Avrupa Adalet Divanı’ndan Kilise Hukuku Kararı

Almanya’da kilise ve kiliseye yakın kuruluşlar, işveren olarak özel kilise iş hukuku uyguluyorlar. Kiliseler Hukukuna dayalı bu iş hukuku yasasına göre işçilerin inanç ve ahlaki görüşlerinin, kiliselerin veya kiliseye yakın kuruluşların inanç ve ahlak anlayışıyla örtüşmesi gerekiyor.

Kilisenin bir iş ilanına başvuran ve herhangi bir mezhebe mensup olmadığı gerekçesiyle işe kabul edilmeyen bir kadın, söz konusu durumu yargıya taşıdı. Davacı Vera Egenberger, AB’nin öngörmüş olduğu ve Almanya’da 2006’dan beri yürürlükte olan Genel Eşit Muamele Yasası’ndaki dini ayrımcılık yasağı kanununun ihlal edildiğini iddia etmiş ve tazminat talep etmişti. Egenberger, Kilise tarafından inancı gereği kabul edilmediği işte, inancının bir rol oynamayacağı bir iş sahasına alınmadığı için ayrımcılığa uğradığını öne sürmüştü. Kilise ise Genel Eşit Muamele Yasası’nın Kilise İş Hukukundaki özerklik hakları gereğince bu yasanın kilise için bağlayıcılığı olmadığını iddia etmişti.

2012’den bu yana süregelen dava, bu konudaki yasal durumun belirsizliği ve Alman yerel mahkemelerinin çelişkili kararları sonrasında nihayet Avrupa Adalet Divanı’na (AAD) sunuldu. AAD Almanya’da geçerli olan Kilise Hukukundaki bu inanç şartının Avrupa Birliği’nin öngördüğü ve Almanya’da yürürlükte olan Genel Eşit Muamele Yasası ile çelişebileceğine ve yerel mahkemelerce denetlenilebilirliğine karar verdi.

Karara göre, kilise kanununca öngörülen inanç ve ahlak görüşü örtüşmesi koşulu yalnızca nispeten objektif olduğu ve zaruri ölçülerde uygulandığı takdirde yasal sayılabilecek. Yerel mahkemelere böylelikle verilen denetim hakkı, genel bir inanç ve ahlak ile alakalı denetimden öte, münferit vakalarda, kilisenin özerkliği ve dini hassasiyetleri de dikkate alınarak, bu inanç koşulunun, “gerekli, haklı ve meşru olup olmadığının” incelenmesini sağlayacak. (kt)