Srebrenitsa Kurbanlarının Kişisel Eşyaları Sergileniyor
Bosna Hersek'teki Srebrenitsa Anma Merkezi, 1995'teki soykırımda hayatını kaybedenlerin ve yaşananlara şahit olanların kişisel eşyalarından oluşan bir sergi düzenledi.
Bosna Hersek’teki Srebrenitsa Anma Merkezi, Temmuz 1995’te Bosnalı Sırp güçleri tarafından öldürülenlerin ve katliamdan kurtulanların kişisel eşyalarının sergilendiği “Geçe(meye)nlerin Ayak İzleri” (İng. Footsteps of Those Who Did (Not) Cross) başlıklı bir sergiyi 20 Eylül’de ziyarete açtı.
Every step is important… Untold stories of Bosnian genocide. @SrebrenicaMC pic.twitter.com/scMii5M73v
— Srebrenica Memorial Center (@SrebrenicaMC) September 20, 2021
“Ölüm Yolu”nda Bulunan Eşyalar
Balkan Insights‘a konuşan serginin kuratörü Azir Osmanovic, Srebrenitsa ile Nezuk arasındaki birçok Boşnak’ın güvenli bir yere kaçmaya çalışırken öldürüldüğü ve Srebrenitsa-Nezuk arasındaki “ölüm yolu” olarak bilenen güzergah üzerinde eşyaların bir kısmının bulunduğunu açıkladı.
Osmanovic, sergiyi hazırlayan ekibin Temmuz 1995’te insanların saklanmaya çalıştıkları yerleri ziyaret ettiklerini belirtti. Kaçanlardan bazılarının, günler hatta aylarca kendilerini gizlediğini söyledi. Sergi ekibi, ayrıca, bu tür kaçış noktalarını ve eşyalarını tarif eden soykırımdan kaçabilmiş kişilerle de görüşmeler gerçekleştirdi.
Osmanovic, serginin amacını 1995’te temmuz ayından ekim ayına kadar geçen süre boyunca insanların çektiği acıları sahip oldukları eşyalar ve onların kişisel ifadeleriyle tasvir etmek olarak tarif ediyor:
“Nasıl hayatta kaldığını anlatan bir görüşmecimiz var. Kendisi, yaklaşık 3 boyunca ormanda saklanmış. Bu tanıklıkların sayesinde, sergiye gelecek ziyaretçilerin, Srebrenitsa Soykırımı hakkında daha bütünlüklü bir görüntü elde edeceklerini umuyorum.”
Srebrenitsa’da Neler Olmuştu?
Sergi, Srebrenitsa Anma Merkezi‘nin açılışının 18. yıldönümüne dikkat çekmeye de yardımcı oluyor. Sergi açılışından önce kurbanların anısına çiçek bırakıldı ve dualar edildi. Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa‘nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerce ele geçirilmesinin ardından başlayan ve kısa zaman içinde 8 binden fazla Boşnak sivilin hunharca öldürüldüğü soykırım, Boşnak halkının kanayan yarası olmayı sürdürüyor. Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanmış en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendirilen Srebrenitsa Soykırımı, aradan geçen 26 yıla rağmen kurban yakınlarının en derin acısı olarak yüreklerdeki yerini koruyor.
Bosna Hersek devlet mahkemesi ve Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi şimdiye kadar 40’tan fazla kişiyi Srebrenitsa ile ilgili suçlardan dolayı yaklaşık 700 yıl hapis ve beş müebbet hapis cezasına çarptırdı. Bu kararlar, katliamların soykırım suçunu teşkil ettiğini de ortaya koydu. (P)