Fransa’da Yeni Tartışma: “İslamofobi” Uygun Bir Terim Değil
Fransa bu kez de "İslamofobi" kavramını tartışıyor. Fransa Bakanlıklararası Suçluluğu ve Radikalizmi Engelleme Komisyonu Genel Sekreterliği "İslamofobi"nin uygun bir terim olmadığı görüşünde.
Fransa’da “İslamofobi” kavramı yeniden gündemde. Bakanlıklararası Suçluluğu ve Radikalizmi Engelleme Komisyonu Genel Sekreterliği’nin (SG-CIPDR) 29 Mart 2021’de twitter üzerinden yaptığı açıklamalara göre “İslamofobi” terimi, Müslümanlara karşı nefret ve nefret suçlarını tanımlamak için uygun bir tabir değil. 2006 yılında kurulan SG-CIPDR, 2016 yılından beri radikalizmle mücadele stratejilerini planlıyor.
Pour parler de la haine contre les musulmans, le terme « #islamophobie » est inapproprié puisqu'il confond stigmatisation des croyants et critique de l'islam. Les institutions utilisent l'expression "racisme anti-musulman". 2/11
— SG-CIPDR (@SG_CIPDR) March 29, 2021
“İslamofobi” Yerine “Müslüman Karşıtı Irkçılık”
29 Mart günü 11 maddelik bir tweet zinciriyle kamuoyuna açıklamalarda bulunan kurum, bu tutumlarının öncelikle Müslümanlara karşı nefretin ve suçların varlığını reddetmek manasında olmadığını ve devletin kararlılıkla bu eylemleri kınadığını dile getirdi. SG-CIPDR- ye göre “İslamofobi” terimi, fikir ve ifade özgürlüğü kapsamında problemli bir duruma yol açıyor. Çünkü kuruma göre Müslümanlara yönelik damgalama ve nefret suçları, din olarak İslam’a yönelik eleştirilerle karıştırılıyor. Kurum bu bağlamda, “İslamofobi” teriminin “İslamcılar” tarafından “radikal İslam’a” dair eleştirileri susturmak amacıyla empoze edildiğini iddia ediyor. SG-CIPDR, Salman Rüşdi olayı ve Charlie Hebdo saldırısı örneklerinden hareketle “İslamofobi”nin Fransız yasa ve kanunlarda var olmayan bir “dine hakaret suçu” getirmek için kullanıldığı görüşünde.
Genel Sekreterlik, öne sürülen bu probleme cevaben, devlet kurumlarının Müslümanlara karşı nefret eylemlerini tanımlamak için “Müslüman karşıtı ırkçılık” (Fr. “racisme anti-musulman”) ifadesini kullandığını belirtti. SG-CIPR’ye göre bu tercihle Fransız yasa ve kanunlarının temin ettiği düşünce ve ifade özgürlüğünü engelleyici bir durumun önüne geçilmekte. Açıklamada ayrıca Müslüman karşıtı ırkçılığın hükûmetin cumhuriyetçi değer ve evrenselci ilkelerle kınadığı bir gerçeklik olduğu hatırlatıldı.
İslamofobi Tartışmaları
Fransız kamuyounda “İslamofobi” yeni zuhur etmiş bir tartışma konusu değil. Akademik çevrelerde ve medyada yıllardır çokça tartışalagelen bir terim olan “İslamofobi”nin tehlikeli olduğu ve din olarak İslam’ı eleştirenlere karşı bir baskı aracı olarak kullanıldığı farklı isimlerce ifade edilmişti. Bakanlıklararası Komite’nin şu anki Genel Sekreteri Christian Gravel bu görüşe sahip olanlardan biri. Gravel 2013 yılında yaptığı bir açıklamada, “İslamofobi’nin İslamcılara ait bir truva atı” olduğunu söylemişti.
SG-CIPR’nin bu açıklamarını eleştirenler ise bu kararın “İslamofobi”nin kavramsal geçmişine dair büyük yanılgılar barındırdığının altına çizmekte: Eleştirilerin ortak noktasında ise entelektüel geçmişi olan bir kavram olarak “İslamofobi”nin kolayca bir kenara atılabilecek bir terim olmadığı görüşü var. Akademisyen Cedric Mas, Komite’nin bu açıklamasına eleştirel yaklaşanlardan. Mas’a göre, bu kararda çalışmalarında “İslamofobi” terimini kullanan kişileri “İslamileşmiş ya da İslamcıların kullanışlı aptalı olmuş” olarak görmek gibi acıklı bir durum söz konusu. (P)
