Almanya’da Nasıl Oy Kullanırım? Federal Meclis Seçimleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler
23 Şubat 2025'te Almanya sandık başına gidiyor! Siyasi istikrara duyulan ihtiyaç açısından hayati öneme sahip konuların gündemde olduğu bu erken seçim, özellikle Türkiye ve diğer göçmen kökenli seçmenleri yakından ilgilendiriyor. Kimler oy kullanabilir, nasıl oy verilir, yurt dışında nasıl oy kullanılır? Tüm bu soruların cevabını sizin için derledik.

Almanya’da aslında Eylül 2025’te yapılması planlanan Federal Meclis seçimleri, “Trafik Lambası Koalisyonu” olarak adlandırılan koalisyon hükûmetinin dağılmasıyla birlikte öne alındı ve erken seçim kararı verildi. Ülkedeki hükûmet krizinin ardından Alman vatandaşları 23 Şubat 2025 tarihinde oy vermek için sandığa gidiyor.
Erken seçimler, Almanya’daki göç kökenli topluluklar ve Müslümanlar açısından da ayrıca önemli. 2023 verilerine göre Almanya’da yaklaşık 7 milyon 100 bin göçmen kökenli kişi oy kullanma hakkına sahip. Bu da toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 12’sine tekabül ediyor. Türkiye kökenli Alman seçmenlerin sayısı ise 932 bin olarak ifade ediliyor ve tüm seçmen sayısının yaklaşık yüzde 1,38’ine denk düşüyor. Hem aşırı sağ siyasetin güçlendiği Almanya’nın geleceği hem de Türkiye ve diğer göçmen kökenli insanların hayatlarını etkileyecek Federal Meclis Seçimleri’ne dair sıkça sorulan soruları derledik.
Federal Meclis Seçimlerinde Kimler Oy Kullanabilir?
Federal Meclis seçimlerinde, seçim günü itibarıyla 18 yaş ve üzerindeki bütün Alman vatandaşları oy kullanabilir. Bunun için seçmenlerin en az üç aydır Almanya’da ikamet ediyor olmaları şart. Almanya’da ikamet eden ama Alman vatandaşlığı olmayan kişiler, Federal Meclis seçimlerinde oy kullanma hakkına sahip değiller.
Adaylar ve Partiler İçin Ayrı Oylar mı Kullanılıyor?
Almanya’da Federal Meclis Seçimleri için her seçmen iki farklı oy tercihinde bulunuyor. Birinci oy (Erststimme), seçmenin ikamet ettiği seçim bölgesindeki milletvekili adayları için kullanılan oy. Bir seçim bölgesinde birinci oylardan en fazla oyu alan aday, doğrudan Federal Meclise girme hakkı kazanıyor. İkinci oy (Zweitstimme) ise bir siyasi partiye veriliyor. Partilere atılan oy, Federal Meclisteki sandalye dağılımını belirlediği için daha kritik bir öneme sahip.
Seçim Günü Oyumu Nasıl Verebilirim?
Seçim günü bir oy merkezinde oy kullanabilmek için seçmenlerin yanlarında seçim bildirimi belgesi (Wahlbenachrichtigung) ve geçerli bir kimlik kartı (Personalausweis) bulundurmaları gerek. Seçim bildirimi, posta yoluyla seçmenlerin adresine gönderiliyor. Ancak seçim bildirimi ulaşmamış olan seçmenler de oy kullanabilir. Bu durumda, seçmenlerin seçim günü kimliklerini ibraz ederek oy kullanabilmesi için seçmen listesinde kayıtlı olmaları gerek.
Seçmen kaydını kontrol etmek ve herhangi bir sorun yaşamamak için seçmenlerin en geç seçimden üç hafta öncesine (02.02.2025) kadar kayıtlarını seçim dairesinden kontrol ettirmeleri önemli. Bu süreçte herhangi bir aksaklık yaşamamak için durumu önceden netleştirmek şart.
Oy kullanma işlemi, seçim günü sandık başında yapılabileceği gibi mektupla oy kullanma yöntemiyle de gerçekleştirilebilir.
Oyumu Mektupla Nasıl Verebilirim?
Almanya’da mektupla oy kullanmak (Briefwahl) için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
Adresinize gelecek olan seçim bilgilendirme mektubunuzun (“Wahlbenachrichtigung”) arka yüzünde bulunan formu doldurarak veya yerel seçim ofisinizin web sitesi üzerinden çevrimiçi olarak mektupla oy kullanma belgelerini talep edebilirsiniz. Başvurunuzdan sonra, oy pusulası, oy zarfı ve talimatları içeren belgeler adresinize gönderilecektir. Oy pusulasını dikkatlice doldurun. Doldurduğunuz oy pusulasını mavi zarfa koyup kapatın. Ardından, imzalı oy kullanma beyanınızı ve mavi zarfı kırmızı oy zarfının içine yerleştirip kapatın. Oy zarfınızı en geç seçim gününden iki gün önce postaya verin. Almanya içinde mektupla oy kullanma gönderileri ücretsizdir. Zarfın seçim günü saat 18:00’e kadar ilgili seçim ofisine ulaşması gerekmektedir.
Almanya Dışında İkamet Ediyorsam Nasıl Oy Kullanabilirim?
Almanya dışında yaşayan seçmenler de oy kullanabilmek için seçmen listesine kaydolmalıdır. Kayıt işlemi için, ikamet ettikleri ülkedeki Alman büyükelçiliği veya konsolosluğuna başvurarak gerekli formları doldurabilirler. Kayıt işlemi tamamlandıktan sonra, oy pusulaları posta yoluyla seçmene gönderilir ve seçmenler oylarını mektupla kullanabilirler.
Daha detaylı bilgi ve başvuru formlarına ulaşmak için, Federal Meclisin ve bağlı oldukları büyükelçilik ya da konsolosluğun resmî internet sitesindeki ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
Seçim Haftanın Hangi Günü?
Almanya’da seçim tarihleri, hükûmet tarafından belirlenir ve genellikle vatandaşların geniş katılımını sağlamak amacıyla bir pazar gününe denk getirilir. Bu doğrultuda takvimin erken çekilmesiyle belirlenen 23 Şubat tarihi de bir pazar günü.
Federal Meclis Nedir? Hangi Alanlarda Yetkilidir?
Federal Meclis, Almanya’nın en önemli yasama organıdır ve birçok önemli görevi bulunmaktadır. Bunlar arasında yeni yasalar çıkarmak veya mevcut yasaları değiştirmek yer alır. Ayrıca, milletvekilleri hükûmetin çalışmalarını denetleyerek hesap sorabilir. Bunun yanı sıra, Federal Meclis hükûmetin lideri olan başbakanı seçme yetkisine sahiptir. Federal Meclis, siyasi kararların alındığı merkezi bir organ olarak vatandaşların çıkarlarını temsil eder ve demokratik süreçlerin işlemesinde önemli bir rol oynar.
Göçmenler ve Müslümanlar Açısından Bu Seçim Neden Önemli?
2025 Federal Meclis Seçimleri, Almanya’da artan kutuplaşma atmosferinde gerçekleşiyor. Özellikle, azınlıklara açıkça karşı çıkan ve nefret söylemleri yayan AfD partisinin tehlikesi küçümsenmemeli. Parti, ırkçı, yabancı düşmanı, göç karşıtı ve İslam karşıtı görüşleri toplum içinde daha fazla yaymaya çalışıyor ve bu konuda daha fazla ilerleme kaydediyor.
Bu nedenle Almanya’daki göçmen kökenli topluluklar ve Müslümanlar için ayrımcılığa karşı çıkan ve çeşitliliği savunan partileri desteklemek önemli. Ayrıca, sosyal adalet ve iklim koruma gibi konular da bu seçimlerde büyük rol oynuyor.
Küçük Bir Partiye Oy Verirsem Oyum Boşa Gider mi?
Hayır, atılan her oy önemlidir ve her seçmen oy tercihini istediği gibi yapabilmelidir. Bu ilkeye ek olarak, parlamentodaki temsili belirleyen pratik bir kriter daha bulunmaktadır: Bir siyasi partinin Federal Meclise girebilmesi için yüzde 5 barajını aşması gerekmektedir. Bu barajın altında kalan küçük partiler Federal Meclise temsilci gönderemezler.
Hangi Partilere Oy Verebilirim?
Federal Meclis seçimlerine 41 farklı parti katılıyor. Parlamentoya temsilci yollama şansı daha yüksek olan partilere bakacak olursak; CDU/CSU, SPD, Yeşiller ve FDP gibi köklü partilerin yanı sıra, Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW), Sol Parti (Die Linke) ve aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) gibi diğer partiler öne çıkıyor. Ayrıca, belirli konulara odaklanan daha küçük partiler de seçilebilir.
Seçime katılımı kesinleşen partiler arasında Almanya’daki Türkiye kökenli siyasetçiler öncülüğünde kurulan “Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak” (Demokratischen Allianz für Vielfalt und Aufbruch – DAVA) ve BIG Partei yer almıyor. DAVA ilk başta sadece Kuzey Ren Vestfalya’da seçimlere katılma kararı almıştı. Fakat son müracaat gününe kadar yeterli imza toplanamayınca parti, seçimlere katılmaktan vazgeçti.
Seçmenler Oy Kullanmak Zorunda mı?
Hayır, Almanya’da oy kullanma zorunluluğu bulunmuyor. Ancak, seçimlerin demokratik düzenin en önemli parçalarından biri olduğunu göz önünde bulundurmak önemli. Oy kullanmayan kişiler, ülkenin nasıl yönetileceğine dair kararı başkalarına bırakmış olur. Göçmen kökenli insanlar ve Müslümanlar açısından da siyasi katılım, topluma katkıda bulunmak ve Almanya’daki ortak geleceği birlikte şekillendirmek için çok büyük bir fırsattır.
Wahl-O-Mat Nedir? Bana Oy Vermemde Nasıl Yardımcı Olur?
Wahl-O-Mat, Federal Siyasi Eğitim Merkezi’nin (BPB) sunduğu çevrimiçi bir araçtır. Bu seneki seçimler öncesinde 6 Şubat’tan itibaren aktif olan bu internet sitesi, siyasi görüşlerinizi partilerin programlarıyla karşılaştırmanıza yardımcı olur. Farklı konular hakkında soruları yanıtladıktan sonra, Wahl-O-Mat sizin görüşlerinize en yakın partileri gösterir. Hangi partiye oy vereceğinizden emin olmadığınızda Wahl-O-Mat oldukça faydalı bir araçtır.