“Fransa’nın Yeni Başbakanı Michel Barnier, Aşırı Sağın Göz Hapsinde”
2 ay önceki erken genel seçimlerden birinci çıkan sol partilerin ittifakı NFP'nin başbakan adayı yerine merkez sağ gelenekten Michel Barnier atandı. Cumhurbaşkanı Macron, atama konusunda aşırı sağcı Ulusal Birlik'le anlaşmakla suçlanıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından Başbakan olarak atanan Michel Barnier, görevi Gabriel Attal’dan devraldı.
Başbakanlık makamında düzenlenen devir teslim töreninde bir konuşma yapan Attal, daha önce birçok kabine görevi üstlenen ve Avrupa Birliği (AB) bünyesinde görev yapan Barnier hakkında övgü dolu ifadeler kullandı. Barnier’in “devlet hizmetlerinde eşsiz bir deneyime” sahip olduğuna vurgu yapan Attal, ülkenin mevcut siyasi durumuna ilişkin “Fransız siyaseti hasta ama iyileşme mümkün.” ifadesini kullandı.
8 aydır başbakanlık görevini yürüten Attal’ın açıklamalarına katılan Barnier, Fransa’nın “ciddi bir dönemde” olduğunu ve “şehirleri, mahalleleri ve kırsal bölgeleri etkileyen zorluklara, öfkeye, acıya, terkedilmiş duygusuna ve adaletsizliğe” yönelik mücadele vereceğini dile getirdi. Görevi Attal’dan teslim alan Barnier, Fransa’nın içinde olduğu siyasi ve ekonomik zorluklara ilişkin “sözden eyleme geçilmesi” gerektiğini vurguladı. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ise X hesabından yaptığı paylaşımda, Attal’a hizmetlerinden dolayı teşekkür etti. Macron, Attal’ın hükûmet ile birlikte “önemli bir anda ülkeyi ileriye taşıdığını” belirtti.
Merkez sağdaki cumhuriyetçi gelenekten gelen 73 yaşındaki Barnier, daha önce de farkı kabinelerde görevlerde bulundu. 2004-2005 yıllarında Dışişleri Bakanlığı görevini yürüten Barnier, 2016-2021 döneminde Avrupa Birliği’nin (AB) Brexit Başmüzakerecisi olarak görev yaptı.
Sol Partilerin İttifakı NFP’ten Macron’a Tepki ve Sokağa Çıkma Çağrısı
Fransa’da erken genel seçimlerde Ulusal Mecliste en fazla sandalyenin sahibi olan solcu Yeni Halk Cephesi (NFP) ittifakı, Macron’un solun ortak adayı yerine merkez sağdan Michel Barnier’i başbakan atamasına tepki gösterdi. Solcu NFP ittifakının en büyük partisi Boyun Eğmeyen Fransa’nın (LFI) kurucusu ve eski cumhurbaşkanı adayı Jean-Luc Mélenchon, X hesabından paylaştığı videoda, Macron’un Barnier’yi başbakan atayarak “kendi kararı ile gittiği erken genel seçimlerin sonuçlarını reddettiğini” belirtti. Seçimlerin çalındığını savunan Melenchon, Fransızları Macron’un “halk egemenliğine yönelik saldırısına karşı mümkün olan en güçlü şekilde” harekete geçmeye çağırdı.
LFI Meclis Grup Başkanvekili Mathilde Panot ise X hesabından yaptığı paylaşımda, Macron’un “halk egemenliğine ve sandıktan çıkan tercihlere saygı duymayı reddettiğini” dile getirdi. Panot, 7 Eylül’de Fransızları sokağa inmeye çağırdı. NFP ittifakının ikinci büyük partisi olan Sosyalist Parti (PS) Genel Sekreteri Olivier Faure da Macron’u “demokrasiyi inkar etmekle” suçladı. Faure, Macron’un seçimleri 4’üncü sırada bitiren bir partiden başbakan atamasını eleştirdi. Aşırı sağcı Marine Le Pen ise LCI kanalına yaptığı açıklamada, Michel Barnier hükûmetinde yer almayacaklarını bildirdi. Aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) lideri Le Pen, Barnier için “Bizim fikirlerimizi yansıtmıyor.” dedi.
Après 52 jours d’un gouvernement battu dans les urnes, Macron continue de se vivre comme en autocrate.
En nommant Michel Barnier, le Président refuse de respecter la souveraineté populaire et le choix issu des urnes.
Contre ce coup de force inacceptable dans une démocratie,… pic.twitter.com/9ROvx2Xec8
— Mathilde Panot (@MathildePanot) September 5, 2024
Fransa’da 2 Ay Süren Başbakan Arayışı
Macron, 30 Haziran ve 7 Temmuz’da yapılan erken genel seçimlerden 2 ay sonra Attal’ın halefini atayabildi. Solcu NFP’nin en fazla milletvekili çıkardığı seçimlerde hiçbir parti ya da ittifak salt çoğunluk olan 289 milletvekiline ulaşamamış ve seçimler Fransa tarihinin en parçalı meclis tablosunu ortaya çıkarmıştı. Macron, ülkesinin ev sahipliği yaptığı 2024 Paris Olimpiyat Oyunları boyunca yeni bir başbakan atamayacağını bildirmiş ve istifasını sunan Gabriel Attal hükûmetinin bir süre daha görevde kalmasını istemişti.
Olimpiyat Oyunları boyunca askıya aldığı müzakereleri 23 Ağustos’ta başlatan Macron, seçimin galibi solcu ittifakın ortak başbakan adayı Lucie Castets’i atamayı reddetmiş ve müzakereleri sürdüreceğini bildirmişti. Fransa’da erken genel seçimlerin ardından Ulusal Meclis’in en büyük siyasi grubunu 193 milletvekili ile NFP ve bağlantılılar oluştururken onu 166 milletvekili ile Macron’un iktidar koalisyonu ve 142 milletvekili ile aşırı sağcı RN ve ortakları izliyor. Fransa Anayasası, cumhurbaşkanına istediği kişiyi başbakan atama yetkisi veriyor olsa da siyasi geleneklere göre başbakan en fazla oy alan parti ya da ittifaktan seçiliyor(du).
“Barnier, Ulusal Birlik’in Göz Hapsi Altında”
Macron’un atamadan evvel Barnier dahil diğer adayları değerlendirdiği sırada Ulusal Birlik, belirli koşulları yerine getirmesi halinde Barnier’i reddetmeyeceğinin sinyalini vermişti. RN milletvekili Sebastien Chenu BFM TV’ye yaptığı açıklamada aşırı sağcı partinin Barnier’in göç ve Fransa’nın seçim sisteminin değiştirilmesi konusunda ne söyleyeceğini görmek için bekleyeceğini söylemişti.
Daha önce sadık bir Avrupa Birliği taraftarı olarak bilinen Barnier, 2021’deki cumhurbaşkanlığı adaylığı girişiminde söylemini önemli ölçüde sertleştirdi ve göçün kontrolden çıktığını ifade etti. Bu Ulusal Birlik tarafından da sık sık dile getiriliyor. Macron’un haziran ayında parlamentoyu erken seçime götürme kumarı, merkezci koalisyonunun düzinelerce sandalye kaybetmesi ve hiçbir partinin mutlak çoğunluğu kazanamamasıyla geri tepti.
Le Monde gazetesi ise, sol partilerin yeni Başbakan’a karşı güvensizlik oyu vermeyi vaat etmesi nedeniyle Barnier’e kaderi kendisine karşı oy kullanmama sözü veren aşırı sağcı Ulusal Birlik’e bağlı olduğuna dikkat çekti ve bu durumu “Ulusal Birlik’in göz hapsindeki Başbakan Michel Barnier” manşetiyle verdi. Le Monde’a konuşan Cumhurbaşkanı Macron’un çevresi, Barnier seçeneğinin RN’nin yanı sıra diğer siyasi güçlerle de önceden görüşüldüğünü kabul etti ve Başbakan Barnier’nin Ulusal Mecliste hemen bir güvensizlik oylamasıyla karşılaşma riskiyle karşı karşıya olmadığını söyledi.
Le Pen, Barnier’nin Göçe Dair Tavrından Memnun
Ulusal Birlik’in lideri Marine Le Pen, Barnier’nin atanmasının ardından yaptığı açıklamada “en azından istediğimiz ilk kriteri, yani farklı siyasi güçlere saygılı birini karşılıyor gibi görünüyor.” dedi ve ekledi: “Ulusal Birlik hakkında konuşurken hiçbir zaman çirkinleşmemiş ve RN’yi hiçbir zaman dışlamamış bir müzakere adamı.” Barnier’in 2022’deki cumhurbaşkanlığı seçiminden önce göç konusunda bir yeniden yapılandırma çağrısında bulunması, Le Pen’in takdirini kazandı. Le Pen “bir kez olsun” “çılgın bir göç yanlısının” başbakan olmamasından memnun olduğunu dile getirdi.
Macron’un partisi Rönesans’tan ayrıldıktan sonra bağımsız siyaset yapan Milletvekili Sacha Houlié ise, “Bu atama, RN’nin iyi niyetine bağlı bir bir hükûmetin istikrarlı olacağı gerekçesiyle meşrulaştırılıyor.” diyerek endişelerini dile getirdi. Yine Le Monde’a konuşan eski bir bakan danışmanı ise, “Marine Le Pen Barnier’i silah zoruyla tutacak.” sözleriyle bir durum değerlendirmesi yaptı. (AA/P)
