçları

Başkent Brüksel seçimlerin ardından kırmızı ve yeşil bir yönetimle yoluna devam edecek. Fakat Sosyalistlerin ve Yeşillerin üstün başarılarına rağmen sol görüşlü İşçi Partisi de (PTB*PVDA) üstün başarı elde etti. Dünya medyasında “cihadcıların merkezi” olarak tanımlanan Molenbeek şehri seçimini sosyalist bir belediye başkanından yana kullandı.

Walon Bölgesi’nde Seçimin Galibi Sosyalistler

Belçika’nın Walon bölgesinde mücadelenin aktörleri Sosyalistler (PS), Liberaller (MR), Yeşiller (Ecolo), Hristiyan Demokratlar (cdh) ve marksist görüşlü İşçi Partisi (PTB) idiler.

Walon bölgesi genel manada “kırmızı”, yani sosyalistlere desteğiyle bilinen bir bölge. Bu seçimlerde de yine sosyalistler yıllardır süregelen başarılarını bir düşüş yaşanmasına rağmen devam ettirdiler. En çok dikkat çeken ise Liege ve Charleroi gibi merkezi şehirlerde üstün başarıya imza atan İşçi Partisi oldu. Bunun yanı sıra Başbakan Charles Michel’in bağlı olduğu Liberaller büyük kayıplar yaşıyor. Tıpkı Flaman bölgesinde olduğu gibi ülkenin Fransız kısmında da Yeşiller yine beklenmedik bir başarı elde etti. Oy oranları açısından Hristiyan Demokratların Walon bölgesinde esamesi bile okunmuyor.

Belçika Federal Seçimlere Hazırlanıyor

Özetle Belçika’da kıyasıya bir mücadeleye dönüşen belediye seçimlerinde dikkat çeken unsur sağın bütün o sert söylem ve iddialarına yaraşır bir başarı elde edememiş olması. Flaman ve Walon bölgelerinin siyasi arenada birbirinden çok farklı olduğu da yine gözler önüne serildi. Ülkenin Flaman bölgesinde Yeşiller elde ettikleri başarı ile tarihe geçerken, Walon bölgesinde İşçi Partisi adından söz ettireceğe benziyor. Yine Flaman bölgesinde Sosyalistler kaybedenlerden olurken, Walon bölgesinde tahtları sarsılmadı. Ayrıca Flaman bölgesinde en çok belediye başkanına sahip olan Hristiyan Demokratlar, Walon bölgesinde küçük bir parti olmaktan ileriye gidemediler.

Pazar günü Belçikalı seçmen seçimini yaptı. Şimdi sıra partilerde. Önümüzdeki günlerde birinci çıkan partiler koalisyonlarını kuracak ve belediyeleri hangi partilerin yöneteceğine karar verilecek. Bugün itibariyle Belçika belediye seçimlerini arkasında bırakmış oldu, fakat seçim kampanyaları hâlâ bitmiş değil. Siyasi partiler bugünden sonra Mayıs 2019’da düzenlenecek federal seçimlerin hazırlığına başlıyor. Belediye seçimlerinin federal seçimlerle ilgili bir ipucu verip vermeyeceği ise şimdiden cevaplanabilir: Şimdiye dek Belçika’da seçmenin belediye bazındaki oy ile federal bazda kullandığı oy birbirinden genelde hep farklı oldu. Mayıs 2019’daki sonucu tahmin etmek işte tam da bu nedenle pek mümkün görünmüyor.