Gazze’deki Yıkım Boyunca Google’dan İsrail’e Yapay Zeka Desteği
Google'ın Gazze'deki yıkım boyunca İsrail ordusuna yapay zeka teknolojisi sağladığı ortaya çıkartıldı. Şirketten sızan belgelere göre Google'ın Vertex adlı yapay zeka hizmeti, İsrail'in talepleri doğrultusunda hızla genişletildi. İsrail'in Gazze operasyonları sırasında bu teknolojiyi nasıl kullandığı ise bir sır olarak kalmaya devam ediyor.

ABD’deki Washington Post gazetesinin geçtiğimiz günlerdeki haberine göre, şirket çalışanlarının İsrail hükûmetiyle yaptığı Nimbus olarak bilinen bulut bilişim sözleşmesi protestoları sonrasında Google, kamuoyu önünde İsrail’in ulusal güvenlik aygıtıyla arasına mesafe koymaya çalışsa da İsrail Savunma Bakanlığına ve İsrail ordusuna yapay zeka konusunda doğrudan yardım etmeyi sürdürdü.
Google’ın İsrail’e Sunduğu Vertex Uygulaması
Gazetenin elde ettiği şirket içi belgelerine göre, Google, Amazon ile rekabet edebilmek için 7 Ekim 2023’te başlayan İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının ilk haftalarından itibaren İsrail ordusunun yapay zeka araçlarına daha fazla erişim taleplerini karşıladı.
Belgeler, İsrail Savunma Bakanlığının, Google’ın Vertex adlı hizmetinin kullanımını olabilecek en hızlı şekilde genişletmek istediğini gösteriyor. Vertex, Google müşterilerinin yapay zeka algoritmalarını kendi verilerine uygulayabilmesini sağlıyor. Bu noktada, belgelere göre, 7 Ekim 2023’ten sonraki haftalarda, bulut bölümündeki bir Google çalışanı, İsrail Savunma Bakanlığının şirketin yapay zeka teknolojisine daha fazla erişim sağlaması yönündeki taleplerini hızlandırdı.
İç yazışma belgelerinde bir Google çalışanının da şirketin hızlı şekilde daha fazla erişim imkanı vermemesi hâlinde İsrail ordusunun, rakipleri olan ve Nimbus Sözleşmesi kapsamında İsrail hükûmetiyle çalışan Amazon’a yöneleceği uyarısında bulunduğu dikkati çekiyor.
Kasım 2023’e ait bir başka belgede ise bir Google çalışanının İsrail Savunma Bakanlığının talebinin yerine getirilmesine yardımcı olduğu için diğer bir iş arkadaşına teşekkür ettiği görülüyor. Bu da talebin yerine getirildiğini gösteriyor. Dahası, 2024’ün ilkbahar ve yaz aylarına ait şirket içi dokümanda, Google çalışanlarının İsrail ordusu için yapay zeka teknolojisine ek erişim talep ettiği anlaşılıyor.
Ancak gazete, elde edilen belgelerde, İsrail Savunma Bakanlığının Google’ın yapay zeka teknolojisini tam olarak nasıl kullanmayı planladığına veya bunların ordunun operasyonlarına nasıl katkı sağladığına yönelik bilgilerin bulunmadığını aktardı.
Google ve Amazon tarafından 2021 yılında duyurulan Nimbus Sözleşmesi kapsamında, İsrail hükûmetine gelişmiş yapay zeka ve makine öğrenimi imkanları sağlanıyor. Google, Nimbus’un “silah veya istihbarat servisleriyle ilgili son derece hassas, gizli veya askeri iş yüklerine yönelik olmadığını” savunuyor. Konuyu haberleştiren Washington Post’un bildirdiğine göre Google, Amazon ve İsrail ordusu bu konu hakkında bilgi vermeyi yapmayı reddetti.
İsrail, Yakın Zamana Kadar Google’ın Yapay Zekasını Kullanmış
Haberde paylaşılan belgeler, İsrail’in Gazze’nin büyük bölümünü harabeye çevirdiği bir yılın ardından, Kasım 2024’te bile İsrail ordusunun hâlâ Google’dan en son yapay zeka teknolojisini talep etmeye devam ettiğini gösteriyor. Bu tarihlere ait belgeler, bir Google çalışanının metinleri ve sesleri işlemek için kendi yapay zeka asistanını geliştirmek isteyen İsrail ordusu için şirketin Gemini yapay zeka teknolojisine erişim talebinde bulunduğunu gösteriyor.
İsrail merkezli medya kuruluşu People and Computers’ın bir makalesine göre, İsrail hükûmetinin Ulusal Siber Direktörlüğü Genel Müdürü Gaby Portnoy, geçen yılın başlarında düzenlenen bir konferansta yaklaşık 1 milyar 200 milyonluk bir maddi değere sahip Nimbus Sözleşmesi’nin savaş uygulamalarına doğrudan yardımcı olduğunu öne sürmüştü.
Google, Amazon ile birlikte İsrail hükümet teknolojisinde kapsamlı yükseltmeler yapmayı amaçlayan milyarlarca dolarlık Nimbus bulut bilişim sözleşmesi için İsrailli yetkililer tarafından seçildiği 2021’den bu yana İsrail hükümetinin önemli bir yüklenicisi konumunda. Anlaşma kapsamında rakip şirketler İsrail’de veri merkezleri kurmuş ve devlet dairelerine bulut yazılımı ve depolama alanı sağlamayı kabul etmişti.
İsrail Ordusu, Google’dan Önceki Yapay Zeka Modelinden Memnun Değildi
Washington Post, Aralık 2024’teki daha eski bir haberde de Gazze‘de savaşın patlak vermesinin ardından İsrail ordusunun Habsora adlı bir yapay zeka aracını kullandığını ve bu aracın İsrailli komutanlara kuşatma altındaki bölgede Filistinlilere ait binlerce hedef gösterdiğini bildirmişti. O dönemde İsrailli komutanlar, Washington Post’a bu teknolojinin sağladığı bilgilerin doğruluğu hakkın bazı endişeleri olduklarını ve askeri personelin buradan gelen verilere gereğinden fazla itimat ettiğini aktarmıştı.
Geçtiğimiz yıl Google, şirketin New York ve Kaliforniya’daki ofislerinde Nimbus Projesi’ne karşı oturma eylemi düzenleyen 50 çalışanını işten çıkardıktan sonra yoğun bir iç muhalefetle karşı karşıya kalmıştı. Çalışanlar, “Googlers against Genocide” (Google Personeli Soykırıma Karşı) pankartlarıyla protesto yapmıştı.
Google’ın İsrail Ordusu ile İlişkili Kurumlara Bağışlara Destek Verdiği İddiası
Aralık 2024’te Middle East Eye (MEE) gazetesi, Google’ın dünyanın dört bir yanındaki çalışanları tarafından ABD’deki İsrail yanlısı hayır kurumlarına yapılan maddi bağışları desteklediğini ve koordine ettiğini haberleştirmişti. Söz konusu bağışlardan biri Gazze’de savaşan İsrail askerlerini desteklediğini ve İsrail’in Batı Şeria’yı “geri almasına” yardımcı olmayı amaçlayan katı İsrail destekçesi Evanjelik bir grup olduğunu bildirmişti. MEE’nin ulaştığı şirket içi web sayfaları, şirketin İsrail Savunma Güçlerinin Dostları (FIDF) adlı kar amacı gütmeyen bir kuruluşa ve işgal altındaki Filistin topraklarındaki yasadışı yerleşimlerdeki çiftliklerde çalışmak üzere gönüllüler gönderen bir kuruluş olan HaYovel’e bağış yapılmasına yardımcı olduğunu ortaya koymuştu. (AA/P)