Vatandaşlık Reformu Hangi Değişiklikleri Getirecek?
Almanya’da gözler, vatandaşlığa geçişi daha hızlı bir şekilde mümkün kılacak ve çifte vatandaşlığa izin verecek olan reformda. Peki bu reform, ne gibi düzenlemeler getirecek?
Almanya’da federal hükümet, vatandaşlık yasasında yapacağı bir reformla vatandaşlığa geçişleri kolaylaştırmak istiyor. Mevcut durumda vatandaşlığa geçiş için en az 8 yıl Almanya’da yaşamak gerekirken; yeni yasa tasarısıyla birlikte bu sürenin 5 yıla inmesi öngörülüyor. Ayrıca bu yasayla birlikte çifte vatandaşlığın sadece belirli bir grup insan geçerli olması durumu değişmesi hedefleniyor. Önümüzdeki birkaç hafta içinde kabine bu konuyla ilgili bir yasa tasarısı sunmak istiyor; ancak bazı noktalar koalisyon içinde hala tartışılmaya devam ediyor. Diğer taraftan vatandaşlığa kabul makamlarında on binlerce başvuru birikmiş durumda.
Almanya’da göç ve entegrasyon ağırlıklı çalışan medya kuruluşu Mediendienst Integration, gerçekleştirdiği çevrimiçi basın toplantısında vatandaşlık yasasına dair planlanan bu reformu ele aldı. Program kapsamında konuyla ilgili uzmanlar ve akademisyenler, vatandaşlığa kabul yasasındaki reform daha fazla insanın Alman vatandaşlığına geçmesine yardımcı olacak mı, başvuru sahiplerinin hala aşması gereken engeller neler gibi soruları ele aldı.
“Birçok Kişi Hızla Vatandaşlığa Geçmek İçin Başvuracak”
Program katılımcılarından Vatandaşlık Hukuku ve Vatandaşlığa Kabul Hukuku alanında öğretim görevlisi olup aynı zamanda Darmstadt Bölge Konseyi’nde memur olarak görev yapan Peter Schlotzer, vatandaşlık yasasındaki değişikliklerin, çok daha fazla insanın Alman pasaportu almaya hak kazanmasıyla sonuçlanacağını belirtti. Peter, bu durumun hem ikamet süresinin sekiz yıldan beş yıla indirilmesi hem de çoklu vatandaşlığın önünün açılmasıyla ilgili olduğunun altını çizdi.
Peter Schlotzer, “Şimdiye kadar pek çok Türk vatandaşı, Türk vatandaşlıklarını korumak istedikleri için Alman pasaportuna başvurmadı. Büyük bir telaş bekleniyor. Birçok kişi yasanın yeniden değiştirilebileceği korkusuyla hızla vatandaşlığa geçmek için başvuracak. Ayrıca çoklu vatandaşlığa ilişkin değişiklikler nedeniyle Rusya, Pakistan, ABD ve Sırbistan’dan daha fazla başvuru bekliyorum. Uygulamada karşılaşılacak en büyük sorun, pek çok makamın bu konuda yeterli donanıma sahip olmaması olacaktır. Kadrolar onaylansa bile personel bulmak zor olacak. Kalifiye eleman sıkıntısı kamu hizmetini de etkiliyor.” açıklamasında bulundu.
“En Önemli Sorunlardan Biri Dil Konusu”
Berlin Ekonomi ve Hukuk Fakültesi’nde (HWR) Kamu Hukuku Profesörü olarak görev yapan Dr. Tarık Tabbara planlanan reformla ilgili şu sözleri aktardı: “Önümüzdeki reformla birlikte, vatandaşlığa kabulün arzu edilir olduğuna dair ilgililere ve yetkililere net bir sinyal vermemiz gerekiyor. Bunun için de daha kolay uygulanabilir bir vatandaşlığa kabul yasası gerekmektedir.” Bremen Belediyesi Vatandaşlığa Kabul Rehberleri Koordinatörü İrem Gündüz ise vatandaşlığa kabul rehberleri olarak, insanlara Alman pasaportuna giden yolda danışmanlık yaptıklarını, planlanan vatandaşlık reformu nedeniyle son zamanlarda daha fazla insanın danışmanlık için kendilerine danıştıklarını belirtti.
Vatandaşlığa geçişte en önemli sorunlardan biri dil sorunu olarak ortaya çıkıyor. Bremen Belediyesi Vatandaşlığa Kabul Görevlisi Mazlum Yalçın, özellikle belli bir yaşın üzerindeki kişilerin dil konusunda sorun yaşadığını, iyi Almanca konuşsalar bile dil sertifikası almakta güçlük yaşadıklarını aktarıyor: “B1 Almanca sertifikası dışında vatandaşlığa kabul için gerekli tüm koşulları yerine getiren, 50’li yaşlarının sonlarında olan yaşlı insanlarla görüştüm. İyi Almanca konuşuyorlar, resmi dairelere kendi başlarına gidebiliyorlar, işe gidebiliyorlar ve iyi geçiniyorlar. Bana bu yaşta artık dil sertifikası almayı başaramadıklarını söylediler.”
Değiştirilmesi Planlanan Kriterler Neler?
Şu an uygulanmakta olan mevzuat, çifte vatandaşlığı büyük ölçüde kısıtlıyor ve istisnai durumlarda izin veriyor. Bu nedenle Alman vatandaşlığına kabul edilmek için başvuranların büyük kısmının, geldikleri ülkenin vatandaşlığından feragat etmesi gerekiyor. Taslağın değişikliğe uğramadan ve engellenmeden yasalaşması hâlinde AB vatandaşı olmayanlar önceki vatandaşlıklarından vazgeçmeden Alman vatandaşlığına geçme hakkına sahip olacaklar. AB üyesi olmayan bir ülkenin vatandaşlığına geçen Alman vatandaşlar da aynı şekilde çifte pasaport sahibi olabilecekler. Aynı zamanda Almanya’da asgari ikamet süresi 8 yıldan 5 yıla indirilecek ve dil becerisi gibi bazı iyi entegrasyon kriterlerini karşılayan kişiler için bu süre 3 yıla çekilebilecek.
Reform, ayrıca, 67 yaş ve üzerindeki kişiler için dil testlerini kaldırmayı planlıyor. Bunun temel amacı, iş gücü göçü kapsamında 1960 ve 1970’li yıllarda ülkeye gelmiş misafir işçi (Alm. Gastarbeiter) kuşağının vatandaşlık almasını kolaylaştırmak ve onların “yaşam boyu başarısını” onurlandırmak. (P)
