Birleşik Krallık’ın Yeni Başbakanı Hint Kökenli Rishi Sunak Oldu
Birleşik Krallık'ta 20 Ekim tarihinde parti liderliğinden istifa eden Başbakan Liz Truss'ın yerini almak için mücadele veren eski Maliye Bakanı Sunak, liderlik yarışını kazanarak ülkenin yeni başbakanı oldu.
Birleşik Krallık’ta iktidardaki Muhafazakar Parti liderlik yarışını kazanan Rishi Sunak, ülkenin yeni başbakanı oldu. Ülkede 20 Ekim tarihinde parti liderliğinden istifa eden Başbakan Liz Truss’ın yerini almak için mücadele veren eski Maliye Bakanı Sunak, liderlik yarışını kazandı. Sunak’ın rakibi Penny Mordount, Twitter’dan yaptığı açıklamada, liderlik yarışından çekildiğini, Rishi Sunak’ı desteklediğini duyurdu.
— Penny Mordaunt (@PennyMordaunt) October 24, 2022
Mordount, “Şimdi bir sonraki Başbakanımızı seçtik. Bu karar tarihi bir karar ve partimizin çeşitliliğini ve yeteneğini bir kez daha göstermektedir. Rishi Sunak’a tam destek veriyorum.” ifadelerini kullandı.
Partideki liderlik seçimi ve liderin görevden alınması süreçlerini yürüten organı 1922 Komitesi Başkanı Milletvekili Sir Graham Brady, yaptığı açıklamada, Penny Mordount’un liderlik yarışından çekildiğini doğruladı ve tek aday olan Rishi Sunak’ın, Birleşik Krallık’ın yeni Başbakanı olduğunu duyurdu.
Rishi Sunak, eski Başbakan Boris Johnson’ın 7 Temmuz’da parti liderliğinden istifasının ardından başlayan liderlik yarışında da adaylığını olmuş fakat oylama sonucu Liz Truss karşısında yenilgiye uğramıştı.
Rishi Sunak ve Liderlik Yarışı
Geçtiğimiz günlerde Birleşik Krallık’ta eski Maliye Bakanı Rishi Sunak, 20 Ekim’de istifa eden Başbakan Liz Truss‘ın yerini almak için parti içerisinde başlayan liderlik yarışına katılacağını resmen duyurmuştu. Sunak, Twitter’dan yaptığı açıklamada, Birleşik Krallık’ın “derin bir ekonomik krizle” karşı karşıya olduğunu belirterek, “Partimizin şimdi yapacağı seçim, gelecek nesil İngiliz halkının, öncekinden daha fazla fırsata sahip olup olmayacağına karar verecek.” ifadelerini kullanmıştı.
The United Kingdom is a great country but we face a profound economic crisis.
That’s why I am standing to be Leader of the Conservative Party and your next Prime Minister.
I want to fix our economy, unite our Party and deliver for our country. pic.twitter.com/BppG9CytAK
— Rishi Sunak (@RishiSunak) October 23, 2022
Bu nedenle, iktidardaki Muhafazakar Partinin yeni lideri ve aynı zamanda ülkenin Başbakanı olmak için adaylığını koyduğunu açıklayan eski Maliye Bakanı Sunak, “Ekonomimizi düzeltmek, partimizi birleştirmek ve bunu ülkemiz için yapmak istiyorum.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
İngiltere Başbakanı Truss, 20 Ekim’de İstifa Ettiğini Açıklamıştı
Seçim kampanyası sürecinde sıklıkla “vergi indirimleri” vaadini öne çıkaran Truss’ın, başbakanlık görevini devralmasının ardından hükümet 23 Eylül’de toplam 45 milyar sterlini bulacak vergi kesintilerinin uygulanmasına hazırlanıldığını açıklamıştı. Bu durum, ülkenin dış borçlanmasının yükseleceği beklentilerini artırarak sterlinin sert değer kaybı yaşamasına neden olmuştu.
Ekonomik planlara yönelik sert eleştirilerin ardından İngiliz hükümeti, yüzde 45’lik en yüksek gelir vergisi oranını kaldırma planından vazgeçmişti. Daha önce pek çok kez vergi indirim planının arkasında duran Truss, 14 Ekim’de kamuoyu baskısına dayanamayarak Kwasi Kwarteng’i Maliye Bakanlığı görevinden alarak yerine Jeremy Hunt’ı getirmişti.
Ciddi piyasa oynaklığına neden olan “hatalar” için özür dilemesine karşın Truss’un görevde ne kadar kalacağı konusunda İngiliz kamuoyunda tartışmalar çoktan başlamıştı. Birleşik Krallık’ta art arda siyasi ve ekonomik çalkantıların yaşanmasının ardından Başbakan Truss, 20 Ekim’de istifa ettiğini duyurmuştu.
Rishi Sunak Kimdir?
Rishi Sunak, 1960’larda Doğu Afrika’dan Birleşik Krallık’a göç eden Hint asıllı bir ailenin üç çocuğunun en büyüğü olarak 1980’de Southampton’da doğdu. Anne Usha Sunak, Afrika’nın doğusundaki Kenya’da, baba Yashvir Sunak ise Tanzanya’da dünyaya geldi.
Birleşik Krallık’ın en eski ve seçkin özel okullarından Winchester Kolejinde eğitim gören Sunak, burada ilk Hint kökenli okul temsilcisi oldu ve okul gazetesinin editörlüğünü yaptı. Sunak, daha sonra Oxford Üniversitesindeki Lincoln College’da felsefe, siyaset ve ekonomi alanlarında eğitim gördü.
Rishi Sunak, Hint asıllı milyarder Narayana Murthy’nin kızı olan müstakbel eşi Akshata Murthy’le tanıştığı ABD’deki Stanford Üniversitesinde MBA (işletme yüksek lisansı) eğitimini tamamladı. Sunak, buradaki eğitiminin ardından yatırım bankası Goldman Sachs’ta analist olarak çalışmaya başladı.
Siyasi hayatı ilk kez 2015’te Yorkshire bölgesindeki Richmond’dan Muhafazakar Parti milletvekili olarak seçilmesiyle başlayan Sunak, İngiltere’nin AB’den ayrılmasını destekleyen siyasilerin başında yer aldı.
Eski İngiltere başbakanlarından Theresa May hükümeti döneminde Bakan Yardımcılığı yapan Sunak, May’in görevini bırakmasının ardından iktidardaki Muhafazakar Parti liderliği için Boris Johnson’ı desteklediğini açıkladı. Sunak, 2019’da parti lideri ve aynı zamanda ülkenin başbakanı olan Johnson’ın hükümeti döneminde Temmuz 2019-Şubat 2020’de Hazine Baş Müsteşarı olarak görev aldı.
Bu görevinin ardından, Kovid-19 salgını ülkeye yayılmadan yaklaşık 1 ay önce 13 Şubat 2020’de Maliye Bakanı olarak atanan Sunak, 18 aylık karantina sürecinde işletmeleri ayakta tutabilmek için milyarlarca sterlin değerinde destek paketlerini hızla uygulamaya koydu. Sunak, bu çalışmalarıyla salgın döneminde halktan büyük övgü topladı.
Ancak Sunak’ın popülaritesi, salgın sırasında Başbakanlıkta düzenlenen ve Kovid-19 tedbirlerin ihlal edildiği partilere katılmasıyla polis tarafından para cezasına çarptırılması ve milyarder eşinin İngiltere’de vergi ödemediğinin gündeme gelmesinin ardından ciddi zarar gördü. (AA)
