Cezayir Bağımsızlığının 60. Yılını Kutluyor
Cezayir, ağır bedeller ödeyerek Fransa'ya karşı kazandığı bağımsızlığının 60. yılını kutluyor.
Cezayir, Fransa’nın Afrika kıtasındaki en karanlık sömürge geçmişine karşı 8 yıl boyunca süren ve yaklaşık 1 milyon 500 bin insanını kaybettiği bağımsızlığının 60’ıncı yılını kutluyor.
Tahrir Caddesi’ndeki Kutlamalar
Cezayir’in Fransa’dan 5 Temmuz 1962’de kazandığı bağımsızlığının 60’ıncı yıl dönümü kutlamalarının ana adresi başkent Cezayir’deki Tahrir Caddesi oldu. Silahlı Kuvvetlerin son 33 yılın en büyük askeri geçit töreninin başladığını top atışlarıyla duyurduğu törende, Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun, Genelkurmay Başkanı Said Şankariha ile birlikte selamlamada bulundu.
Daha önce trafiğe kapatılan Tahrir Caddesi, askeri yürüyüşlere, hava ve kara savaş araçlarının geçitlerine sahne oldu. Dünyadaki en büyük üçüncü cami olan Cezayir Camisi’nin de bulunduğu Tahrir Caddesi’nde yapılan kutlamalar devlet televizyonundan canlı yayınlandı. Cumhurbaşkanı Tebbun, kutlama töreninin açılışında yaptığı konuşmada, Cezayir’in şehitlerine sadakat noktasında görkemli bir gün yaşadığını belirtti.
Cezayir ordusunun ülkenin kalkanı olduğunu, başarılarından gurur duyduğunu ve takdir ettiğini belirten Tebbun, Cezayir halkının ordusunun yanında olduğunu kaydetti. Tebbun, Cezayir halkına ülkenin modernleşmesi ve yenilenmesine katkıda bulunma çağrısı yaparak, kutlama törenlerine katılan devlet başkanlarına, ülke temsilcilerine ve Cezayir’de bulunan diplomatik misyon temsilcilerine teşekkür etti.
Fransa Sömürgesi Altında Cezayir
İnfografik: Yasin Demirci – AA.
Fransa yüzyıllar boyunca Osmanlı Devleti’nin yönetiminde kalan Cezayir’i 1830’da işgal etmişti. Kuzey Afrika’daki diğer sömürgelerin aksine Cezayir’i topraklarına katan Paris yönetimi, buraya 1 milyona yakın yerleşimci göndererek kalıcılığını pekiştirdi.
Fransa’nın iki dünya savaşı ve diğer askeri operasyonlarında daha fazla özerklik vaadiyle silah altına aldığı Cezayirliler, ülkelerine döndüklerinde, Fransız sömürge yönetimince ikinci sınıf vatandaş muamelesi görmeye devam etti. Cezayirlilerin eşit şartlarda siyasi temsil çabaları da en kanlı biçimde bastırıldı.
Bağımsızlığın 60. yıl Dönümü
Cezayir, bağımsızlık savaşını 1 Kasım 1954’te başlattı. Fransa’nın Cezayir’deki sömürgesi 5 Temmuz 1962’de, 132 yıl süren bir işgalin ardından son buldu. Cezayir makamlarına göre, Fransız sömürgesi ülkenin servetini yağmalaması ve ulusal kimliğini yok etme girişimlerinin yanı sıra arkasında 5 milyondan fazla insanı hayatından etti.
Fransız sömürgeciliğinin Cezayir’deki suç dosyası, iki ülke arasındaki ilişkileri on yıllardır etkileyen en önemli konuların başında geliyor. Cezayir, ilişkilerin tamamen normalleşmesini bu sorunun çözümüne bağlarken, Fransa sorunu görmezden gelmeye devam ediyor.
Cezayir’in doğusundaki Avras (Aures) dağlarında yer alan Tagith bölgesi, özgürlük ve bağımsızlık hedefiyle Fransız sömürgeciliğine karşı 68 yıl önce devrimin fitilinin ateşlendiği yer olarak biliniyor. Bugün Fransız sömürgeciliğine karşı “Onurlu bir tarih ve yeni bir dönem” sloganıyla 60’ıncı bağımsızlık yıl dönümünü kutlayan Cezayir’in doğusundaki Batna kenti kırsalında bulunan Tagith bölgesi, 68 yıl önce başlayan kurtuluş savaşında Fransız işgalcilere ilk merminin sıkıldığı yer olarak tarihe geçti.
Fransız sömürgeciliği, 1 Kasım 1954’te patlak veren Cezayir devrimi hazırlıklarının zamanlaması ve gizliliği karşısında şaşırırken, Tagith’in toprağı devrimcilerin ilk harekatına sahne oldu. Kimilerine göre Tagith ismi M.Ö. 145 yılında buradan geçen Roma askeri birliğinin adından gelirken, kimilerine göre de Berbericedeki (Amazig dili) taş kelimesini ifade ediyor. (AA/P)
