'Fransa'

Fransa’da 2019 Protesto ve Grevlerle Geçti

Fransa'da geçen yıl başlayan sarı yeleklilerin eylemleri devam ederken, bu yıl da emeklilik reformuna karşı yüzbinler sokağa indi. Perspektif, Fransa’da 2019 yılında gerçekleşen en önemli grev ve gösterileri derledi.

31 Aralık 2019 admin
Sarı Yeleklilerin Gösterisi, Paris © Alexandros Michailidis@ Shutterstock.com değişiklikler: Perspektif

2019 yılı Fransa’da birçok protestoya, sosyal harekete ve greve sahne oldu. Değişim isteyen göstericiler grev ve mitinglerle birçok kez meydanları doldurdu. Kötü ekonomik koşullar, zam fiyatları ve sosyal yardım kesintileri gibi konularda taleplerini duyurmak isteyen protestocular kimi zaman polisle çatıştı kimi zaman da sivil itaatsizlik eylemleri başlattı.

Fransa için sokak eylemlerinin zirve yaptığı bir yıl olarak hatırlanacak 2019 aynı zamanda birçok göstericinin yaralandığı hatta hayatını kaybettiği bir yıl oldu. Perspektif, Fransa’da 2019 yılında gerçekleşen en önemli grev ve gösterileri derledi.

Sarı Yelekliler

Akaryakıt zamlarını protesto etmek için 17 Kasım 2018’de başlayan ve zamanla hayat pahalılığına ve yüksek vergilere tepki olarak büyüyen Sarı Yelekliler eylemleri 2019 yılına damgasını vuran protestolardan oldu. Hayat pahalılığı ve ekonomik eşitsizliğe karşı bir toplumsal harekete dönüşen Sarı Yelekliler eylemleri Paris, Bordeaux, Lyon ve Nantes kentleri başta olmak üzere tüm ülkeye yayıldı.

Ülkenin en uzun süren protestosu halini alan sarı yelekliler gösterilerinde Fransız polisinin sert müdahaleleri eleştirilere hedef oldu. Terörle mücadelede “Sentinelle programı” kapsamında görev yapan birlikler, Sarı Yelekliler eylemleri sırasında kamu binalarının ve bazı noktaların korunmasında görev üstlendi. Eylemlerde İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre 11 kişi hayatını kaybetti, 4 bin 250’den fazla kişi yaralandı, 12 bin 3 yüzden fazla kişi gözaltına alındı ve 3 bin 163 kişiye hapis cezası verildi. Sarı Yelekliler eylemleri Fransa ekonomisi için de pahalıya mal oldu. Alışveriş merkezleri 2 milyar avro, mağaza, ofis veya araçları zarar görenlere ödeme yapan sigorta şirketleri 217 milyon avro ve gıda sektörü ise yaklaşık 13 milyar avro zarar etti. Esnafın uğradığı zarar sebebiyle 75 bin kişi işsiz kaldı.

Eylemlerden olumsuz etkilenen bir diğer sektör de turizm oldu. Aralık’ta Paris’e yapılan uluslararası uçuşlarda bir önceki yıla göre yüzde 5 ile 10 arasında düşüş yaşandı.Ülke genelinde yapılan anketlerde, toplumun yüzde 70’inin Sarı Yelekliler’e destek verdiği sonucu çıktı. Sarı Yelekliler hareketi, Fransa’nın siyasi, sosyal ve ekonomik yaşamını kimsenin öngöremediği ölçüde derinden sarstı. Eylemleri yatıştırmak için 10 Aralık’ta televizyondan halka seslenen Fransa Cumhurbaşkanı Macron, 23 milyon kişinin seyrettiği yayında asgari ücretin, patronlara hiçbir maliyeti olmaksızın, 100 Euro artacağını duyurdu.

1 Mayıs Eylemleri

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yönetiminin politikalarını aylardır protesto eden sarı yelekliler ve sendikalar, 1 Mayıs etkinlikleri çerçevesinde ülke genelinde gösteri düzenledi. Paris Emniyet Müdürlüğünden yapılan açıklamada, başkentteki gösteride 330 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Eylemde ayrıca 14’ü polis 38 kişinin yaralandığı belirtildi. Ülke genelindeki gösterilere İçişleri Bakanlığının verilerine göre 28 bini Paris’te olmak üzere 164 bin 500, CGT’ye göre ise 310 bin kişi katıldı. Paris’te 7 bin 400’den fazla polis görev yaptı.

Memurların Grevi

9 Mayıs 2019’da daha önce de grev düzenleyen memurlar yine seslerini duyurmaya çalıştı. Fransa genelinde 108 bin ila 200 bin arasında eylemcinin gösteri yaptığı belirtildi. 2022’ye kadar 120 bin memur kadrosunun kaldırılmasına ilişkin reformu protesto eden eylemciler, dokuz sendikayı bir araya getirdi.

İslamofobi Karşıtı Eylem

Fransa’da son dönemde Müslümanları hedef alan ırkçı saldırı ve söylemler sonrası 10 Kasım’da İslamofobiye karşı büyük bir gösteri düzenlendi.
Gösteriye destek veren bildiriye 50’den fazla sendika ve siyasi parti temsilcisi imza attı. Yayınlanan bildiride Müslümanları hedef alan eylemlerin son yıllarda yoğunlaştığına dikkat çekildi. Bu eylemlerin ayrımcılık, başörtülü kadınlara fiziksel saldırılar, camilere saldırı ve imamlara yönelik cinayete teşebbüse kadar giden saldırılar olduğu aktarıldı.

Eylem günü Fransa Müslümanları ve İslamofobi karşıtları, İslamofobik açıklamaları ve saldırıları protesto etti. Eylemciler, Müslümanlara karşı ırkçı açıklamalar ve saldırıların sona ermesini, başörtülü Müslümanlara ayrımcılık yapılmamasını talep etti. Fransız siyasetçilerin Müslümanları ve İslam’ı hedef alan açıklamalarına ve saldırılara tepki gösteren göstericiler, “Başörtülü Müslüman kadınlar ile dayanışma” sloganları attı ve “Irkçılığa son”, “Müslümanlara karşı ayrımcılığa son”, “İslamofobiye son”, “Müslümanlara karşı şiddete hayır” ve “Başörtüsü siyasi sembol değil” yazılı pankartlar taşıdı.

Gösteriye Fransa’da yaşayan Müslümanlar, Müslüman kuruluşlarının temsilcilerinin yanı sıra aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa Hareketinin (LFI) lideri Jean-Luc Melenchon, LFI milletvekili Eric Coquerel, Senatör Esther Benbassa, sarı yeleklilerin liderlerinden Jerome Rodrigues, ülkenin en büyük işçi sendikalarından Genel İş Konfederasyonu (CGT) Genel Sekreteri Philippe Martinez, Barış için Yahudi Fransız Birliği (UJFP) ve İnsan Hakları Ligi (LDH) yetkilileri ve birçok gazeteci katıldı.
Eyleme, Occurence isimli kuruluşa göre 13 bin 500, organizatörlere göre ise 40 bin kişi katıldı.

Üniversite Öğrencilerinin Eylemi

Fransa’da maddi sıkıntı yaşadığını söyleyen ve bu durumdan Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, aşırı sağcı lider Marine Le Pen ve Avrupa Birliği’ni sorumlu tutan 22 yaşındaki Anas. K adlı öğrencinin Lyon Üniversitesi’nin restoranında kendini yakması üzerine ülkedeki öğrenciler 13 Kasım’da sokaklara çıktı.
Ülke genelinde yaklaşık 40 kentte üniversite öğrencileri eylem düzenlerken, #laprécaritétue (güvencesizlik öldürür) etiketi sosyal medyada gündem oldu.
Paris’te öğrenciler, Yüksek Öğretim Bakanlığı binasının bahçe kapısını zorla açıp bina avlusuna girerek Bakan Frédérique Vidal’ın istifasını istedi.
Eylemlerden dolayı eski Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, Lille’de gerçekleştireceği konferansı iptal etmek zorunda kaldı.
Fransız istatistik kurumu INSEE, ülkedeki öğrencilerin yüzde 20’sinin yoksulluk sınırının altında yaşadığını açıkladı. Yetersiz maddi şartların öğrenciler arasındaki intihar vakalarını da tetiklediği düşünülüyor.

Sağlık Çalışanlarının Gösterileri

14 Kasım 2019’da çalışma koşulları ve hastanelerdeki imkânların yetersizliklerine tepki göstermek için Paris’in Port – Royal Mahallesi’nde toplanan hastane çalışanı eylemciler, Dışişleri Bakanlığı’nın yanındaki Invalides Meydanı’na kadar yürüyüş gerçekleştirdi. “ Sağlıkçılar tükendi, hastalar tehlikede” sloganıyla eylemde bulunan sağlık çalışanları, sekiz aydır çeşitli şekillerde şikayetlerini dile getirdiklerini ancak dikkate alınmadıklarını belirtti. Eylemde, hastanelerin yalnızca maddi değil manevi şartlarının tedavi için uygun olmamasına da tepki gösterildi. Personel eksikliğinden yakınan sağlık ekipleri, maske, çarşaf, plastik bardak gibi temel maddi ihtiyaçların bile eksik olduğunu vurguladı. Fransa’nın en büyük iş sendikalarından Genel İş Konfederasyonu (CGT) başta olmak üzere birçok sendika kuruluşu bu eyleme destek verdi.

Emeklilik Reformu Grevi

Fransa’da yılın en büyük grevi olduğu belirtilen ve birçok alandan eylemcileri birleştiren grev 5 Aralık 2019 tarihinde başlayıp haftalarca sürdü. Macron, Fransa’nın yaşlanan nüfusu nedeniyle reform yapmanın kaçınılmaz olduğunu iddia ediyor. Emeklilik sisteminin tek bir düzene getirileceğini, çeşitli sektörlere tanınan ayrıcalıkların ve 42 emeklilik türünün peyderpey kaldırılacağını belirtildi. Hükümetin emeklilik reformu, kariyerleri boyunca çalışanlar için bin avro minimum aylık emeklilik maaşı, en az 62 yaşında emeklilik ve daha uzun süre çalışmaya özendirmek için bonus sistemini içeriyor. Hükümetin sendikaların tepkisini yumuşatmak için 1975 yılından önce doğanların reformlardan etkilenmeyeceğini açıkladığı belirtildi. Reformların istihdam piyasasına 2022 yılından sonra girenler için geçerli olacağı kaydedildi.

Paris ve çevresinde toplu taşımayı düzenleyen RATP, Fransız Ulusal Demir Yolları Şirketi (SNCF) ve Fransız hava yolu şirketi Air France’ın çalışanları, polisler, doktorlar, hemşireler, hastane çalışanları, öğrenciler, postane çalışanları, memurlar, avukatlar, tarım çalışanları, ambulanslardaki görevli sağlık ekibi, taksi şoförleri, öğretmenler, Fransız devletine ait elektrik üretim ve dağıtım şirketi EDF çalışanları, nakliye şoförleri, hastanelerin acillerinde çalışanlar, Fransız otomobil markası Renault ve rafineri çalışanları greve katılıyor. Ulaşım sektöründe 10 tren seferinden 9’u yapılmadı. Grev nedeniyle Paris’te ve çeşitli şehirlerde sağlık, kamu ve ulaşım hizmetlerinde ciddi aksamalar yaşandı. Ülkenin birçok kentinde yapılan gösterilerin yanı sıra yollarda da blokaj eylemi yapıldı. İlerleyen günlerde müzeler de payını alarak turistlere kapatıldı.

Grevin ilk günü sokağa dökülenlerin sayısı 800 bini buldu. Fransa‘da Elabe araştırma şirketinin anketine göre Fransızların yüzde 57’si emeklilik reformuna karşı çıkıyor. Ülkenin en önemli sendikalarından Genel İş Konfederasyonu (CGT), İş Gücü, Üniter Sendika Federasyonu ve Dayanışma’dan yapılan ortak yazılı açıklamada, hükümetin emeklilik reformunu geri çekene kadar grevlere devam edileceği ve Noel tatilinde ara verilmeyeceği belirtti. Grevin 12. gününde Paris ve çevresinde trafik sıkışıklığı nedeniyle toplam 630 kilometrelik rekor uzunlukta araç kuyruğu oluştu. SNCF Direktörü Alain Krakovitch, basına yaptığı açıklamada, grevlerin, SNCF’nin her gün 20 milyon avro zarar etmesine neden olduğunu açıkladı.

Protestolara boyun eğmeyen Fransız Başbakan Edourad Philippe, reform konusunda kararlı olduklarını açıkladıktan sonra sendika temsilcileriyle görüşme gerçekleştirdi. Genel İş Konfederasyonu (CGT) Genel Sekreteri Philippe Martinez görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, hükümet ile hala bir uzlaşı sağlanamadığını, Başbakan’ın sokaklarda yaşananlara duyarsız kaldığını söyledi. Martinez, 9 Ocak’ta ülke genelinde yeniden gösteri yapılması çağrısında bulundu. Sayılara göre 5 Aralık’ta başlayan greve göre üç haftada, Gösterilere İçişleri Bakanlığına göre 615 bin, CGT’ye göre 1,8 milyon kişi katıldı.(p)

Bu yazıyla ilgili yorumunuzu paylaşabilirsiniz. Bunu yaparken Yorum Kurallarımızı dikkate alın lütfen.
Yorum adedi#0

*Tüm alanları doldurunuz

Son Yüklenenler