'Vatandaşlık Düzenlemeleri'

Almanya Vatandaşlık Yasası Reformu: Neler Değişecek?

Almanya'da hükûmeti oluşturan partiler vatandaşlık yasası reformunda anlaştı. Yasa değişikliği vatandaşlığa geçiş şartlarındaki kolaylaştırmalara ek olarak, örneğin kişinin kendi geçimini sağladığını kanıtlaması gibi daha katı şartlar da içeriyor. Yeni yasanın içeriğine dair kısa bir özet.

© M. Nergiz - Shutterstock

Almanya’da koalisyon hükûmetini oluşturan Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller Partisi (Grüne) ve Hür Demokrat Parti (FDP), çifte vatandaşlığı kolaylaştıran yasadaki değişiklik konusunda anlaştı. Almanya İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan ve mevcut Vatandaşlık Yasası’nı modernize etmeyi hedefleyen yasa tasarısı vatandaşlığa daha hızlı geçişi ve çoklu vatandaşlığı mümkün kılıyor. Çoklu vatandaşlığın mümkün olmasıyla, “iki vatandaşlıktan birini seçmek” şeklindeki opsiyon kuralı da komple ortadan kalkmış oluyor.

Hükûmet, vatandaşlığa kabul işlemlerini basitleştirerek bu sayede göçmenlerin ülkeye entegrasyonunu desteklemenin yanı sıra, Almanya’yı vasıflı yabancı işçiler için de cazip hâle getirmeyi amaçlıyor. Yeni vatandaşlık yasası ile hükûmetin en önemli meselelerinden birini hayata geçirdikleri için memnun olduğunu belirten Federal İçişleri Bakanı Nancy Faeser (SPD), “Toplumumuzun bir parçası hâline gelen insanların ülkemizin demokratik bir şekilde şekillenmesine katkıda bulunmasını istiyoruz. Kanada gibi örnekler bize bu bakış açısının acilen ihtiyaç duyduğumuz vasıflı işçileri ülkeye çekmek için de çok önemli olduğunu gösteriyor.” şeklinde konuştu.

8 Yıl İkamet Şartı 3’e İnebilecek

49 sayfadan oluşan yasa tasarısı taslağına göre, Almanya’da uzun yıllardır yaşayan göçmen kökenliler daha hızlı vatandaşlık alabilecek. Buna göre Almanya’da vatandaşlığa geçmek için mevcut 8 yıl şartı 5 yıla inecek. Almanya’da yaşayan ve 5 yıl boyunca yasal olarak çalışmış bir yabancının çocuğu da daha çabuk Alman vatandaşı olabilecek.

Entegrasyon konusunda “özel başarı” göstermiş kişiler için ise vatandaşlık başvurusu öncesi Almanya’da asgari ikamet şartı üç yıla kadar indirilebilecek. Başarılı entegrasyon örnekleri olarak ise çok iyi Almanca bilgisi, mesleki başarılar ve kamu yararına yapılan gönüllü faaliyetler gösteriliyor.

Çifte Vatandaşlık Mümkün Olacak

Almanya’da güncellenmesi planlanan vatandaşlık yasası ülkedeki en kalabalık yabancı nüfusu oluşturan Türkleri de yakından ilgilendiriyor. Alman vatandaşı olabilmeleri için Türk vatandaşlığından çıkmaları gereken Türkler yeni yasanın çıkması hâlinde Türk vatandaşlığını bırakmadan Alman vatandaşlığını alarak çifte vatandaş olabilecek.

“Vatandaşlık almak, Almanya’ya en güçlü bağlılık ifadesidir” diyen İçişleri Bakanı Faeser, birçok göçmenin kendisini Alman gibi hissetse de, menşe ülkesi ile olan bağlarını da tamamen koparmak istemediğini, bu nedenle vatandaşlığa geçmek isteyenlerin “gelecekte artık kimliklerinin bir kısmından vazgeçmeye zorlanmayacaklarını” söyledi.

İlk Nesil Dil Sınavından Muaf

Öte yandan, 1974’e kadar Almanya’ya gelmiş olan yani 67 yaş ve üstü “misafir işçiler” kuşağı ve eski Doğu Almanya (DDR)’deki sözleşmeli işçiler için de yeni yasada vatandaşlığa geçişi kolaylaştıran bazı istisnalar bulunuyor. Bu işçiler Almanya’nın gelişimine büyük katkı sağladıkları ama geçmişte entegrasyonu teşvik edici imkanlara sahip olmadıkları için Alman vatandaşlığı için istenen vatandaşlık sınavı ve yazılı dil sınavlarına girmek zorunda kalmayacaklar. Bunun yerine mülakat yeterli olacak.

Nefret Suçları İşleyenler Vatandaş Olamayacak

Yasa tasarısında, Hür Demokrat Partinin (FDP) itirazları da dikkate alındı. FDP’nin itirazları sonucu ancak sosyal yardım almayanlar ve ırkçılık, antisemitizm veya benzeri insanlık dışı bir suç eylemine karışmamış kişiler vatandaş olabilecek. Yasada, “Yahudi düşmanlığı, ırkçılık, yabancı düşmanı veya diğer insanlık dışı saiklerle yapılan eylemler, Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası’nın garanti altına aldığı insan onuru maddesi ile bağdaşmaz ve özgür demokratik temel düzeni ihlal eder.” ifadelerine yer verildi. Buna göre yeni yasa talep edilmesi hâlinde vatandaşlık makamlarının ırkçılık ve antisemitizm gibi insanlık dışı saiklerle işlenen suçlara karışanlar hakkında savcılık tarafından bilgilendirilmesini zorunlu kılıyor.

Yasanın 17. maddesinde ise, Alman vatandaşlığının “yabancı bir devletin silahlı kuvvetlerine giriş ya da yurt dışındaki terörist bir yapının savaş eylemlerine katılım durumunda” kaybedileceği belirtiliyor.

Tam Zamanlı Çalışma Şartı Aranacak

Ayrıca Alman pasaportuna sahip olmak isteyenler yeni yasaya göre geçimlerini kendilerinin kazanadığını belgelemek zorunda. Bu nedenle devletten “vatandaşlık parası” (Alm. Bürgergeld) alan hiç kimse vatandaşlık alamayacak. Eskisinden farklı olarak örneğin kişinin tüm çabalarına rağmen iş bulamamış olması veya küçük çocukları olması nedeniyle devlet yardımına başvurmak zorunda kalmış olması da artık dikkate alınmayacak.

Bununla birlikte bu konuda bazı istisnalar bulunuyor. Neredeyse iki yıldır tam zamanlı çalışan herkes, devletten geçim yardımı alsa da vatandaşlık için başvuru yapabilecek. Bu hak aynı zamanda başvuru sahibinin eşi veya reşit olmayan çocuklarını da kapsıyor.

“Tasarı Alman Vatandaşlığının Devalüasyonu”

Hükûmetin tasarı üzerinde anlaştığını duyurması sonrası siyasilerden de çeşitli açıklamalar geldi. FDP Genel Sekreteri Bijan Djir-Sarai, “Bild” gazetesine verdiği demeçte, “Alman vatandaşlığı almak isteyen herkesin net kriterleri karşılaması gerekiyor. Bu, Almancaya hakimiyet ve kendi geçimini sağlıyor olmanın yanı sıra, sabıkasızlık ve değerlerimize ve anayasanın sağladığı özgür-demokratik temel düzene tam bir bağlılığı da içeriyor” şeklinde konuştu.

Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) İç Politika Sözcüsü Alexander Throm (CDU), yasa tasarısını yanlış bir sinyal olarak nitelendirdi. Throm vatandaşlığın sonsuza kadar verildiğini ve üç ila beş yılın vatandaşlığa geçiş için çok kısa bir süre olduğunu ve yeterince entegre olmayan kişilerin erkenden vatandaşlığa alınma riskini artırdığını savundu. Hristiyan Birlik Partileri Federal Meclis Grup Başkan Vekili Thorsten Frei (CDU), ise tasarıyı “Alman vatandaşlığının devalüasyonuna yol açıyor.” diyerek eleştirdi.

Yeşiller İç Politika Sözcüsü Lamya Kaddor, Almanya’nın uzun süredir bir göç ülkesi olduğunu vurgulayarak, “Çağdaş, modern bir vatandaşlık yasasıyla bu gerçeği dikkate almanın zamanı geldi.” dedi. Zamanın çok kısıtlı olduğunu belirten Kaddor, eyaletler ve sivil toplumun artık bu konuda birlikte hareket ediyor olmasının iyi bir şey olduğunu ifade etti.

Almanya Türk Toplumu (TGD) Başkanı Gökay Sofuoğlu, vatandaşlık yasa tasarısının göçmen kökenli pek çok insanın yaşam tarzına ve yaşam gerçekliğine tekabül ettiğini belirterek tasarıyı övdü. Sofuoğlu, vatandaşlıktan men gerekçesi olan Yahudi aleyhtarı veya ırkçı davranışlarla ilgili olarak, bunun “genel bir zihniyet testi” hâline gelmemesi gerektiği konusunda uyardı. Aynı zamanda yasa ile birlikte hâlihazırda aşırı iş yükü altındaki ilgili kurumların personel olarak güçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Vatandaşlığa Geçiş Avrupa Ortalamasının Altında

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Başbakanlık tarafından üzerinde anlaşmaya varılan yasa tasarısının şimdi onay için federal eyaletlere gönderileceği açıklandı. Bunun ardından tasarının Bakanlar Kurulu tarafından karara bağlanıp Federal Meclis ve Federal Konseye sevk edilerek  yaz aylarında yasalaşması bekleniyor.

Avrupa istatistik kurumu Eurostat’ın rakamlarına göre, Almanya’nın vatandaşlığa kabul oranları Avrupa Birliği ortalamasının altında. 2021 yılı sonu verilerine göre, 83,1 milyon nüfusa sahip Almanya’da yaklaşık 72,4 milyon Alman vatandaşı ve yaklaşık 10,7 milyon yabancı uyruklu kişi bulunuyor. Yabancı uyruklu vatandaşların 5,7 milyonu ise en az on yıldır Almanya’da bulunuyor. Buna karşılık Almanya’da vatandaşlığa alınanların oranı uzun yıllardır düşük seviyelerde seyrediyor. 2021’de Alman vatandaşlığını alanların oranı sadece yüzde 2,45’ti. (P, AA)

Bu yazıyla ilgili yorumunuzu paylaşabilirsiniz. Bunu yaparken Yorum Kurallarımızı dikkate alın lütfen.
Yorum adedi#3

*Tüm alanları doldurunuz

  • Aptullah Fidandik
    2023-08-23 22:04:38

    1975 almanya doğumlu ve 12 yıl yaşadım almanyada.yeni vatandaşlık yasası ile vatandaşlığa başvuruda bulunabilirmiyiz.?

  • Yasemin Sener-Günay
    2023-08-12 12:38:05

    Benim Alman vatandaşlığın geçisim onaylandı Türk vatandaslıgından çıkmam isteniyor bu yasaya göre 10.8.23 itibariyle iki vatandaşlıgıda bırakabilir miyim.

  • Ahmet Atasay
    2023-06-28 18:29:10

    Ben 2002 yilinda Alman vatandasligina gectim.ṣu an .mavi kartimda var. Türk vatandasligina müracat etsem çifte vatandaṣlıĝı alabilirmiyim teşekkürler

Son Yüklenenler