Korona Salgını Küçük İşletmeleri Nasıl Etkiledi?
Korona salgını süreciyle beklenmedik bir kaosa sürüklenen iş sahipleri ve küçük işletmelerde çalışanlar ne durumda? Salgın sürecinden etkilenen işletmelerle konuştuk.
Kapalı kepenkler, boş sokaklar, un bulunamayan marketler… Almanya’da dışarı çıkıldığında büyük bir değişim söz konusu. İnsanların normal günlerde toplandığı alanlarda ciddi kısıtlamalar uygulanıyor. Bu durumdan restoranlar, spor salonları, kafeler gibi sosyalleşme alanları ve bu mekânlarda çalışanlar etkilendi. Salgının küçük işletmeleri nasıl etkilediğini öğrenmek için Almanya’nın Kuzey-Ren Vestfalya eyaletinde bulunan iş sahipleriyle görüştük. Yaşanılan bu zor durumun farkında olan iş sahipleri yine de olumlu ve pozitif düşünerek, bu durumun üstesinden devlet desteği ve dirayetle geleceklerine inanıyor.
“Müşterilerimizden Anlayış Bekliyoruz”
Salgından ve onun getirilerinden en çok zarar görenlerin başında şüphesiz seyahat acentaları geliyor. Selçuk Bey işlettiği acentayı Kovid-19 önlemleri nedeniyle geçici olarak kapattığını bildiriyor: “Uçamayan veya uçuş tarihinde değişik yapmak isteyen müşterilerimize telefon üzerinden bilgi verip işlem yapıyoruz.”
Bu beklenmedik zorlukları atlatabilmek için herhangi bir önlem alma şansının olmadığını anlatan Selçuk Bey, müşterilerinden durumu anlayışla karşılamalarını bekliyor: “Bu durumda müşterilerimize bilet parasını kupon olarak onlara sunmak istiyoruz. Böylece daha ileriki zamanda alacakları bilet için kullanabilirler.”
Devletin yaptığı destek açıklaması ise Selçuk Bey için bir ümit. Çalışanların masrafı, kira ve sabit giderler için devletin yardımı olursa, bu krizi bir şekilde atlatabileceklerini ümit ediyor. “Olanlara iyimser bakmamız lazım. Bir-iki ay içerisinde durumlar düzelirse az zararla üstesinden gelebilir; biraz mağduriyet yaşayıp yine iyi günlere dönebiliriz.” Selçuk Bey bu dönemin uzaması hâlinde durumu kimsenin kaldıramayacağını düşünüyor.
“Dükkanı Kapattık, Devletten Yardım Bekliyoruz”
Bazı esnaflar ise dükkanlarını tamamen kapatmak zorunda kaldı. Kuyumcu dükkanı işleten Ünzile Hanım durumun bu derece ilerleyeceğini düşünemediklerini ve işlerini çok etkilediğini anlatıyor.
Çarşamba günü dükkanda kalan işlerini toparlamak için bulunan Ünzile Hanım, polisin şikayet üzerine kapıya geldiğini anlatıyor: “Kapı kilitliydi, polislere kapıyı açtım. Gördükleri gibi satışa açık olmadığımı bildirdim. Anlayışla karşılayıp gittiler. O günden beri dükkanı kapattık.”
Ünzile Hanım, salgın öncesinde işlerin iyiye doğru gittiği, bu sürede eleman almayı planladıklarını, bu kriz yüzünden son anda vazgeçtiklerini anlatıyor. Önlem olarak müşterilerle tokalaşmama, onlara dezenfektan sunma ve kapı kollarını silme gibi uygulamalar yaptıklarını söylüyor.
Ünzile Hanım süreçle ilgili düşüncelerini şu şekilde açıklıyor: “Ödemelerimizi gecikmeli olsa da yapacağız. Allah’ın izniyle bu süreci atlatacağımıza inanıyorum. Devletten bu yönde maddi yardım bekliyoruz.”
“Herkes Önlem Almalı”
Fazla kişinin bir arada bulunmasını önlemek için oturmaya kapatılan lokantalar alternatif olarak imkân olduğu sürece paket servise devam ediyor. Ayrıca ev siparişleri alabiliyor. Lokanta sahibi Hülya Hanım artık içeriye kimseyi alamadıklarını, çalışma saatlerini azalttıklarını ve camdan paket servisi yaptıklarını anlatıyor.
Almanya’daki İşçi Bulma Kurumuna (Alm. “Arbeitsamt”) müracaat edeceklerini belirten Hülya Hanım, devletten destek beklediklerini; fakat tüm sorumluluğun da devlete bırakılmaması kanaatinde: “Herkes kendi imkânları çerçevesinde önlem almalı. Bizleri zor bir süreç bekliyor.”
Başka bir restoran sahibi ise dış satış imkânı olmadığını, eve siparişi online ödeme sistemleri olmadığı için gerçekleştiremediklerini ve bu yüzden restoranı kapattıklarını anlatıyor.
Dükkanı işleten Bural Bey, ev siparişi yapabilmek için online ödemeyi hızlı bir şekilde yürürlüğe geçirmeyi planladıklarını, işçi kadrosunu yarıya düşüreceklerini ve devletten yardım beklediklerini söylüyor. “Çalışanlarımızın maaşını aksatmamak için devletten yardım almamız şart” şeklinde konuşan Bural Bey, bu durumu atlatmanın yollarını aradıklarını belirtiyor.
“Devlet Küçük İşletmelere Destek Olsun”
Spor salonları da çok kişinin bir araya geldiği aktivite alanlarından biri. Melahat Hanım sahibi olduğu spor salonunu tamamıyla kapatmak zorunda kaldığını belirtiyor. Kurs ücretleri ve müşterilerden gelen gelire bağlı olduklarını söyleyen Melahat Hanım, küçük işletme olarak bu durumun kendilerini çok etkilediğini söylüyor.
Salonda önlem olarak hijyene daha fazla önem verdiklerini ve müşterilere dezenfektan sunduklarını bildiren Melahat Hanım, kapanma kararından sonra kira ve giderlerini nasıl ödeyeceklerini bilmediğini söylüyor: “Salon sahibine kira konusunda yardımcı olması için mail attık. Devletten küçük işletmelere yardımda bulunmasını talep ediyorum.”
Online spor kursları başlatmayı düşünen Melahat Hanım, bunu yürürlüğe geçirebilmek için işin ehli olmadığını söyleyerek çekincesini belirtiyor. Ayrıca müşteri kitlesinin büyük oranda ileri yaşlarda olduğunu belirtirken, bu grubun online kurslara katılamayacaklarını da ekliyor.
“Boş Vakti Güzel Ve Faydalı İşlerle Doldurmalı”
Aile danışmanlığı yapan Faika Hanım ise ailelerin şu anda çocukları ile meşgul olduklarını, bu sebepten dolayı danışmanlık isteklerinin gerilemiş olduğunu belirtiyor. Bu durumda randevuların iptal edildiğini ekliyor. “Bu dönemi atlatabilmek için herhangi bir önlem alamadık. Ani bir karar ile mecburi olmayan işyerlerinin kapatılması gerektiği söylendi.” şeklinde durumu anlatan Faika Hanım, okulların da kapatıldığından dolayı kendi çocuklarıyla vakit geçirdiğini anlatıyor.
Bu süre içerisinde bazı seansları online platformlardan yürütmek istediğini belirten aile danışmanı, devletten bu dönemde faydalı hizmetler vermesini bekliyor: “Devletin, insanların kendilerini geliştirmesi, eğitim, boş vakitleri güzel ve faydalı işlerle doldurma, online hizmetlere yönelim gibi tavsiyelerde bulunması gerekiyor.” (kz)
Yazılarınız aydınlatıcı olmuşAyrıca esnafın ne kadar zorlandığı ve ne güçlükler yaşadığını belirtmişsiniz yazılarınızın devamını bekliyoruz