Almanya’da Yaşayan Türk Vatandaşlarının Seçim Davranışları
Almanya, Türkiye dışında en fazla Türk vatandaşının yaşadığı ülke. Bu bakımdan Türkiye dışında en çok seçmeni olan ülke konumunda. Peki Almanya'da yaşayan Türk vatandaşlarının seçim davranışları nasıl? Mediendienst Integration isimli göç özelinde çalışan basın kuruluşu seçim sürecini ve Almanya'da yaşayan Türk vatandaşlarının seçim davranışlarını değerlendirdi.
Türkiye dışında en fazla Türk vatandaşının yaşadığı ülke olan Almanya aynı zamanda Türkiye’den sonra en çok seçmenin yaşadığı ülke konumunda. Peki Almanya’da yaşayan Türk vatandaşlarının seçim davranışları nasıl? Mediendienst Integration isimli göç özelinde çalışan basın kuruluşu seçim sürecini ve Almanya’da yaşayan Türk vatandaşlarının seçim davranışlarını değerlendirdi.
14 Mayıs 2023 tarihinde Türkiye’de Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi gerçekleşecek. Türkiye’de oy kullanma hakkına sahip olan vatandaşların yanı sıra, 2012 yılında seçim yönetmeliği değişikliğinden bu yana yurt dışında oy kullanabilecek çok sayıda Türk vatandaşı da bulunuyor. Almanya’da Türkiye kökenli yaklaşık 2,8 milyon insan yaşıyor. Bunlardan ise yalnızca 1,5 milyonu oy kullanabiliyor.
Türkiye’de toplam 64,1 milyon kişi oy kullanma hakkına sahip. Oy kullanma hakkına sahip olan bu kişilerin 3,4 milyonu yurt dışında yaşıyor. Seçimlerde oy kullanmak 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 25. maddesine göre yasal bir zorunluluk. 18 yaşını doldurmuş her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının oy kullanması vatandaşlık görevi olarak kabul ediliyor. Oy kullanmanın cezası ise YSK tarafından belirleniyor. Geçmiş seçimlerde YSK tarafından cüzi miktarlarda bir para cezası belirlenmişti. Fakat bu cezanın ne ölçüde uygulandığı belirsiz.
Almanya’da seçme ve seçilme hakkına sahip olan 1,5 milyon Türk vatandaşı yaşıyor. Bu, Almanya’daki Türkiye kökenli insanların yaklaşık yarısına tekabül ediyor. Bu bağlamda, Almanya Türkiye dışında en çok seçmen barındıran ülke konumunda.
Peki Türkiye kökenli seçmenlerin çoğu Batı Avrupa’da nerede yaşıyor? YSK verilerine göre en çok seçmenin bulunduğu ülke 1 milyon 501 bin 152 ile Almanya. Almanya’yı 397 bin 86 seçmenin yaşadığı Fransa ve 286 bin 753 seçmenin kayıtlı olduğu Hollanda izliyor. Verilere göre, en az seçmenin yaşadığı ülke 581 ile Brezilya. Nijerya ise 584 seçmen ile en az seçmen bulunan ikinci ülke sırasında yer alıyor.
Almanya’da Sandık Kuran Temsilcilikler
Türk vatandaşları Almanya’da 17 sandıkta oy kullanabiliyor. Seçmenler 27 Nisan’dan 9 Mayıs’a kadar (bazı sandıklarda 1 Mayıs) oy kullanabiliyor. Seçimin ilk beş gününde yaklaşık 300 bin kişi oy kullandı. Bu sayı 2018 seçimlerine kıyasla yüzde 24 daha fazla. Cumhurbaşkanlığı seçimleri ikinci tura kalırsa ikinci tur Almanya’da 20 – 24 Mayıs (bazı sandıklarda 21 Mayıs) tarihleri arasında yapılacak.
Başlangıçta 26 farklı şehirde sandık kurulması planlanırken, 2 Mayıs’ta Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Bielefeld, Fulda, Limburg, Mannheim, Saarbrücken, Dortmund, Siegen, Ulm ve Kiel’de seçimlerin iptal edildiğini duyurdu. Buna neden olarak, konsolosluk dışı bu dokuz yer için Alman içişleri makamları tarafından izin verilmemiş olması gösterildi.
Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili genel seçiminde sandık kurulacak temsilcilikler ve oy verme tarihlerine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. (https://www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/14Mayis2023/2023_CB_MV_yurt_disi_secmeni_oy_kullanma%20_yerleri.pdf)
Seçim Davranışları
Almanya’daki oy kullanabilecek 1,4 milyon seçmenin yaklaşık yüzde 46’sı 2018’deki parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerine katıldı. Seçime genel katılım yüzde 86 civarındaydı.
2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ak Parti toplam yüzde 52,4 oyla seçimi kazanmıştı. Ancak parti Almanya’da Türkiye’ye kıyasla yüzde 64,8 ile çok daha yüksek bir başarı elde etmeyi başarmıştı. Ak Parti’nin 2017’de cumhurbaşkanının yetkilerini genişlettiği anayasa referandumunda da durum benzerdi: Türkiye’de seçmenlerin yüzde 51,4’ü referanduma onay verirken, Almanya’da bu oran yüzde 61,3’tü.
Ülkenin en güçlü muhalefet partisi CHP ise, şimdiye kadar Almanya’da Türkiye’ye kıyasla daha düşük seçim sonuçları elde etti: 2018 milletvekili seçimlerinde CHP’nin aldığı oy Türkiye’de yüzde 22,2 civarında iken, Almanya’da sadece yüzde 15,6’ydı.
Araştırmacılar, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Ak Parti’nin Almanya’daki başarısının en önemli nedenlerinden biri olarak partinin yurtdışında yaşayan Türklere özel ilgi göstermesini işaret ediyor. Bu bağlamda Erdoğan hükümeti 2010 yılında “Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Birliği”ni (YTB) kurmuştu.
Seçim Bölgeleri ve Sonuçlar
Federal eyaletler arasında da seçim davranışında önemli farklılıklar gözlemlenebiliyor. Ak Parti’nin, Kuzey Ren-Vestfalya gibi Türkiye’den işçi göçünün daha yoğun olduğu bölgelerde özellikle popüler olduğu biliniyor.
Akademisyenler, çoğunlukla 1960’larda Anadolu’dan Almanya’ya gelen ilk nesil göçmenlerin AKP’ye oy verme ihtimalinin daha yüksek olduğunu varsayıyorlar. HDP seçmenini ise ağırlıklı olarak 1980’ler ve 90’larda Türkiye’yi siyasi nedenlerle terk eden veya 2016’dan sonra göç etmiş kişiler oluşturuyor.
