Fransa İslam Konseyi Dağılma Aşamasında
Fransız hükûmeti, yakında kendini feshetmesi beklenen Fransa İslam Konseyinin yerini alacak yeni bir kuruluşu oluşturma hazırlığında.
Fransa‘da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un “Fransa İslamı” projesi kapsamında atılan adımların ve buna bağlı yaşanan tartışmaların sonucunda eleştirilerin odağındaki Fransa İslam Konseyinin (CFCM) kendini feshetmesi beklenirken hükûmet, “Fransa İslamı Forumu (FORIF)” adlı yeni bir kuruluşu faaliyete geçirecek.
Fransa İslam Konseyi Etkisizleştirilmişti
Macron yönetiminin “Fransa İslamı” projesi kapsamında bazı Müslüman kuruluşları ve İslam düşüncesini “Cumhuriyet’in prensiplerine ve laikliğe göre şekillendirme çabası” sonucu, 2003’ten bu yana faaliyet gösteren ve Müslümanların çatı kuruluşu olarak gösterilen CFCM etkisiz kaldı.
CFCM’nin yerini alacak FORIF, yarın başkent Paris’te yapılacak ilk toplantıyla faaliyete geçecek. FORIF’in bünyesinde oluşturulan 4 çalışma grubunda İçişleri Bakanlığının ve valilerin belirlediği Müslümanlar, din görevlileri ve Müslüman kuruluşların temsilcileri yer alıyor.
Çalışma gruplarında imamların eğitimi, cezaevleri, hastaneler ve ordudaki din görevlileri, camilerin güvenliği ve “ayrılıkçı” yasasının uygulanması konuları ele alınacak.
Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, FORIF’in amacına ilişkin, Fransa‘da İslam’ı “Cezayir, Türkiye ve Fas’ın etkisinden kurtarmak” istediklerini savunarak “İslam Fransa‘da yabancıların dini değil, Fransız dinidir, ne paraya ne yabancı yetkililere bağlı olması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
“Müslümanların Soru İşaretleri Var”
FORIF’te yer alan ve isminin açıklanmasını istemeyen Müslüman bir kuruluşun başkanı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Paris Ulu Camii, Fransa Müslümanları ve Afrika Müslüman Dernekleri Birliğinin (FFAİACA) Fransa‘daki Türk Müslüman Dernekleri Koordinasyon Komitesinin (CCMTF) ve İslam Toplumu Milli Görüşün (CIMG) “Fransa İslamı Prensipler Tüzüğü”nü imzalamadığı için İslam Konseyinden ayrıldığını söyledi.
Tüzükte eksiklerin bulunduğunu ancak terör saldırıları sonrası Fransız toplumuna “pozitif mesaj” vermek için bunun imzalanması gerektiğini ifade eden başkan, “Fransız yetkililer artık (CFCM’deki) kuruluşları muhatap almak istemiyor.” dedi. Başkan, bir dönem başında olduğu CFCM’nin kötü yönetildiğini, bünyesindeki kuruluşlar arasında iletişimin ve birlikte çalışma isteğinin kalmadığını aktardı.
Fransız hükûmetinin İslam ile ilgili somut dosyalar üzerinde çalışmak istediğini ifade eden Başkan, FORIF’in bünyesinde 4 çalışma grubu oluşturulduğunu, her bir grupta İçişleri Bakanlığı veya valiler tarafından 15 kişinin seçildiğini söyledi. Başkan, FORIF’in Fransız yetkilileri ile Müslümanların arasında diyalog oluşturmayı hedeflediğini savundu.
“CFCM, bazı sorunları ve eksikleri olmasına rağmen Fransa‘daki Müslümanları ilgilendiren sorunlarla ilgilenmeye devam etmesi gerekiyordu. Maalesef bu kuruluş artık düzgün çalışmıyor. (Kapatılırsa) Elbette bir boşluk oluşacak.” diyen başkan, Müslümanların FORIF’e yaklaşımına ilişkin, “Soru işaretleri var. (FORIF’in) Nasıl oluştuğunu, kimlerin yer aldığını, hangi kriterlerle seçildiğini bilmiyorlar.” dedi.
FORIF’in Oluşmasına Giden Süreç
Macron’un talebiyle hazırlanan söz konusu tüzüğü ve ülkede imamların dini bilgilerine, öğretim becerilerine ve insani niteliklerine göre görevlerini yerine getirme konusunda onay süreci oluşturacak Ulusal İmamlar Konseyine (CNI) ilişkin tartışmalar yaşandı.
CFCM’nin yönetim kurulunda yer alan CCMTF ve CIMG’nin tüzüğü imzalamadığı gerekçesiyle Mart 2021’de İslam Konseyinin başkan yardımcılığı görevinden istifa eden Paris Ulu Camii Yöneticisi Chems-Eddine Hafız, bu süreçte İslam Konseyi ve Türkiye kökenli kuruluşları hedef alan açıklamalarda bulundu.
Bununla beraber Darmanin’in Aralık 2021’de CFCM’yi “ölü” olarak nitelendirerek, söz konusu tüzüğü imzalamayan CCTMF ve CIMG’nin yanı sıra CFCM’yi resmi muhatap kabul etmediklerini belirtmesi, gerginliği artırdı. Buna karşılık CFCM Başkanı Muhammed Moussaoui, yaptığı açıklamada, Darmanin’in açıklamalarının kabul edilemez olduğu belirtti. CFCM’nin 19 Şubat’ta düzenleyeceği toplantıda Konseyin kendini feshetmesi bekleniyor.
Türkiye Kökenli Kuruluşlar Tüzüğü İmzaladı
CCMTF Başkanı ve CFCM Başkan Yardımcısı İbrahim Alcı ile CIMG Fransa Başkanı ve CFCM Genel Sekreteri Fatih Sarıkır, Müslümanları ötekileştirdiği gerekçesiyle Mart 2021’de tüzüğü imzalamaması nedeniyle hedef tahtasına koyuldu. Ancak Alcı ve Sarıkır, yaşanan gerginlikte Müslümanlar kuruluşların arasında birlik oluşması ve yaklaşan cumhurbaşkanı seçimi öncesinde Müslümanların zarar görmemesi için geçtiğimiz aralık sonunda tüzüğü imzaladı.
Daha öncesinde baskı altında olduklarını belirten STK’lar şartnamenin üzerinde değişiklikler yapılmadığı sürece şartnameyi imzalamama konusunda kararlı olduklarını açıklamışlardı.
Başkanlık Tartışması
Paris Ulu Camii Yöneticisi Hafız, İslam Konseyi Başkan Yardımcılığı görevinden istifa ettikten sonra geçen ay başkanlığa talip olması gerginliğe neden oldu. Moussaioui, yaptığı açıklamada, CFCM’ye yönelik tavrı nedeniyle Hafız’ın talebine karşı çıktı.
Hafız da Moussaoui’yi kendi “kişisel çıkarlarına hizmet etmekle” ve “yasa dışı” şekilde CFCM’nin başında kalmakla suçlamıştı.
2019’da yapılan çalışma sonucunda CFCM’nin başkanlığının Muhammed Moussaoui, Hafız ve Alcı tarafından dönüşümlü ve 2’şer yıllık şeklinde yapılması planlanmıştı. (AA/P)