EMB Süreci: “Adalet Bakanı Müdahale Politikasına Son Vermeli”
Belçika İslam Federasyonu ve Diyanet Vakfı, yayınladıkları yazılı açıklamalarda Adalet Bakanı'nın İslam dininin ülkedeki temsil organını (EMB) kapatmaya yönelik müdahalelerini eleştirdi ve yasal yollara başvuracaklarını açıkladı.
Belçika İslam Federasyonu (Fibif), 13 Haziran’da bir yazılı açıklama yayınlayarak Adalet Bakanı Van Quickenborne’nin İslam dininin ülkedeki temsil kurumu olan Exécutif’i (EMB) ikame edecek bir dernek kurma çalışmalarını ve hak ihlallerini kınadı.
Belçika İslam Federasyonu, Adalet Bakanı Vincent Van Quickenborne’un İslam dinine yönelik attığı adımları ve girişimleri Anayasa’ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğuna dikkat çekti. Fibif, devleti temsil eden bir yetkilinin bu hükümlere uygun hareket etmesi gerektiğini vurgulayarak, her yurttaşın yasalar önünde eşit olduğunu ve Bakan Van Quickenborne’un bu ilkeye saygı göstermesi gerektiğini ifade etti. Bu görevin herkese düştüğünü, özellikle de siyasi duruşlarıyla örnek olması gereken Adalet Bakanı’na daha fazla sorumluluk düştüğü de belirtildi.
“Devletin tarafsızlığı ve kuvvetler ayrılığı ilkesi Adalet Bakanı tarafından bu kadar çiğnenirken sessiz kalamayız. 30 camimiz ve 40 yıllık uzmanlığımızla Belçika İslam Federasyonu olarak bakandan müdahale politikasına son vermesini rica ediyoruz. İnsan hakları savunucularını ve dinî grup temsilcilerini buna karşı çıkmaya çağırıyoruz. Yasaların öngördüğü her türlü yasal başvuruya ilişkin tüm haklarımızı saklı tutarız.”
Diyanet Vakfı da Hamleyi Eleştirdi
Belçika Diyanet Vakfı, 14 Haziran’da yayınladığı bildiride Exécutif’in resmî tanınırlığını iptal eden Adalet Bakanı Vincent van Quickenborne’un müdahalesini eleştirerek, “İslam inancının, mükerrer bir tehdit altında” olduğunu bildirdi. Vakıftan yapılan yazılı açıklamada, van Quickenborne’un, 11 Haziran’da kendi girişimiyle kar amacı gütmeyen yeni bir kuruluş oluşturduğuna, bu yapıyı Müslümanların yeni temsilcisi olarak tanımaya hazırlandığına değinildi.
“Bu dernek, Belçika Müslümanları nezdinde ne temsili ne de meşrudur. 70 camiden oluşan ağıyla Belçika Diyaneti, Belçika Müslümanlarının teşkilatına ve temsiline yönelik bu müdahaleyi kınıyor” denilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Hukukun üstünlüğünün siyaset tarafından mükerrer müdahalelerle tamamen ihlal edildiğini bir kez daha büyük bir üzüntüyle not ediyoruz. Bu, anayasal haklarımız ve demokrasimiz için gerçek bir tehlikedir. Tüm sorumlu siyasetçileri, ulusal ve uluslararası insan hakları kurumlarını bu adaletsizliğe karşı seslerini yükseltmeye davet ediyoruz. Din özgürlüğü, hem anayasada hem de Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde yer alan ve her kamu otoritesinin saygı göstermesi gereken temel bir haktır.”
Açıklamada ayrıca Müslüman toplumun bu müdahalelerini kabul etmeyeceği ve yasal mercilere başvuracağı kaydedildi.
EMB Nedir ve Neden Kapatılmak İsteniyor?
Flemenkçede “Het Executief van de Moslims van België”, Fransızcada ise “L’Exécutif des Musulmans de Belgique” adını taşıyan EMB, 1974 yılında İslam’ın Belçika’da dinî cemaat olarak tanınmasının ardından Belçika genelinde Müslümanların temsilini ve hükûmet ile resmî muhataplığı üstlenmiştir. 1996’dan bu yana camilerin tanınması için başvuruda bulunma, İslami din eğitimini organize etme, imam atama, yetiştirme ve halka açık mezarlıklarda Müslümanlar için yer tesis etme gibi sorumluluklarıyla Belçika devleti ile Müslüman cemaati arasında resmî bir temas organı olma görevini yerine getiriyor. Kurulun yapısı ve faaliyetleri, Adalet Bakanı van Quickenborne tarafından, göreve geldiği 2020 yılından itibaren mercek altına alındı.
Kurula, amatör olduğu, yeterince şeffaf olmadığı, başka ülkelerin tesirinde olduğu yönünde suçlamalar yönelten Bakan van Quickenborne, Kurulun daha kapsayıcı, çoğulcu, temsil yeteneğine sahip ve şeffaf olması taleplerinde bulundu. Kurul, akabinde yapısal değişikliklere gitse de van Quickenborne bunları yeterli bulmadı.
İstifaya zorlanan başkan yardımcısı tarafından açılan dava üzerine, Kurulun içişlerine karışması nedeniyle haksız bulunan van Quickenborne, bunun üzerine resmi tanınırlığı tesis eden kararnameyi Eylül 2022’de kaldırmıştı. Bakan, Ekim 2022’de de Kurulu bir yıllığına tanıdığını ifade eden bir kararname çıkarmıştı. Belçika İslam Temsil Kurulu, bunun üzerine hâlen devam eden hukuki süreci başlatmıştı.
Belçika İslam Temsil Kurulu Exécutif (EMB) Başkanı Mehmet Üstün, ocak ayında yaptığı açıklamada, Bakan van Quickenborne’un ödeneklerini de kesmesi üzerine ekonomik sıkıntıya düştüklerini, dinler arası diyalog platformundan dışlandıklarını, bu tutumun altında yatan gerekçelerin, ülkedeki Müslümanların hayatına da yansıdığını ve çok sayıda ayrımcı muameleye maruz kaldıklarını söylemişti.
Üstün, van Quickenborne’un, EMB’yi ikame etmek amacıyla bir dernek (Conseil Musulman de Belgique) kurdurduğunu ve bunun ülkedeki bir milyona yakın Müslüman’ın iradesinin hiçe sayılması anlamına geldiğini bildirmişti. (AA/P)
