İngiltere | Bir Irkçının “Hatadan Dönüş” Hikayesi

2017 haziranı İngiltere Müslümanları için unutulmaz bir trajediyi ifade ediyor. Aşırı sağcı bir kişi tarafından planlanan saldırı, ülkedeki ırkçılığın artık tehlikeli bir noktaya geldiğinin de habercisi oldu. Kuzey Londra’daki Finsbury Park’ta bulunan Müslüman Refah Evi’ne (İng. “Muslim Welfare House”) 19 Haziran 2017’de düzenlenen saldırıda 51 yaşındaki Makram Ali hayatını kaybederken 12 kişi yaralandı. Teravih namazından çıkan Müslümanlara ateş açan saldırgan 48 yaşındaki David Osborne, 2 Şubat’ta tamamlanan mahkeme ile 43 yıl hapse mahkum edildi. Aşırı sağcı Önce Britanya (İng. “Britain First”) grubunun yayınlarını okuyarak etkilendiği bilinen Osborne, muhtemelen hayatının geri kalanını demir parmaklılar ardında geçirecek.

Saldırıya uğrayan Müslüman Refah Evi talihsiz olaydan sonra çalışmalarına ara vermedi. Mahkemenin kararı açıklamasından bir gün sonra, 3 Şubat’ta merkeze konuk olan Nigel Bromage’nin de saldırının faili David Osborne’ye benzer bir hikayesi var. Ama bir farkla: Bromage 18 yıl önce ırkçılıktan vazgeçerek kendini ırkçılıkla mücadeleye adadı.  

“Irkçılığı Benden Dinleyin”

Guardian’ın haberine konu olan seminerde, hayatının 20 senesini aşırı sağcı örgütlerde geçiren Bromage, katılımcılara ülkedeki aşırı sağcı ve ırkçı hareketler hakkında “içeriden” bilgiler verme fırsatı buldu. “Geçen yıl yaşananları hatırlayınca burada, kendi geçmişim hakkında konuşmam gerçekten zor oluyor. Dürüst olmazsam ülkede neler olup bittiğini anlamamız zorlaşır. Bugün sizlere İngiliz aşırı sağının yapısını, nasıl işlediğini ve insanları nasıl kendine çekerek ırkçılığa sürüklediğini anlatmak istiyorum.” Konuşmasına bu cümlelerle başlayan Bromage, İngiltere’de birçok insanın İslam’ı “aşırılık”la bir tuttuğunu ifade ediyor ve kendi hikayesini anlatmaya koyuluyor.

“İnsanlara Acı Çektiriyorduk, O Kadar…”

“Beyaz ırkın üstünlüğü”nü savunan, Nazi hayranlığını gizleme gereği duymayan “Combat 18” adlı örgütün kurucuları arasında bulunan 52 yaşındaki aktivistin dönüm noktası, 2000 yılına rastlıyor. Birmingham’da örgüt üyeleriyle birlikte bir siyahiye saldırı düzenledikten sonra savundukları şeyin şiddetten ibaret olduğunu aktaran Bromage, o günden sonra ırkçılığın hayatında yer almaması gereken zararlı bir fikir olduğunu anlamış. “Her şeyden sonra ulaştığım, öfke ve nefretten başka bir şey değildi. İnsanlara acı çektiriyorduk, o kadar.”

“Hatadan Dönüş”

Combat 18’den ayrıldıktan sonra kurduğu oluşumun adı, “hatadan dönüş” kararını ve o günden sonra hayatını doğrudan etkileyecek değişim hamlesini iki kelimede özetliyor: “Küçük Adımlar” (İng. “Small Steps”). Yalnızca Birleşik Krallık’ta değil, dünyanın her bölgesinde ırkçılıkla mücadele için gönüllü danışmanlık hizmeti veren kuruluş, kurucusunun hikayesinden ilham alarak ırkçıların “hatadan dönüşü” için de çaba sarf ediyor. Radikalleşme ve aşırı sağla mücadele eğitimleri vererek bireylerin farkındalığını arttırmaya amaçlayan Küçük Adımlar, Bromage’nin adeta göz bebeği. Görünüşe göre öyle de kalacak. Bromage Küçük Adımlar’ı 34 yaşında kurduktan sonra kendiyle benzer hikayelere sahip kişilerle bir araya gelmiş. Öğrencilere, dinî liderlere, kanaat önderlerine ve kamu görevlilerine yönelik seminerlerde ırkçı oluşumlara dair “birinci elden” bilgiler veriyor ve bunlarla baş etmenin yolları üzerine sunumlar gerçekleştiriyor.

Suça Azmettirmenin Yeni Aracı: İnternet

“Aşırı sağ ile İslam’ı istismar eden terörizmin çalışma mantığı temelde aynı. Birbirine benzer çok sayıda yöntemi kullanarak insanları aşırılaştırıyorlar.” Bromage, bu süreçte sanal dünyanın iki taraf için de eşsiz bir kaynak olduğu görüşünde: “Birine doğrudan ‘git şu suçu işle’ diyemezsiniz. Ancak kışkırtıcı içeriklerle ona ilham verebilirsiniz.” Gerçek hayatta, sokaktaki etkileşimin azaldığını, propagandanın artık sanal dünyada ağırlık kazandığının da altını çiziyor. Bu sebeple, aşırı hareketlerle mücadelede internetin daha faal kullanılması gerekiyor.

Bromage’nin konuşması tamamlandığında onu alkışlayanların çoğu dini kimlikleri, kıyafetleri ya da etnik kökenleri sebebiyle ayrımcılığa hatta ırkçı saldırılara maruz kalan insanlar. Talihsiz saldırının bir yıl ertesinde, aynı yerde, bu kez pişman bir eski ırkçı lider ırkçılıkla mücadele için öneriler sıralıyor. Pişman olduktan sonra hem kendi gibi insanlara hem de ayrımcılığa maruz kalanlara yardımcı olabilmek adına giriştiği çaba ise takdire şayan. Sadece bu hadise bile Avrupa’da insanlık onurunun geleceği adına ümitvar olmak için yeterli değil mi? (meb)