İşte Almanya’da Seçime Katılacak 29 Parti!

Almanya 23 Şubat’ta erken seçime gidiyor. Başbakan Olaf Scholz’un (SPD) koalisyon hükûmetini dağıtması sonucu alınan seçim kararı, aslında 2025 eylülde gerçekleşecek seçimler için hazırlıkları da hızlandırdı. Federal Seçim Komisyonu ocak ayında Federal Seçimlere katılım için formel koşulları denetlemiş ve 41 partinin seçimlere katılma hakkı olduğunu tespit etmişti. Bu partiler yalnızca ön koşulları karşılayan partilerdi. Gelinen süreçte bu 41 partinin yalnızca 29 tanesi önümüzdeki Federal Seçimlere katılıyor olacak. Yani özetle 23 Şubat’ta Almanya’daki seçmenlerin karşısında seçilecek 29 parti ve 4.506 tane de milletvekili adayı duruyor olacak.

Peki bu partiler hangileri? Her parti tüm eyaletlerde seçime giriyor mu? Almanya’da yaşadığınız yere göre seçim pusulasında karşınıza çıkabilecek partilere kısaca göz atalım.

Hangi Partiler Seçime Katılıyor?

Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. 23 Şubat’taki Federal Seçimler, Almanya’da 299 tane seçim bölgesinde gerçekleşecek. Dolayısıyla her seçim bölgesinde farklı oy pusulaları ve pusulalarda da farklı adaylar yer alıyor olacak. Yani aşağıda listelenen partilerin tamamı, her oy pusulasında yer almıyor olacak. Örneğin Kuzey Ren-Vestfalya’da yaşayan bir seçmenin oy pusulasında ikinci oy için (Zweitstimme) 18 parti listelenirken, Bremen’de yaşayan bir seçmen için o eyalette aday listesi oluşturan ve seçime giden partiler de farklı olacak.

Bu nedenle aşağıda listelenen partilerin, sizin seçim bölgenizde bir aday listesi sunup sunmadığını kontrol etmenizde fayda var.

1. Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD)

2025 yılındaki erken seçimler öncesinde Federal Meclis’te 207 milletvekili ile temsil edilen SPD, mevcut Federal Meclis’te en fazla sandalyeye sahip. 160 yıllık tarihiyle Almanya’nın en eski partisi olan SPD, aynı zamanda ülkedeki merkez sol parti.

Partinin Almanca ismi: “Sozialdemokratische Partei Deutschlands”

2. Hristiyan Demokrat Parti (CDU)

Federal Meclis’te 196 milletvekili bulunan CDU, 1945 yılında kuruldu ve Meclis’in hâlihazırda ikinci büyük partisi konumunda. CDU aynı zamanda Alman siyasi kültürü içerisinde “merkez sağ”ı temsil eden parti olarak biliniyor.

Partinin Almanca ismi: “Christlich Demokratische Union Deutschlands”

3. Yeşiller / Birlik 90

Federal Meclis’te 117 milletvekili ile temsil edilen Yeşiller Partisi, 1980 yılında kuruldu ve Meclis’in üçüncü büyük partisi konumunda. Yeşiller, AfD kurulana kadar Almanya’daki en başarılı “yeni kurulan parti” konumundaydı. CDU, SPD ve FDP’nin yanında ülkenin dördüncü güçlü partisi olarak biliniyor.

Partinin Almanca ismi: “Bündnis 90/Die Grünen”

4. Hür Demokrat Parti (FDP)

2025 yılındaki erken seçimler öncesinde Federal Meclis’te 90 milletvekili olan FDP, 1948 yılında kuruldu. Liberal parti olarak merkez ile merkez sağ arasında bir yere konumlanan FDP, dağılan trafik lambası koalisyonunun da en küçük ortağıydı. Federal Meclis’te FDP koalisyon oluşumunda kilit bir role sahip oldu.

Partinin Almanca ismi: “Freie Demokratische Partei”

5. Almanya için Alternatif (AfD)

Aşırı sağcı AfD, 2025 yılındaki erken seçimler öncesinde Federal Meclis’te 76 milletvekiliyle FDP’nin ardından gelen en büyük dördüncü parti oldu. AfD, özellikle göç politikası ve Müslümanlara yönelik olumsuz tutumu ile aşırı sağ ile popülizm kanadında konumlandırılıyor. Almanya tarihinde ilk defa parti sisteminin en sağındaki bir parti olarak AfD tüm ülkede kök salmayı başardı.

Partinin Almanca ismi: “Alternative für Deutschland”

6. Hristiyan Demokrat Birlik (CSU)

CDU ile birlikte Federal Meclis’teki fraksiyonda yer alan CSU, yalnızca Bavyera’da seçimlere katılıyor. Bavyera eyaletinde uzun süre tek başına, koalisyon olmadan hükûmette olan CSU, 1945 yılında kuruldu. CSU Bavyera’da aldığı yüksek oy oranlarıyla CDU ittifakının Federal Meclis’teki seçim sonuçlarına da büyük oranda olumlu etki ediyor.

Partinin Almanca ismi: “Christlich-Soziale Union in Bayern e.V.”

7. Sol Parti

Almanya’da sosyalist ve sol çizgide siyaset yapan Sol Parti, 2007’de eski Doğu Almanya’nın komünist mirasını taşıyan PDS ile Batı Almanya’daki sol hareketlerin birleşmesiyle kuruldu. Sol Partinin Federal Meclis’te 28 milletvekili bulunuyor. Parti son yıllarda Almanya’da gerçekleşen seçimlerde oy kaybı yaşadı  ve iç tartışmalarla gündeme geldi.

Partinin Almanca ismi: “Die Linke”

8. Hür Seçmenler

2009 yılında kurulan ve parti yelpazesinde liberal muhafazakâr ile merkez sağ kanatta görülen Hür Seçmenler, bölgesel belediye seçim birliklerinin bir araya gelmesiyle oluştu. Parti en büyük başarısını Bavyera’da elde ederek 2018 sonrası eyalet hükûmetine girdi. Hür Seçmenler, 2021 yılındaki Federal Meclis Seçimlerinde yüzde 2,4 oy alarak parlamento dışındaki en büyük siyasi güç oldu.

Partinin Almanca ismi: “Freie Wähler”

9. Hayvan Hakları Partisi

1993 yılında kurulan ve hayvan hakları hareketini siyasi programının merkezine koyan parti, bu yönüyle “tek konu partisi” (single-issue-party) olarak nitelendiriliyordu. Hayvan Hakları Partisi, daha sonra ismine “İnsan, Çevre ve Hayvan Koruması” (Mensch Umwelt Tierschutz, kısaltması “MUT”) gibi kavramları da ekleyerek “çok konu partisi”ne (multi-issue-party) dönüştü.

Partinin Almanca ismi: “Tierschutzpartei – Partei Mensch Umwelt Tierschutz”

10. dieBasis – Almanya Taban Demokrasi Partisi

2020 yılında kurulan “dieBasis”, Almanya’daki Kovid-19 tedbirlerine yönelik eleştiriler neticesinde ortaya çıktı. Parti 2021 yılından itibaren Federal Meclis ve Eyalet Meclisi Seçimlerine katılmaya başlasa da henüz herhangi bir parlamentoda temsil edilmiyor. Die Basis kendisini sistem eleştirisi yapan, doğrudan demokrasi ile yerel katılımı teşvik eden bir konumda görüyor.

Partinin Almanca ismi: “dieBasis – Basisdemokratische Partei Deutschland”

11. Parti

2004 yılında hiciv amaçlı kurulan bir parti olan “Parti”, özellikle siyasi hiciv ve protesto politikalarıyla tanınıyor. Parti’nin lideri, gazeteci ve eski bir komedyen olan Martin Sonneborn. Avrupa Parlamentosunda da sandalyesi bulunan parti, geleneksel siyaseti eleştiren eylemleriyle dikkat çekiyor. Partinin tam ismi, “Parti – Çalışma, Hukuk Devleti, Hayvan Hakları, Elitlerin Desteklenmesi ve Taban Demokrasisi” şeklinde.

Partinin Almanca ismi: “Die PARTEI – Partei für Arbeit, Rechtsstaat, Tierschutz, Elitenförderung und basisdemokratische Initiative”

12. Adalet Partisi – Todenhöfer Ekibi

2020 yılında kurulan ve ismini kurucusu Jürgen Todenhöfer’den alan Adalet Partisi, kriz bölgelerine silah ihracatının durdurulması ve Alman Ordusu’nun yurt dışı misyonlarının sona erdirilmesi gibi taleplere sahip. Parti kurucusu Jürgen Todenhöfer, CDU’nun milletvekili olarak Federal Meclis’te görev almış, 2020 yılında ise CDU’dan ayrılmıştı. Amerika’nın Irak ve Afganistan’daki savaşlarına karşı çıkan Todenhöfer’in partisi, 2021 seçimlerinde barajın altında kalarak Federal Meclis’e giremedi.

Partinin Almanca ismi: “Die Gerechtigkeitspartei – Team Todenhöfer”

13. Korsanlar – Almanya Korsan Partisi

Korsanlar, 2006 yılında dijital haklar, şeffaflık ve veri koruma konularına odaklanan bir hareket olarak başladı. İnternet özgürlüğü, doğrudan demokrasi ve mahremiyet haklarını savunan parti, Almanya’da bir dönem eyalet meclislerinde temsil edilmiş olsa da son yıllarda etkisini kaybetti.

Partinin Almanca ismi: “PIRATEN – Piratenpartei Deutschland”

14. Volt

Volt Partisi, Avrupa çapında faaliyet gösteren Volt hareketinin Almanya şubesi. Volt hareketi, 2017 yılında kurulmuş, pro-Avrupa, liberal, yeşil ve merkez-sol bir siyasi hareketti. Volt Almanya da Avrupa Birliğini güçlendirmeyi ve sınır ötesi iş birliğini teşvik etmeyi amaçlayan merkezci bir parti. Özellikle genç ve Avrupa yanlısı seçmenlere hitap ediyor.

Partinin Almanca ismi: “Volt – Volt Deutschland”

15. Ekolojik Demokrat Parti (ÖDP)

Çevreci ve ekolojik değerlere odaklanan bir parti olan Ekolojik Demokrat Parti (ÖDP), büyüme karşıtı ve sürdürülebilir kalkınma politikaları savunuyor. Büyük şirketlerin etkisini azaltmayı ve çevre korumasını anayasal bir öncelik hâline getirmeyi hedefleyen partinin yerel seçimlerde başarıları var.

Partinin Almanca ismi: “Ökologisch-Demokratische Partei – Die Naturschutzpartei”

16. Güney Schleswig Seçmen Birliği (SSW)

Danimarkalı azınlık ve Frizyalıların çıkarlarını temsil eden bölgesel bir parti olan SSW, Almanya’nın Schleswig-Holstein eyaletinde aktif. Parti Almanya’daki azınlık haklarını savunuyor ve federal seçimlerde seçim barajından muaf. SSW ayrıca Schleswig-Holstein eyalet parlamentosunda düzenli olarak temsil ediliyor. Parti 2021 yılındaki seçimlerden sonra Federal Meclis’te bir milletvekili kazandı.

Partinin Almanca ismi: “SSW Südschleswigscher Wählerverband”

17. Gençleşme Araştırmaları Partisi

Uzun yaşam ve biyoteknoloji alanındaki gelişmeleri destekleyen bir parti olan “Gençleşme Araştırmaları Partisi” 2015 yılında kuruldu. Bu parti bilimsel araştırmalar yoluyla yaşlanmayı geciktirmeyi savunuyor. Politik programı daha çok sağlık ve inovasyon ekseninde şekillenen parti, küçük partiler arasında.

Partinin Almanca ismi: “Partei für Verjüngungsforschung”

18. Hümanistler Partisi (PdH)

Hümanistler Partisi, bilimsel yöntemleri, bireysel özgürlüğü ve laikliği savunan bir parti. Özellikle eğitim, sağlık ve yapay zekâ konularına odaklanıyor. 2014 yılında kurulan parti, siyasi pozisyonunu din ya da ideolojilerden bağımsız olarak bilimsel verilere dayandırdığını belirtiyor. PdH, Almanya’da kilise vergisinin kaldırılmasını, din derslerinin “etik dersi” ile değiştirilmesini ve Anayasa’daki dinî atıfların kaldırılmasını savunuyor.

Partinin Almanca ismi: “Partei der Humanisten – Fakten, Freiheit, Fortschritt” (PdH)

19. C İttifakı – Almanya İçin Hristiyanlar

Hristiyan değerler temelinde siyaset yapan muhafazakâr bir parti olan “C İttifakı”, aile, inanç ve geleneksel ahlak anlayışını korumayı savunuyor. Kürtajı reddeden ve geleneksel aileyi korumayı hedefleyen parti, Almanya’da genellikle Hristiyan olup dindar olan seçmene hitap ediyor.

Partinin Almanca ismi: “Bündnis C – Christen für Deutschland”

20. Bavyera Partisi (BP)

Bavyera’nın bağımsızlığını savunan ve ayrılıkçı bir parti olan Bavyera Partisi, federal hükûmete karşı eyaletin daha fazla özerkliğe sahip olması gerektiğini savunuyor. Tarihsel olarak Bavyera milliyetçiliğini temsil eden BP, 1946 yılında kuruldu ve bazı dönemlerde Bavyera Eyalet Meclisi’nde temsil edildi.

Partinin Almanca ismi: “Bayernpartei”

21. Almanya Marksist Leninist Partisi (MLPD)

Marksist-Leninist ideolojiye sahip, radikal sol bir parti olan MLPD, kapitalizme karşı sosyalist bir düzenin inşasını savunuyor. Sınıf mücadelesi ve işçi haklarını merkeze alan parti 1982 yılında kuruldu. Komünist bir parti olarak kendisini “radikal sol ve devrimci bir alternatif” olarak tanımlayan MLPD, Federal Anayasayı Koruma Dairesi tarafından “sol ekstremist” olarak sınıflandırılıyor.

Partinin Almanca ismi: “Marxistisch-Leninistische Partei Deutschlands” (MLPD)

22. İnsancıl Dünya

2013 yılında kurulan İnsancıl Dünya Partisi, toplum yararına odaklanan etik değerler ve meditasyon gibi uygulamalarla şekillenen bir manevi yaşamı teşvik ediyor. Parti, iç huzurun barışçıl bir dünyanın temeli olduğunu savunuyor. Meditasyon, bilinç gelişimi ve holistik sağlık gibi konulara önem veren partinin oy oranları yüzde 0,2’nin altında kalmış durumda.

Partinin Almanca ismi: “Menschliche Welt – für das Wohl und Glücklichsein aller”

23. İlerleme Partisi (PdF)

Teknoloji, bilim ve yenilikçilik odaklı bir parti olan “İlerleme Partisi”, yapay zekâ, sürdürülebilir enerji ve dijitalleşme gibi konulara yoğunlaşıyor. Almanya’nın teknolojik ilerlemesini hızlandırmayı hedefleyen ve 2020 yılında kurulan parti, 2024 yılındaki Avrupa Parlamentosu Seçimlerinde bir milletvekili çıkarttı.

Partinin Almanca ismi: “Partei des Fortschritts”

24. Sosyalist Eşitlik Partisi, Dördüncü Enternasyonal (SGP)

Troçkist bir parti olan ve dünya çapında sosyalist devrim hedefi güden Sosyalist Eşitlik Partisi, kapitalizmin aşılması ve işçi sınıfının devrimci örgütlenmesini savunuyor. Küresel eşitlik ve sınıf mücadelesini vurgulayan ve 1971 yılında kurulan partinin federal düzeyde 300’e yakın üyesi var. SGP yalnızca Berlin’deki seçim listesinde yer alacak.

Partinin Almanca ismi: “Sozialistische Gleichheitspartei, Vierte Internationale” (SGP)

25. Vatandaşlık Hakları Hareketi Dayanışma (BüSo)

Amerika’daki Lyndon LaRouche hareketine yakın, komplocu söylemleriyle tanınan küçük bir parti olan BüSo, 1992 yılında kuruldu. Finans sistemine dair eleştiriler getiren ve Almanya’da geniş çapta siyasi etkisi olmayan marjinal bir parti olan BüSo, 2025 seçimlerinde yalnızca Berlin’den liste çıkartıyor.

Partinin Almanca ismi: Bürgerrechtsbewegung Solidarität (BüSo)

26. Almanya İttifakı

2022 yılında kurulan Almanya İttifakı, sağ muhafazakâr ve ekonomik olarak liberal olarak kabul ediliyor. Parti yelpazesinde CDU/CSU ile AfD arasında konumlandırılan “Almanya İttifakı”, Aralık 2024’te AfD’li Uwe Witt’in partisinden ayrılıp bu partiye geçmesiyle Federal Meclis’te de bir milletvekili ile temsil ediliyor.

Partinin Almanca ismi: “BÜNDNIS DEUTSCHLAND”

27. Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW)

2024 yılında Sol Parti’den ayrılan Sahra Wagenknecht tarafından kurulan ve Wagenknecht’in ismini taşıyan BSW, Federal Meclis’te 10 milletvekili ile temsil ediliyor. Bu milletvekilleri, 2021 yılında Sol Parti’den seçilip sonradan BSW’ye geçen milletvekilleri. BSW, Avrupa Parlamentosu Seçimlerinde yüzde 6,2 oranında oy aldı; Thüringen ve Brandenburg Eyalet Seçimlerinde de eyalet hükûmetlerine katıldı.

Partinin Almanca ismi: “Bündnis Sahra Wagenknecht – Vernunft und Gerechtigkeit” (BSW)

28. “Avrupa’nın Bağımsızlığı İçin Birlikte” (MERA25)

MERA25, Eski Yunan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis tarafından 2018’de hayata geçirilen DiEM25’in bir parçası olarak kuruldu. 2021 yılında kurulan MERA25, Avrupa yanlısı solcu bir siyasi parti. Parti adını “Avrupa’da Gerçekçi İtaatsizlik” anlamına gelen Yunanca bir ifadenin kısaltmasından alıyor. Kendisini sol-progresif bir ittifak olarak tanımlayan MERA25, 2024 yılında Almanya’da Filistin dayanışması için programlar organize etti. Parti Bremen, Kuzey Ren-Vestfalya ve Berlin’de seçimlere gidecek.

Partinin Almanca ismi: “MERA25 – Gemeinsam für Europäische Unabhängigkeit“

29. Değerler Birliği

2024 yılında eski CDU ve CSU üyeleri tarafından kurulan “Değerler Birliği”, CDU/CSU’dan daha muhafazakâr bir çizgi temsil ediyor. CDU/CSU’nun özgürlükçü muhafazakâr bir pozisyonu dolduramadığını iddia eden partinin başkanı, eski Anayasayı Koruma Dairesi Başkanı Dr. Hans-Georg Maaßen.

Partinin Almanca ismi: “WerteUnion”

Seçime Katılamayan Bir Parti: DAVA

Yukarıda listelenen 29 partinin yanı sıra, her eyalet ve seçim bölgesinde farklı adaylar da listelerde yer alacak.

Bunun dışında, özellikle Almanya’da yaşayan Türkiye kökenliler açısından merakla beklenen bir diğer parti de “Çeşitlilik ve Uyanış için Demokratik İttifak” (DAVA) isimli partiydi.

Trafik lambası koalisyonunun dağılmasının ardından alınan erken seçim kararıyla, partiler için de seçimlere hazırlık süresi oldukça kısalmıştı. Özellikle herhangi parlamentoda milletvekili bulunmayan partiler ve bağımsız aday olarak seçimlere girmek isteyenler için imza toplama zorunluluğu, bu zorluklardan biriydi. Henüz herhangi bir parlamentoda temsil edilmediği için DAVA’nın da Federal Seçimlere katılabilmesi için imza toplaması gerekiyordu.

2024 yılının ocak ayında kuruluşunun ardından Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinde bir eyalet teşkilatı kuran DAVA, Federal Seçimler için bir aday listesi de oluşturdu. Fakat gerekli olan 2.000 destekçi imzasını öngörülen süre içinde tamamlayamadı. Bununla birlikte parti, 2 Mart 2025 tarihindeki Hamburg Eyalet Seçimlerine odaklanacağını belirtti.

Kaynaklar:

• Bundeszentrale für politische Bildung: Wer steht zur Wahl?