Erken Yaşta Vatandaşlığa Kabul Okul Başarısını Artıyor Mu?
Vatandaşlığa kabul sürecinin kolaylaştırmayı ve çifte vatandaşlık seçeneği vermeyi planlayan Almanya'da yapılan bir araştırma, vatandaşlığa geçmenin göçmen çocukların eğitim sistemindeki başarısını arttırdığını tespit ediyor.
Almanya’da SPD, Yeşiller ve FDP’ten oluşan koalisyon hükûmetinin önerdiği çok konuşulan vatandaşlık reformu yasasını Federal Meclis tarafından yaz aylarında görüşülecği ve kabul edileceği tahmin ediliyor. Federal Nüfus Araştırmaları Enstitüsü (BiB), 1999 yılında yapılan bir reformla Alman vatandaşlığına geçen göçmen kökenli çocukların okul başarılarının buna bağlı olarak arttığını gösteren bir araştırmanın sonuçlarını paylaştı.
1999’daki Reform Neleri Değiştirmişti?
Bugün hâlen yürürlükte olan 1999 reformu, Almanya’da doğan çocukların ülkede doğarak Alman vatandaşlığına geçmesini mümkün hâle getirdi. Bunun için ebeveynlerinden en az birinin asgari sekiz yıldır Almanya’da yasal olarak ikamet ediyor olması ve daimi ikamete sahip olması gerekiyor. Bundan önce, ülkede doğarak Alman vatandaşlığı kazanmanın bir yolu yoktu. Bir kişinin ya soy yoluyla Alman vatandaşlığına geçmesi ya da Alman vatandaşlığına kabul edilmesi gerekiyordu.
Federal hükûmet, vatandaşlık reformu yasa tasarısı kapsamında, bu durumdaki yabancıların çocukları için şartları daha da kolaylaştırmak istiyor. Tasarının kabul edimesi hâlinde, ebeveynlerinin çocukları doğduğunda Almanya’da yasal olarak sadece beş yıl ikamet etmiş olması gerekecek.
Okul Türlerindeki Oranlar ve Azalan Sınıf Tekrarları
Bir takım göstergeler hakkında farklı zamanlarda veri toplanarak gerçekleştirilen (Alm. Paneluntersuchung – İng. Panel study) BiB çalışmasının bulguları 23 Aralık’ta kamuoyuyla paylaşıldı. Araştırma, 1999 reformundan bir yıl önce doğan çocuklarla bir yıl sonra doğan çocukların akademik performanslarını karşılaştırıyor. Reformdan faydalanamayan çocukların yarısından daha azının (yüzde 46) üniversite giriş sınava olan Abitur’a girme hakkı veren ve öğrencileri yüksek eğitime hazırlayan lise türü olan Gymnasium‘a devam ettiğini tespit ediyor. Orta okul çağındaki öğrencileri 11 yaşlarındayken farklı okul türlerine ayrılması Almanya’da zaman zaman tartışmalara konu olan bir uygulama. Bunu eleştirenler, göçmen kökenli veya akademik manada avantajlı bir birikime sahip olmayan ebeveynleri olan çocukları dezavantajlı hâle getirdiğini söylüyor.
BiB, 1999 reformuyla Alman vatandaşlığına geçen çocukların yüzde 62’si Gymnasium’a devam ettiğini saptıyor. Peki, bu artışın arkasında hangi sebepler var? BiB, çocukları Alman vatandaşlığına sahip olan ebeveynlerin, çocuklarının eğitim sisteminde akademik olarak neler başarabilecekleri konusunda genellikle daha yüksek beklentilere sahip olduklarını belirtiyor. Rapor, bu yüksek beklentilerin daha iyi sonuçlar doğurduğunu belirtiyor.
Vatandaşlığa geçişle birlikte, daha fazla çocuğun okul öncesi eğitim aldığını ya da kreşlere (Alm. Kita) gidiyor ve çocukların sınıf tekrarı yapma ihtimalleri azalıyor. Ebeveynleri de entegrasyon konusunda daha istekli olduklarını, Almanca konuşmaya ya da Alman gazetelerini okumaya daha yatkın olduklarını belirttiler.
Gündemdeki Vatandaşlık Reformu
Raporu kamuoyuyla paylaşan BiB Direktörü Prof. Dr. Catherine Spiess, çalışmanın gündemdeki vatandaşlık reformuna temas eden bulgular sunduğunu belirtiyor:
“Erken yaşta Alman vatandaşlığına geçmenin Almanya’daki çocuk ve gençlerin eğitim olanakları üzerinde olumlu etkileri olduğuna dair çeşitli göstergeler var. Güncel tartışmalarımızda bunları göz ardı etmemeliyiz.”
Koalisyon hükûmetinin parlamentoya sunduğu vatandaşlık reformu yasa taslağı, yabancı ülke vatandaşı ebeveynlerin çocuklarının Alman vatandaşlığına geçmesini kolaylaştıracak. İlaveten, AB vatandaşı olmayanların Alman vatandaşlığına geçerek çifte vatandaşlık almasına da olanak tanıyacak. Ayrıca bir kişinin Almanya’da ikamet etmesi gereken süre sekiz yıldan beş yıla indirilecek. Çok yüksek düzeyde Almanca yeterliliğine (C1) sahip olanlar da üç yıl sonra vatandaşlığa geçebilecek. Vatandaşlığa kabul edilecek 67 yaş ve üzeri kişiler için Almanca dil testi da kaldırılacak. (P)
