Steiermark’taki Mevcut Koalisyon Parlamentoda Çoğunluğu Kaybetti
FPÖ’nün galibiyetiyle II. Dünya Savaşı sonrasında ilk defa aşırı sağcı olarak kategorize edilen bir parti Steiermark’ta galip gelmiş oldu. Seçim sonuçlarının ÖVP liderliğindeki siyah-kırmızı (ÖVP-SPÖ) koalisyonun sürme ihtimalini sona erdirdiği ifade ediliyor. Eyalet anayasası gereğince hükûmet kurma yetkisinin ilk olarak FPÖ’ye verilmesi gerekiyor. Vali Christopher Drexler (ÖVP) liderliğindeki ÖVP ve SPÖ koalisyonu, eyalet parlamentosundaki çoğunluğunu kaybetti. FPÖ, hem ÖVP hem de SPÖ ile koalisyon kurabilecek çoğunluğa ulaşırken, hem ÖVP hem de SPÖ’nün eyalet teşkilatları FPÖ ile müzakere etmeye istekli olduklarını deklare ettiler. Ancak oy oranı daha düşük olan diğer partilerin parlamentoya girip girmeyeceği henüz netleşmedi.
FPÖ’nün Steiermark’taki zaferi, partinin bu yıl boyunca anketlerde önde gitmesi nedeniyle öngörülüyordu, ancak seçim sonuçlarında ortaya çıkan oy farkı beklentilerin de ötesine geçti. 2019’daki eyalet seçimine kıyasla FPÖ, Steiermark’taki oyunu ikiye katlayarak 109 bin oydan 229 bine yükseldi. ORF’nin partiler arası oy geçişlerini inceleyen bir seçim analizine göre FPÖ 2019’daki seçimde oy kullanmamış olan 56 bin seçmenin, ÖVP’ye oy atmış 52 bin seçmenin ve SPÖ’ye oy vermiş olan 22 bin kişinin desteğini bu sefer aldı. Seçmen davranışındaki FPÖ lehine olan bu değişimin, Eylül 2024’teki genel seçimlerde gözlemlenen eğilimi yansıttığı ifade ediliyor. Analizde dikkati çeken bir diğer husus ise 2019’da FPÖ için oy kullanan 13 bin seçmeninin 2024 seçimlerinde oy kullanmaması.
Vali Drexler, FPÖ’nün Zaferinden Partisi ÖVP’yi Sorumlu Tuttu
Steiermark Valisi Drexler ise seçimden sonra yaptığı açıklamada, ÖVP’nin oy oranındaki 9,3 puanlık oy kaybı için için federal siyaseti suçladı: Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen’in eylül ayındaki genel seçimlerin ardından ilk olarak FPÖ’ye hükûmet kurma yetkisi vermiş olsaydı Steiermark’ta yapılan seçimlerin sonucunun farklı olacağını ifade etti. Avusturya basınına göre Drexler’in bu görüşü, FPÖ’nün ülke genelindeki popülaritesini ve FPÖ lideri Herbert Kickl ile iş birliği yapmayı reddeden ÖVP’nin net tavrını hesaba katmadığından sahici durmuyor. Drexler’in kendisi de Steiermark’taki seçimlerden önce partisi ÖVP’nin FPÖ ile federal hükûmeti kurması gerektiği yönünde bir tavır takınmamıştı.
Steiermark’ta yapılan bir kamuoyu araştırması ise Drexler’in öne sürdüğü tabloyla çelişen bulgulara sahip. Son 3 yıldır yolsuzluk suçlamasıyla mali soruşturma altında olan Steiermark FPÖ’ye oy verenlerin sadece yüzde 12’si partinin kendi çıkarlarını temsil ettiğini söylerken, yüzde 27’si parti politikalarını tercihlerinin gerekçesi olarak gösteriyor. Steiermark’taki mevcut eyalet hükûmetinden memnun olmadıklarını söyleyenlerin yüzde 61’inin FPÖ’ye oy vermeyi düşündüğü görüldü. Steiermark’ın son beş yılda yanlış yöne gittiğini söyleyenlerin arasında FPÖ’lülerin oranı ise yüzde 59 olarak ölçüldü.
ÖVP, SPÖ ve NEOS arasında federal düzeyde bir koalisyon hükûmeti kurulması için resmî müzakereler geçen hafta başladı. Görüşmelerin SPÖ’nün eyalet parlamentosundaki mutlak çoğunluğunu korumaya çalıştığı Burgenland eyaletindeki seçimlere (Ocak 2025) kadar sarkacağı tahmin ediliyor. Bu süreçte ÖVP bünyesinde bir rota değişikliği çağrısı yapan seslerin artabileceği de öngörülen senaryolardan biri. FPÖ’nün ilerleyen aylardaki yerel seçimlerde oylarını arttırmaya devam edeceği düşünülüyor. Son olarak Fairdenken adlı aşırı sağcı bir grubun, başkent Viyana’da koalisyon görüşmelerini protesto etmek amacıyla 30 Kasım’da “Halkın Şansölyesi Kickl” sloganlı bir gösteri düzenlemeyi planladığı bildirildi. Kovid-19 önlemlerine karşı düzenlediği protestolarla tanınan grup, bu eylemi 9 Kasım’da yapmak istemiş ama bu tarihin Nazilerce 1938 yılında Yahudilere ait ev ve işyerlerine yönelik gerçekleştirilen ve “Kristal Gece” olarak nitelendirilen saldırıların yıldönümüyle çakışması nedeniyle izin alamamıştı. (P)