Almanya | Merkel Ve Sığınmacılar İçin ‘Kader Zirvesi’
AB liderleri, 28-29 Haziran'da ana gündemi sığınmacı sorunu olan zirvede bir araya gelecek ve Almanya'yı karıştıran sığınmacı sorununa çözüm bulmaya çalışacak.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, sığınmacı konusunun ülkesinin iç siyasetine sirayet etmesi ve koalisyon hükümetinin tehlikeye girmesinin ardından çözümü Avrupa Birliği (AB) zirvesinde arayacak. Birliğe üye ülkelere yasa dışı sığınmacı akınını neredeyse yarı yarıya azalmasına ve Avrupa’da 2015 sığınmacı krizin atlatıldığı hissi yaygınlaşmasına rağmen Almanya’nın iç politikada yaşadığı karmaşa, AB liderlerini sığınmacı konusunu tekrar ele almaya zorladı.
Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) lideri Merkel ile koalisyon ortağı Hristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) Genel Başkanı ve İçişleri Bakanı Horst Seehofer arasında sığınmacı konusunda çıkan gerilim derinleşmeye devam ediyor. Seehofer, daha önce başka bir AB ülkesine iltica başvurusu yapanların Almanya’ya gelmesini önlemek, bunu da gerekirse federal polis teşkilatının müdahalesiyle yapmak istiyor.
Başbakan Merkel ise konunun “Avrupa düzeyinde” çözülmesi gerektiğini savunuyor. Merkel’e sorunu AB düzeyinde çözmesi için haziran sonuna kadar süre tanıyan Seehofer, aksi takdirde zorlukla kurulan üç aylık koalisyonu sonlandırmakla tehdit ediyor.
Zirve Merkel İçin “Son Çıkış Yolu”
AB Liderler Zirvesi, Seehofer’ın Merkel’e tanıdığı sürenin dolmasından önceki “son çıkış yolu” niteliğini taşıyor. Tam da bu nedenle İngiltere’nin birlikten ayrılma süreci gibi aciliyet arz eden temel konulara odaklanması gereken liderlerin, sığınmacı konusunu tekrar gündemin merkezine aldığı düşünülüyor. Merkel’in ısrarı sonucu olağan zirveden 4 gün önce 16 liderin sadece sığınmacı konusunu görüşmek için “mini zirve” düzenlemesi de dikkati çekiyor.
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in davetiyle düzenlenen mini zirve, bir anlamda AB’nin önde gelen liderlerinin Merkel’e verdiği önemi gösteriyor. AB’nin başat ülkeleri Almanya, Fransa, İspanya ve Hollanda’nın yanı sıra sığınmacı yükünü ağırlıklı taşıyan İtalya ve Yunanistan’ı bir araya getiren “mini zirve”den hiçbir sonuç ya da karar çıkmaması, AB Liderler Zirvesi’nin de zorlu geçeceğine işaret ediyor.
AB Tartışmalı “Toplama Kamplarını” Desteklemeye Hazırlanıyor
Diğer yandan AB’nin tıpkı 2015’te sığınmacı krizi patlak verdiğinde olduğu gibi uzun vadede sığınmacı sorununa çözüm bulmaya yönelik politika üretme yerine kısa vadede kıtaya ve bu durumda özellikle Merkel’e nefes aldıracak tartışmalı kararlara imza atmaya hazırlandığı görülüyor.
AB Liderler Zirvesi’nin basına sızan taslak sonuç bildirgesi, üye ülkelerin sığınmacıları birliğin dışındaki “toplama kampları”nda tutmaya ilişkin bir kararı destekleyeceğini gösteriyor. Tartışmalar, bu kampların Kuzey Afrika’da kurulmasının öngörüldüğüne işaret ediyor. Önde gelen uzmanlar ve insan hakları savunucuları, bu fikre mesafeyle yaklaşıyor. Söz konusu toplama kamplarının Avrupa’da bir “Guantanamo” oluşturacağını savunan uzmanlar, aynı zamanda merkezlerin insan kaçakçıları için fırsat teşkil edeceğini belirtiyor.
Zirve Merkel’e Can Simidi Olmayabilir
Bu arada sığınmacı sorunu üzerine yoğun mesai yapılacak liderler zirvesinin Merkel’e “can simidi” olmaktan uzak kalacağı ihtimali de giderek ağırlık kazanıyor. Sığınmacı sorununda “cephe” ülke konumunda bulunan ve ciddi bir yük altına giren İtalya’nın yeni hükümetinin sığınmacı politikası, üye ülkeler arasında uzlaşı sağlanmasının kolay olmayacağına işaret ediyor.
Geçen haftalarda aralarında çocuk ve hamile kadınların da bulunduğu 630 göçmeni kabul etmeyen İtalya hükümeti, Almanya’nın aksine birlik içinde hareket eden sığınmacıları çok fazla önemsemiyor. Aynı zamanda, İtalya kendisindeki sığınmacı yükü hafifletilmeden Almanya’yı rahatlatmak için alınacak önlemlere de destek vermeyeceğini belirtiyor. İtalya hükümeti öncelikli olarak sığınmacıların birliğe giriş yaptığı ülkede iltica başvuru sürecinin başlatılmasını öngören Dublin Sözleşmesi’nin kaldırılmasını istiyor.
Sığınmacı tartışması İtalya ve Fransa’nın da arasını açmış durumda. İtalyan hükümetini aşırıcılık ve popülizmle suçlayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, sığınmacı sorununa önerdiği çözümle de tartışmaya farklı bir boyut kattı. Macron, AB’nin sığınmacı kabul etmek istemeyen üyelerine yaptırım uygulaması çağrısında bulundu.
AB Konseyi Başkanlığını 1 Temmuz’da Bulgaristan’dan devralacak Avusturya ise katı bir sığınmacı politikası yürütmeye hazırlanıyor. Avusturya, birliğin dış sınırlarının korunmasının arttırılmasını ve sığınmacıların iltica başvurusunu AB’ye gelmeden önce yapmasını istiyor. Diğer yandan aşırı sağcı partnerli Avusturya hükümeti, toplama kamplarına en fazla destek veren ülkeler arasında yer alıyor. AB’nin sığınmacıları üye ülkeler arasında yeniden yerleştirme politikasına karşı çıkan ve sığınmacı kabul etmeyen Macaristan ve Polonya’nın da Avusturya’ya destek vereceği düşünülüyor.
AB Liderler Zirvesi’nden karar çıkması için 28 üye ülkenin onay vermesi gerekiyor. Sığınmacı konusunda üye ülkeler arasındaki görüş ayrılıkları göz önünde bulundurulduğunda Merkel’i tam anlamıyla rahatlatacak bir çözüme ulaşılması zor görünüyor. Merkel’in de mini zirvenin ardından ima ettiği gibi tek seçenek, 28 üyenin onayını almadan, AB’yi daha da fazla bölmek pahasına ülkeler arasında ikili ya da üçlü anlaşmalarla çözüm aramak olarak ortaya çıkıyor.(AA)
