Ebu Akile Cinayeti 1. Yıl Dönümünde Hâlâ Adalet Bekliyor
İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu görevi başında öldürülen Al Jazeera muhabiri Şirin Ebu Akile’nin ölümünün üzerinden bir sene geçmesine rağmen sorumlulardan hesap sorulmazken, uluslararası toplum nezdinde de İsrail’e herhangi bir yaptırım uygulanmadı.
Katar merkezli Al Jazeera televizyonunun deneyimli saha muhabiri Şirin Ebu Akile, 11 Mayıs 2022’de İsrail güçlerinin Batı Şeria’da bulunan Cenin mülteci kampına düzenlediği baskını takip ettiği sırada İsrail askerlerinin açtığı ateşle öldürülmüştü. Ebu Akile’nin yanında bulunan gazeteci Ali es-Sumudi de sırtından yaralanmıştı. Gazeteci Ebu Akile’nin görevini yaptığı sırada ve “basın” yazılı çelik yelek giydiği halde İsrail askerleri tarafından gerçek mermiyle vurularak öldürülmesi dünya kamuoyunda geniş çapta tepkilere neden olmuştu.
İsrail gazetecinin Filistinlilerin açtığı ateş sonucu öldürüldüğünü iddia ederek Ebu Akile’nin ölümünde rolü olmadığını iddia etmişti. ABD Dışişleri Bakanlığı ise başlattığı adli incelemede kurşunun kaynağının tespit edilemediğini ancak Ebu Akile’nin muhtemelen İsrail güçlerince vurulduğu sonucuna vardıklarını açıklamıştı. Ancak gazetecinin vurulmasında kasıt bulunmadığını ve “İsrail Savunma Kuvvetleri’nin Cenin’de yürüttüğü bir askeri operasyon sırasındaki trajik koşulların sonucu” olarak nitelendirmişti.
Ebu Akile’nin ailesi ve Al Jazeera televizyonu, Filistinli gazetecinin öldürülmesiyle ilgili Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) şikayette bulundu. Başvuruda, UCM’ye sunulan delillerin, Ebu Akile’nin bulunduğu yerden İsrail askerlerine ateş açılmadığını, aksine İsrail ordusunun Filistinli gazeteciye ateş ettiğini açıkça ortaya koyduğu ve İsrail ordusunun “Filistinli gazetecinin ateş hattında kalarak öldürüldüğü” yönündeki iddiasının çürütüldüğü vurgulandı.
Uluslararası Soruşturmalar İsrail’i İşaret Ediyor
İsrail yönetimi ve ABD Dışişleri Bakanlığının aksine, çok sayıda uluslararası kurumun soruşturma ve incelemelerinin vardığı sonuç Ebu Akile’nin İsrail askerleri tarafından kasten ve hedef alınarak öldürüldüğünü ortaya koyuyordu. New York Times, Associated Press, Washington Post, CNN ve Bellingcat gibi çok sayıda medya kuruluşu ve açık kaynak istihbaratı platformunun veri analizlerine dayanarak yürüttüğü araştırma raporları da İsrail’in sorumluluğuna dikkati çekti.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği de İsrail makamlarının, Ebu Akile’nin “eli silahlı Filistinlilerin rastgele ateş açması sonucu yaşamını yitirdiği” yönündeki iddialarını reddederek, “İsrail ordusu ve Filistin Başsavcılığından gelen resmî bilgiler dahil şimdiye kadar incelediğimiz tüm kayıtlar, Ebu Akile’yi öldüren ve arkadaşı Ali Sumudi’yi yaralayan kurşunların İsrail güvenlik güçleri tarafından kullanıldığını doğrulamaktadır. Elde ettiğimiz bulgular, İsrail güvenlik güçlerinin ateş açmadan önce gazetecilere hiçbir uyarıda bulunmadığı yönündedir.” açıklamasını yapmıştı.
Olayın başından beri sorumluluk almaktan kaçan İsrail birbiri ardına gelen bağımsız soruşturma raporlarının ardından, 5 Eylül 2022’de yayınladığı nihai soruşturma raporunda, Ebu Akile’nin “İsrail ordusunun ateşiyle öldürülmüş olma olasılığının yüksek olduğunu” kabul etmiş, ancak kurşunların muhabire kazaran isabet etmiş olduğunu öne sürmüştü.
“Gazeteciler Kasıtlı Olarak Hedef Alındı”
Ancak Londra Üniversitesi’ne bağlı araştırma kuruluşu Forensic Architecture tarafından yapılan detaylı inceleme ve soruşturma, gazetecinin İsrail askerlerince kasıtlı olarak hedef alınıp öldürüldüğünü tespit etti. Forensic Architecture soruşturma raporunda, menzil içinde başka hiçbir silahlı kişi yokken, İsrail askerlerinin Ebu Akile ve diğer gazetecilere “kasıtlı olarak ve defalarca” ateş açtığı, bombardımana devam ederek kasıtlı olarak Ebu Akile’ye yapılabilecek herhangi bir ilk yardım müdahalesini engellediği ve ateş açıldığı sırada bölgede Filistinli silahlı kişilerin olmadığı” gibi bir dizi sonuca ulaşıldı.
Ebu Akile’nin ölümüne neden olan merminin görüntüsüne ulaşan Al Jazeera merminin İsrail ordusunun kullandığı mühimmatlardan olduğunu belirtti. Al Jazeera’nın, askeri uzmanların görüşlerine dayandırılan araştırma haberinde, inceleme sonucu, Ebu Akile’nin ölümüne neden olan yeşil uçlu merminin, zırhı delmek için tasarlandığı ve M4 tüfeğinde kullanıldığı bilgisine yer verildi. Haberde ayrıca merminin İsrail güçleri tarafından kullanılan 5,56 milimetre kalibreli mermilerden olduğu ortaya konuldu.
FBI Soruşturma Başlattı
Amerika vatandaşı olan Ebu Akile’nin ailesi Biden yönetimini “İsrail güçlerinin her suçunu silmeye çalışmakla” suçlayarak gazetecinin öldürülmesiyle ilgili bağımsız bir soruşturma başlatılması çağrısında bulunmuştu. Birçok kongre üyesinin de destek verdiği ailenin aylarca süren baskıları neticesinde Kasım 2022’de ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Ebu Akile’nin ölümünü aydınlatmak için bir soruşturma başlattığını açıkladı.
FBI’ın bağımsız soruşturma açtığını duyurmasının ardından İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz bu soruşturmayı İsrail’in “iç işlerine müdahale” olarak niteleyerek FBI ile hiçbir şekilde iş birliği yapmayacaklarını ve IDF (İsrail Savunma Güçleri) askerlerinin arkasında olduklarını söyledi.
İsrail’in Öldürdüğü Gazetecilerin Aileleri Adalet Bekliyor
ABD merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), aralarında ABD vatandaşı Filistinli gazeteci Şirin Ebu Akile’nin de bulunduğu 20 gazetecinin öldürülmesiyle ilgili İsrail’in bugüne kadar kimse hakkında soruşturma açmadığını ve hukuki süreçleri zamana yayarak sorumluları “akladığını” belirtti. Ebu Akile’nin öldürülmesinin birinci yılında CPJ tarafından hazırlanan raporda, İsrail’de 2001’den bu yana çoğu görev başında iken öldürülen gazetecilerle ilgili hukuki süreçler değerlendirildi. Raporda, İsrail’in öldürülen gazetecilerle ilgili “şeffaflıktan uzak, üstünkörü ve zamana yayarak” soruşturma yaptığına işaret edilerek, şu ifadelere yer verildi:
“2001’den bu yana 20 gazetecinin öldürülmesiyle ilgili kimse hakkında soruşturma açılmadı. Hukuki süreçler; kanıt ve tanık iddiaları dikkate alınmadan, olaylarda sorumluluğu bulunan kolluk kuvvetlerini aklayacak şekilde yürütüldü. İsrail makamları, gazetecilerin öldürülmesiyle ilgili hukuki süreçleri uzatarak hesap vermekten kaçıyor ve Filistinlilerin adalet arayışını engelliyor.”
Raporda, söz konusu 20 gazeteciden 13’ünün öldürüldükleri sırada açık şekilde basın mensubu olduklarının anlaşıldığına dikkati çekilerek, 2018’de Gazze Şeridi sınırında düzenlenen “Büyük Dönüş Yürüyüşü” eylemlerini takip ederken İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucu öldürülen Filistinli gazeteci Yasir Murteca ve Ahmed Ebu Hüseyin’in yanı sıra Ebu Akile’nin ölümüne ilişkin “bağımsız ve şeffaf” soruşturma başlatılması çağrısı yapıldı.
İsrail savaş uçaklarının, 2021’de Gazze’de ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP) ve Katar merkezli televizyon kanalı Al Jazeera’nın ofislerinin de bulunduğu yüksek katlı binayı vurduğunun da hatırlatıldığı raporda, medya altyapısının İsrail tarafından tahrip edilmesi kınandı. Ayrıca FBI’ın Ebu Akile’nin ölümüne ilişkin yürüttüğü soruşturmanın seyriyle ilgili bilgi paylaşması talep edildi. (AA, P)
