“Fransız Seçmenini Sağa Yönlendiren Göç Karşıtlığı Değil, Sınıfsal Öncelikler”
Fransa'nın 200 yılı aşkın seçim sonuçlarını değerlendiren araştırmanın bulgularına göre, aşırı sağa oy veren seçmenin esas motivasyonu göç karşıtlığı değil ve bu partilerin yükselişi kır-kent ayrımına oturan eşitsizliklere cevap veren politikalarla engellenebilir.
Ekonomist ve öğretim üyesi Julia Cagé ve Thomas Piketty, “Bir Siyaset Savaşı Tarihi: Fransa’da Seçimler ve Sosyal Eşitsizlikler, 1789-2022” başlığıyla kitaplaştırdıkları araştırmalarında ülkede 200 yılı aşkın bir tarihsel dönemdeki seçmen davranışlarını inceledi. Araştırma kapsamındaFransa‘da 1848’den 2022’ye kadarki meclis ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yanı sıra, 1793-2005 aralığında yapılan referandumlar da incelendi. Fransa’daki 36 bin belediyenin (Fr. commune) tamamını kapsayacak şekilde yerel düzeydeki verileri ihtiva etmesi nedeniyle çalışma önem arz ediyor.
Cagé ve Piketty, bu yaklaşımlarıyla uzun vadeli oy verme davranışını şekillendiren karmaşık dinamikleri kavrayabildiklerini belirtiyor. Uzun erimli oy davranışlarını inceleyen iki ekonomistin, aşırı sağ partilerin günümüzdeki yükselişiyle ilgili genel kanıya ilişkin bazı uyarıları da var. Araştırmacılara göre, siyasi partilerin her şeyden önce sosyal sınıfları coğrafi bağlamında (jeososyal) kavraması ve siyasetteki yenilenme ihtiyacını karşılaması gerekiyor.
Jeososyal Sınıf Bakış Açısına Göre Oy Verme Tercihleri
Cagé ve Piketty’e göre, siyasi çatışmaların arka planına bakıldığında, bölgesel dinamiklerden daha çok jeososyal ayrımlar seçmen davranışı üzerinde belirleyici bir rol oynuyor. Radio France’a verdikleri söyleşide fakir bir köydeki mimari dokunun o bölgedeki daha zengin bir köyü andırmaktan ziyade yoksul bir banliyöye ya da yoksul metropol bölgesine; aynı şekilde zengin bir köyün aynı bölgedeki fakir bir diğer köyden ziyade zengin bir banliyö bölgesine benzediğinin altını çizen Julia Cagé, eşitsizliklerin ve toplumsal ayrımların sadece bölgesel dinamiklere göre şekillenmediğini vurguladı. Cagé’ye göre sosyal eşitsizlikleri ülke genelindeki nasıl yaygınlaştığını ve derinleştiğini hesaba katmak gerekiyor.
Araştırmada, bu minvalde, 1990’lardan bu yana Fransa’daki siyasi çatışmaların ardındaki itici gücün açık bir kent-kır ayrımı ve sosyo-ekonomik statü farklılıkları olduğu tespit ediliyor. Bu bölünme neticesinde sol partiler daha yoksul kent sakinlerinin desteğini azalarak da olsa muhafaza ediyor. Ancak asıl zorluk küçük yerleşim yerleri ve kent merkezlerine uzak bölgelerdeki daha yoksul bireylere hitap etmekte yatıyor. Fransız solu, kamu hizmetlerine erişimdeki sıkıntılar, sanayisizleşme, gayrimenkul dağılımındaki eşitsizlikler ve gelir adaletsizliği gibi sorunları ele alarak seçmen tabanını genişletebilir ve siyasi gücünü geri kazanabilir.
Yine Radio France söyleşisinde konuşan Piketty, sol partilerin kırsal kesimleri anlamada yanılgıya düştüğünü belirtiyor ve bu nedenle geliştirdikleri politikaların yanlış tasarlandığını ifade ediyor:
“Solun kırsal dünyayı yapısal olarak muhafazakar görmekten vazgeçmesi gerekiyor. (…) Bu da bireylerin içinde olduğu durumları anlamak için daha çok çaba sarfetmeyi gerektiyor. Çok somut bir örnek vereyim: Ekolojik bir politikanız olduğunda, kırsal bir bölgede özel arabasını kullanmaktan başka seçeneği olmayan birinin, hafta sonu Barselona’ya gitmek için uçağa binen bir kent sakinine kıyasla, küresel ısınma söz konusu olduğunda asıl suçlu olmadığını göz önünde bulundurmanız gerekir.”
Seçmeni Sağa Yönlendiren Faktör Göç Karşıtlığı Değil
Kitaplarını The Guardian’a yazdıkları bir yazıyla da tanıtan Cagé ve Piketty, seçmenlerin öncelikle göçten ziyade sosyoekonomik kaygılarla motive olduğunu öne sürüyor. Mavi yakalı işçilerin son dönemde aşırı sağ partilere yönelmesi, küreselleşme, sanayisizleşme ve kamu hizmetlerine erişim eksikliğinden orantısız bir şekilde daha fazla zarar görmelerine bağlanabilir. Bu sağa kayış, sol partilerin seçmenleri ortaya koyacakları sağlam politikalar yoluyla sosyal, mali ve çevresel zorluklara karşı koruyabileceklerine ikna edemediklerine işaret ediyor.
Yazarlar, sol partilerin destek tabanını genişletmek için evvela Fransız kırsalındaki sorunlara odaklanılması gerektiğini vurguluyor. Kimlik temelli siyasetin toplumsal gerilimleri artırma eğiliminde olduğunu, oysa ekonomik kaygıları ele alan politikaların daha fazla birlik sağlayabileceğini savunuyorlar.
Son yıllarda zaman zaman seçmenlerin her şeyden evvel göç konusuna öncelik verdiği iddia edilse de, belde düzeyindeki tarihsel verilere bakıldığında aşırı sağ seçmenlerin oy tercihlerini belirleyen motivasyonların değişkenlik gösterdiği anlaşılıyor. Cagé ve Piketty, Yeniden Fetih Partisi (Reconquête!) lideri Éric Zemmour’un seçmenleri gibi bazı aşırı sağcı seçmenlerin kesin olarak göçmen karşıtı olduğunu kabul etmekle birlikte, bu grubun daha yüksek gelir düzeyi ve servet birikimine sahip bir toplum kesiminden oluştuğunun altını çiziyor ve bu tespitlerinden hareketle, aşırı sağın işçi sınıfı ile eşanlamlı olduğu fikrine karşı çıkıyorlar.
Göç politikalarının seçmenler için gerçekten önemli olan ekonomik kaygıları gölgede bıraktığı görüşüne katılıyor olsalar da, sağa kayışın kaçınılmaz görüldüğü siyasi bir ortamda diğer partiler tarafından durumun değiştirilebileceğini belirtiyorlar.
Araştırma Fransa sınırlarının ötesine uzanırken, Batı dünyası genelinde siyasi stratejilerin yeniden düşünülmesine davet ediyor. Piketty ve Cagé, araştırma bulgularının sadece Fransa için değil diğer demokrasiler için de yol gösterici olabileceği iddiasında. (P)
